ประวัติ หลวงศุภชลาศัย ชายผู้ที่ถูกนำชื่อมาตั้งเป็นสนามกีฬาแห่งชาติของไทย

10/11/2025 (10:18 น.)

หากพูดถึงสนามกีฬาที่มีความสำคัญและมีประวัติศาสตร์ยาวนานที่สุดของประเทศไทย ชื่อของ “สนามศุภชลาศัย” ย่อมเป็นชื่อที่หลายคนคุ้นหู เพราะนี่คือสนามฟุตบอลและกรีฑาแห่งชาติที่เป็นศูนย์กลางของวงการกีฬาไทยมานานหลายทศวรรษ

แต่เบื้องหลังชื่ออันทรงเกียรตินี้ หลายคนอาจยังไม่รู้ว่า “ศุภชลาศัย” มาจากชื่อของบุคคลจริง ผู้ซึ่งเป็นรากฐานสำคัญของวงการกีฬาและพลศึกษาไทย นั่นคือ “หลวงศุภชลาศัย” บุคคลผู้ได้รับการยกย่องว่าเป็น “บิดาแห่งการพลศึกษาไทย”

เราไปทำความรู้จักกับชายผู้นี้ที่ถูกนำชื่อมาใช้เป็น "เวมบลีย์แดนสยาม" ไปพร้อมกัน

 

“หลวงศุภชลาศัย” คือใคร?

นาวาเอก หลวงศุภชลาศัย มีชื่อจริงว่า บุง ศุภชลาศัย (22 มกราคม พ.ศ. 2438 – 26 ตุลาคม พ.ศ. 2508) คือหนึ่งในบุคคลสำคัญของประเทศไทย ผู้มีบทบาททั้งในแวดวงทหารและการกีฬา ท่านเคยดำรงตำแหน่งรองผู้บัญชาการทหารเรือ และเป็นอธิบดีกรมพลศึกษาคนแรกของประเทศ อีกทั้งยังเป็นผู้ดำเนินการจัดสร้าง “กรีฑาสถานแห่งชาติ” ซึ่งต่อมาถูกเปลี่ยนชื่อเป็น “สนามศุภชลาศัย” เพื่อเป็นเกียรติแก่ผลงานและคุณูปการของท่าน

ชีวิตและการศึกษา

หลวงศุภชลาศัย เกิดเมื่อวันที่ 22 มกราคม พ.ศ. 2438 ณ ตำบลถนนพระอาทิตย์ อำเภอชนะสงคราม จังหวัดพระนคร เป็นบุตรของ นายเบี้ยว และ นางพ่วง ศุภชลาศัย ท่านเริ่มต้นการศึกษาที่โรงเรียนวัดชนะสงคราม จากนั้นเรียนต่อที่วัดบวรนิเวศและวัดราชบูรณะ (ปัจจุบันคือโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย) จนจบชั้นมัธยมในปีพ.ศ. 2454 ก่อนสอบเข้าเรียนในโรงเรียนนายเรือ และสำเร็จการศึกษาด้วยเกียรตินิยม

 

จากทหารเรือสู่ผู้บุกเบิกวงการกีฬา

หลังสำเร็จการศึกษา หลวงศุภชลาศัย เริ่มรับราชการในกองทัพเรือราวปีพ.ศ. 2461 โดยประจำการบนเรือรบหลวง “สุครีพครองเมือง” และเติบโตในสายงานจนดำรงตำแหน่งสูงสุดคือ รองผู้บัญชาการทหารเรือ ภายหลังจึงได้รับมอบหมายให้มาดำรงตำแหน่งสำคัญในกระทรวงศึกษาธิการ

เมื่อรัฐบาลพระยาพหลพลพยุหเสนาได้สถาปนา กรมพลศึกษา ขึ้นเมื่อวันที่ 9 ธันวาคม พ.ศ. 2476 เพื่อจัดการงานด้านพลศึกษาและกีฬาในระดับชาติ หลวงศุภชลาศัยจึงได้รับแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่ง อธิบดีกรมพลศึกษาคนแรก เมื่อวันที่ 1 เมษายน พ.ศ. 2477

วางรากฐานพลศึกษาไทย

ในฐานะอธิบดีกรมพลศึกษา หลวงศุภชลาศัย ได้วางรากฐานด้านการกีฬาและพลศึกษาไทยไว้อย่างมั่นคง ท่านเป็นผู้ผลักดันให้มีการบรรจุหลักสูตรพลศึกษาในโรงเรียนทั่วประเทศ จัดตั้งโรงเรียนฝึกหัดครูพลศึกษา และออกแบบสัญลักษณ์ “วงกลมห่วง 3 สีใต้รูปพระพลบดี” ซึ่งแต่ละสีมีความหมายเชิงคุณธรรม ได้แก่ สีเหลืองแทนพุทธศึกษา, สีขาวแทนจริยศึกษา และสีเขียวแทนพลศึกษา สื่อถึงความสมดุลของความรู้, ความประพฤติ และสุขภาพกาย

กำเนิด “สนามศุภชลาศัย”

หลวงศุภชลาศัย เป็นผู้ริเริ่มโครงการจัดสร้างสนามกีฬาแห่งชาติ โดยกรมพลศึกษาได้เช่าที่ดินจากจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยบริเวณวังวินเซอร์ เนื้อที่กว่า 114 ไร่ เพื่อก่อสร้างสนามกรีฑาสถานแห่งชาติ (National Stadium) ในปีพ.ศ. 2480 ซึ่งต่อมาแล้วเสร็จในปีพ.ศ. 2484

ก่อนที่สนามจะสร้างเสร็จ ได้มีการจัดการแข่งขันกีฬาประชาชนประจำปีพ.ศ. 2481 โดยมีพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดล เสด็จพระราชดำเนินเป็นประธานเปิดการแข่งขัน ณ สนามแห่งนี้เป็นครั้งแรก ต่อมาเมื่อวันที่ 4 พฤษภาคม พ.ศ. 2485 กรมพลศึกษาได้เปลี่ยนชื่อสนามกรีฑาสถานเป็น “สนามศุภชลาศัย กรีฑาสถานแห่งชาติ” เพื่อเป็นเกียรติแก่หลวงศุภชลาศัย ผู้บุกเบิกและวางรากฐานการกีฬาไทย

ผลงานและเกียรติประวัติ

ช่วงปีพ.ศ. 2485–2487 หลวงศุภชลาศัย ได้รับโปรดเกล้าฯ ให้ดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงศึกษาธิการ และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย ก่อนถึงแก่อนิจกรรมเมื่อวันที่ 26 ตุลาคม พ.ศ. 2508

ต่อมาในปีพ.ศ. 2538 กรมพลศึกษาได้ยกย่องให้ท่านเป็น บุคคลพลศึกษาของชาติ สาขาการบริหารการพลศึกษา เพื่อเชิดชูเกียรติและรำลึกถึงคุณูปการอันยิ่งใหญ่ที่ท่านมีต่อการพัฒนากีฬาและพลศึกษาของประเทศไทย

 

บทสรุป

“หลวงศุภชลาศัย” ไม่เพียงเป็นนายทหารผู้มีความสามารถ แต่ยังเป็นนักพัฒนาที่สร้างรากฐานสำคัญให้วงการกีฬาไทย ชื่อของท่านจึงถูกนำมาตั้งเป็น “สนามศุภชลาศัย” สนามกีฬาแห่งชาติที่เป็นศูนย์รวมพลังของคนไทย และเป็นสัญลักษณ์แห่งเกียรติยศของวงการพลศึกษาไทยตราบจนปัจจุบัน