เดินตลาดโดนทักหน้าตา "ประโยคเดียว" รีบไปโรงพยาบาล หมอบอก รู้ไว มาไว รอดไว
หมอชื่นชม คนไข้พบ 1 ความผิดปกติบนใบหน้า รีบมาโรงพยาบาลทันที ย้ำ "สโตรก" รู้ไว รอดไว
หน้าหนาวคือช่วงที่ความเสี่ยง “โรคหลอดเลือดสมอง” เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ โดยเฉพาะในผู้สูงอายุ กรณีศึกษาล่าสุดของหญิงวัย 74 ปีที่ตัดสินใจโทรเรียกรถพยาบาลทันทีหลังถูกทักว่าใบหน้าเบี้ยว ชี้ให้เห็นว่าการรับรู้สัญญาณอันตรายตั้งแต่ต้นช่วยลดความสูญเสียได้มาก
แพทย์ตรวจพบเลือดออกในสมองร่วมกับความดันโลหิตสูง ทำให้การรักษาเร่งด่วนเป็นกุญแจสำคัญ เธอเข้าถึงโรงพยาบาลเร็ว จึงไม่เกิดความพิการรุนแรง เหตุการณ์นี้ตอกย้ำว่า “รู้ไว ไปไว รอดไว” คือหลักจำง่ายที่ทุกคนควรยึด
คนทักว่าหน้าเบี้ยว
นายแพทย์ โดอาน ดู มัญห์ รองผู้อำนวยการศูนย์หัวใจและโรคหลอดเลือดสมองแห่งชาติ โรงพยาบาลเฟืองดง ประเทศเวียดนาม เปิดเผยว่า ช่วงต้นฤดูหนาวมีผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองเข้ารับการรักษาเพิ่มขึ้น หนึ่งในนั้นคือหญิงวัย 74 ปีจากฮานอย ที่สามารถรอดชีวิตและไม่พิการ เพราะรู้ตัวเร็วและเข้ารับการรักษาทันเวลา
เช้าวันเกิดเหตุ ผู้ป่วยออกไปตลาดเช่นทุกวัน แต่ระหว่างเลือกซื้อผัก มีคนทักว่า “ทำไมวันนี้หน้าดูเบี้ยวไป?” เธอรีบให้คนช่วยเรียกรถพยาบาลไปโรงพยาบาลทันที การตัดสินใจครั้งนั้นช่วยชีวิตเธอไว้ได้
แพทย์ตรวจพบว่าผู้ป่วยมีอาการใบหน้าเบี้ยวจาก เลือดออกในสมอง และความดันโลหิตสูงถึง 200 มม.ปรอท ซึ่งเป็นสาเหตุหลักของภาวะหลอดเลือดสมองแตก โชคดีที่เธอมาถึงโรงพยาบาลเร็ว ทำให้แพทย์สามารถรักษาได้ทันก่อนเกิดภาวะสมองเสียหายถาวร
ทำไมอากาศเย็นถึงกระตุ้น “โรคหลอดเลือดสมอง”
อุณหภูมิที่ลดลงทำให้หลอดเลือดหดตัว ความดันโลหิตจึงพุ่งสูงขึ้นฉับพลัน โดยเฉพาะช่วงเช้ามืดและเวลากลางคืน ความเปลี่ยนแปลงนี้เพิ่มโอกาสเส้นเลือดสมองแตก และเอื้อต่อการเกิดลิ่มเลือดอุดตันสมองในผู้มีคราบไขมันสะสมในหลอดเลือดมาก่อน
กลุ่มเสี่ยงที่ต้องระวังเป็นพิเศษ ได้แก่ ผู้ที่มีโรคความดันโลหิตสูง เบาหวาน ไขมันในเลือดสูง ผู้สูบบุหรี่ หรือดื่มแอลกอฮอล์สม่ำเสมอ การละเลยการตรวจสุขภาพประจำปีทำให้พลาดโอกาสควบคุมปัจจัยเหล่านี้

สัญญาณเตือนเข้าขั้นเสี่ยง จำหลัก “FAST” ให้ขึ้นใจ
- F: Face — หน้าเบี้ยว ปากตก ยิ้มแล้วสองข้างไม่เท่ากัน
- A: Arm — แขนขาอ่อนแรง ยกแขนขึ้นไม่ไหวหรือทรงแขนค้างไม่ได้
- S: Speech — พูดไม่ชัด พูดติดขัด หรือสับสนจับความไม่ได้
- T: Time — เวลาเป็นหัวใจ โทร 1669 หรือไปโรงพยาบาลทันที
หากมีหนึ่งอาการขึ้นไปอย่ารอดูอาการเอง เพราะทุกนาทีหมายถึงเซลล์สมองที่สูญเสียไป
ข้อควรทำในเช้าที่อากาศเย็น ลดเสี่ยง “โรคหลอดเลือดสมอง”
- ดื่มน้ำอุ่นหนึ่งแก้วก่อนออกจากบ้าน และกินมื้อเช้าเบา ๆ เพื่อพยุงระดับน้ำตาล
- สวมเสื้อผ้าให้อุ่น โดยเฉพาะ คอ หน้าอก มือ และ เท้า ซึ่งสูญเสียความร้อนได้ง่าย
- เลี่ยงออกกำลังกายกลางแจ้งตั้งแต่เช้ามืด หากทำ ควรวอร์มอัพในที่อุ่นและสวมชั้นเสื้อที่เพียงพอ
- วัดความดันโลหิตสม่ำเสมอ คุมอาหาร ลดเค็ม งดบุหรี่และจำกัดแอลกอฮอล์
- ทานยาคุมโรคประจำตัวให้สม่ำเสมอตามแพทย์สั่ง และตรวจสุขภาพเป็นระยะ
บทเรียนจากเคสจริง: “รู้ตัวเร็ว” คือทางรอด
กรณีของหญิงวัย 74 ปี สะท้อนว่าเพียงแค่สังเกตความผิดปกติบนใบหน้าแล้วขอความช่วยเหลือทันที ผลลัพธ์ก็แตกต่างอย่างมหาศาล การไปโรงพยาบาลเร็วทำให้แพทย์วินิจฉัยและให้การรักษาได้ทันก่อนเกิดความเสียหายถาวร
การเฝ้าระวังอาการเตือนของโรคหลอดเลือดสมองให้มากขึ้น ปรับพฤติกรรมให้ปลอดภัย และอย่าลังเลที่จะโทร 1669 เมื่อมีสัญญาณผิดปกติ เพราะ “เวลา” คือยารักษาที่ทรงพลังที่สุดสำหรับโรคนี้