ประชาชนทั่วไปเช็กได้ไหม ว่าเรามี "หมายจับ-หมายเรียก" ติดตัวหรือเปล่า เช็กอย่างไร?

06/11/2025 (20:28 น.)

เช็กอย่างไร? ประชาชนทั่วไป ตรวจสอบ "หมายจับ" หรือ "หมายเรียก" ติดตัว ได้หรือไม่

เป็นคำถามที่หลายคนสงสัยและกังวลใจ โดยเฉพาะเมื่อต้องทำธุรกรรมสำคัญ หรือเดินทางไปต่างประเทศ ว่าเราสามารถตรวจสอบได้หรือไม่ว่าตนเองมี "หมายจับ" หรือ "หมายเรียก" ติดตัวอยู่หรือไม่ คำตอบคือ "สามารถตรวจสอบได้" แต่มีขั้นตอนและช่องทางที่ถูกต้องตามกฎหมาย ไม่สามารถค้นหาได้ง่ายๆ เหมือนการค้นหาข้อมูลทั่วไป

Sanook ขอสรุปแนวทางและวิธีตรวจสอบที่ถูกต้องให้ประชาชนทั่วไปได้ทราบ เพื่อความชัดเจนและป้องกันการถูกหลอกลวงจากบริการรับตรวจสอบที่ผิดกฎหมาย

ต้องแยกกัน! "หมายจับ" กับ "หมายเรียก" ไม่เหมือนกัน

ก่อนอื่น เราต้องทำความเข้าใจความแตกต่างของเอกสารทั้งสองประเภทนี้ให้ชัดเจนก่อน

• หมายเรียก (Summons): ออกโดยเจ้าพนักงานสอบสวน (ตำรวจ) ในชั้นสอบสวน เพื่อ "เรียก" ให้บุคคลใดบุคคลหนึ่งมาพบเพื่อการสอบสวน อาจเป็นการเรียกมาในฐานะพยาน หรือผู้ต้องหา
• หมายจับ (Arrest Warrant): ออกโดย "ศาล" เท่านั้น (ยกเว้นกรณีพิเศษตามกฎอัยการศึก) เป็นคำสั่งให้เจ้าหน้าที่จับกุมตัวบุคคลที่มีชื่อในหมายมาดำเนินคดี ซึ่งหมายความว่าบุคคลนั้นตกเป็นผู้ต้องหาหรือจำเลยในคดีอาญาแล้ว และมีเหตุอันควรให้จับกุม

วิธีตรวจสอบ "หมายเรียก" (Summons)

สำหรับหมายเรียกนั้น "ไม่มีระบบออนไลน์" ให้ประชาชนทั่วไปสามารถกรอกเลขบัตรประชาชนเพื่อตรวจสอบได้

โดยปกติ การส่งหมายเรียกจะกระทำโดยเจ้าหน้าที่ หรือส่งทางไปรษณีย์ลงทะเบียนตอบรับไปยังที่อยู่ตามทะเบียนบ้าน (ที่อยู่ภูมิลำเนา) ของบุคคลนั้นๆ หากคุณไม่ได้รับหมายเรียกที่บ้าน ก็สันนิษฐานได้ว่ายังไม่มีการออกหมายเรียกมาถึงคุณ

หากคุณกังวลใจว่าอาจมีคดีความในพื้นที่ใดเป็นพิเศษ วิธีเดียวที่พอทำได้คือการติดต่อสอบถามไปยังสถานีตำรวจในท้องที่นั้นๆ โดยตรง

วิธีตรวจสอบ "หมายจับ" (Arrest Warrant)

ส่วนหมายจับซึ่งออกโดยศาล และเป็นเอกสารที่มีผลทางกฎหมายร้ายแรงกว่า มีวิธีตรวจสอบที่ชัดเจนกว่า แต่ก็มีข้อจำกัด ดังนี้

1. การตรวจสอบด้วยตนเอง (วิธีที่แน่นอนที่สุด)

วิธีที่ถูกต้องและชัดเจนที่สุดสำหรับประชาชนทั่วไป คือการเดินทางไปติดต่อที่ "กองทะเบียนประวัติอาชญากร" (Criminal Record Check Center) ที่สำนักงานตำรวจแห่งชาติ หรือสถานีตำรวจขนาดใหญ่ในพื้นที่ เพื่อยื่นคำร้องขอ "ตรวจสอบประวัติอาชญากรรม" ของตนเอง

การดำเนินการนี้จำเป็นต้องใช้บัตรประชาชนตัวจริง และเจ้าหน้าที่จะสามารถตรวจสอบจากฐานข้อมูลกลางได้ว่า คุณมีประวัติอาชญากรรม หรือมีหมายจับที่ยังไม่หมดอายุความติดตัวอยู่หรือไม่

2. การตรวจสอบผ่านระบบออนไลน์ (สำหรับหมายที่เผยแพร่)

ต้องทำความเข้าใจก่อนว่า ระบบออนไลน์ที่มีอยู่ในปัจจุบัน ไม่ใช่ระบบสำหรับให้ประชาชนทั่วไป "เช็กชื่อตัวเอง" ด้วยเลขบัตรประชาชนโดยตรง เพื่อความปลอดภัยของฐานข้อมูล

แต่เป็นระบบ "ประกาศสืบจับ" (Wanted Persons) ที่หน่วยงานต่างๆ เช่น ศาลอาญา หรือสำนักงานตำรวจแห่งชาติ นำข้อมูลผู้ต้องหาหรือจำเลยที่มีหมายจับและหลบหนีคดี มาเผยแพร่ในที่สาธารณะเพื่อให้ประชาชนช่วยแจ้งเบาะแส หากชื่อของคุณปรากฏในระบบเหล่านี้ ก็ถือว่ามีหมายจับแน่นอน

สรุป: หากไม่แน่ใจ ควรทำอย่างไร

หากสงสัยว่ามีหมายเรียก: ให้ตรวจสอบตู้ไปรษณีย์ที่บ้านตามทะเบียนบ้านเป็นหลัก หรือติดต่อสถานีตำรวจในท้องที่ที่เกี่ยวข้อง

หากสงสัยว่ามีหมายจับ: วิธีที่ชัวร์ที่สุดคือการไป "ตรวจสอบประวัติอาชญากรรม" ด้วยตนเองที่กองทะเบียนประวัติอาชญากร หรือสถานีตำรวจ เพื่อความสบายใจและได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง 100% จากเจ้าหน้าที่โดยตรง

แหล่งอ้างอิง

สำนักงานตำรวจแห่งชาติ

กองทะเบียนประวัติอาชญากร

ศาลยุติธรรม