จีน, กรีก-โรมัน, อังกฤษ: กีฬาฟุตบอลมีจุดกำเนิดที่ประเทศใดกันแน่?
หากพูดถึง “กีฬาฟุตบอล” หลายคนอาจนึกถึงประเทศอังกฤษในฐานะผู้ให้กำเนิดกีฬายอดนิยมชนิดนี้
แต่ความจริงแล้ว ต้นกำเนิดของฟุตบอลอาจมีความลึกซึ้งและย้อนกลับไปไกลกว่านั้นหลายพันปี
แล้วคำถามที่แท้จริงคือ... ฟุตบอลเริ่มต้นจากที่ไหนกันแน่?
จีนโบราณ: จุดเริ่มต้นของการเตะลูกบอล?
ข้อมูลทางประวัติศาสตร์ชี้ว่า หนึ่งในรูปแบบแรกสุดของการเล่น “ฟุตบอล” อาจมีต้นกำเนิดจาก ประเทศจีน ในราว ศตวรรษที่ 2-3 ก่อนคริสตกาล โดยเกมนี้เรียกว่า “ฉู่จฺวี๋ว” (Cuju)
“ฉู่จฺวี๋ว” เป็นการเตะลูกหนังหนังสัตว์ใส่ประตูที่ทำจากไม้ไผ่ ใช้เพื่อฝึกทหารในกองทัพโบราณ และต่อมากลายเป็นกิจกรรมบันเทิงของชนชั้นสูงในราชสำนักราชวงศ์ฮั่น ซึ่งมีการบันทึกไว้ในตำราประวัติศาสตร์จีน
กรีก-โรมัน: ฟุตบอลเพื่อร่างกายและสงคราม
ในช่วงเวลาเดียวกัน อารยธรรมโบราณอย่าง กรีก และ โรมัน ก็มีการละเล่นที่คล้ายคลึงกับฟุตบอล เช่น เกมที่เรียกว่า “เอพิซกีรอส” (Episkyros) และ “ฮาร์ปาสตุม” (Harpastum)
โดยมีกติกาเกี่ยวกับการแย่งลูกบอลในทีม ใช้มือและเท้าร่วมกัน ซึ่งถือเป็นรากฐานของกีฬาหลายชนิดในยุโรปยุคต่อมา
อังกฤษ: แหล่งกำเนิด “ฟุตบอลสมัยใหม่”
แม้จีนและอารยธรรมโบราณอื่นๆ จะมีการเตะลูกบอลมาก่อน แต่อังกฤษคือผู้ที่ วางรากฐานกฎกติกาแบบเป็นทางการ ของกีฬาฟุตบอลที่เราเล่นกันในปัจจุบัน
- ปี 1863 สมาคมฟุตบอลอังกฤษ (The Football Association หรือ FA) ถูกก่อตั้งขึ้น
- ได้มีการกำหนดกติกาที่ชัดเจน เช่น ห้ามใช้มือ, ขนาดสนาม, จำนวนผู้เล่น ฯลฯ
- กติกานี้กลายเป็นมาตรฐานและถูกเผยแพร่ไปทั่วโลกผ่านจักรวรรดิอังกฤษ
นอกจากนี้ อังกฤษยังเป็นประเทศที่จัดการแข่งขันฟุตบอลระดับชาติครั้งแรก และเป็นต้นแบบของการจัดการแข่งขันระดับสโมสรและทีมชาติในเวลาต่อมา
สรุปฟุตบอลเกิดที่ไหน?
- ถ้าพูดถึงต้นแบบดั้งเดิมของการ “เตะบอล” → ประเทศจีน (ฉู่จฺวี๋ว)
- ถ้าพูดถึงการพัฒนากติกาและฟุตบอล “แบบสากล” → ประเทศอังกฤษ
ดังนั้น กีฬาฟุตบอลมี “รากกำเนิด” ที่ย้อนกลับไปได้หลายวัฒนธรรม แต่หากหมายถึง ฟุตบอลในแบบที่เราเล่นกันทั่วโลกทุกวันนี้ อังกฤษคือผู้บุกเบิกตัวจริง ที่เปลี่ยนเกมพื้นบ้านให้กลายเป็นกีฬาระดับโลก