บันได 4 ขั้น "ตั้งปณิธานปีใหม่" อย่างไรไม่ให้ล้มเหลว
ร้อยทั้งร้อย เชื่อว่าเมื่อปฏิทินโบกมือลาปีเก่า แล้วแทนที่ด้วยปีใหม่ ผู้คนจำนวนมากมักจะ ‘ตั้งปณิธาน’ หรือ 'New Year Resolution' เอาไว้อยู่เสมอๆ ไม่ว่าจะเป็นการตั้งใจทำงานให้มากขึ้น ดูแลสุขภาพให้ดีกว่าเดิม ออกกำลังกายทุกสัปดาห์ หรือการเรียนรู้สิ่งใหม่ เพิ่มพูนรอยหยักในสมอง
แต่กระนั้นความน่าเศร้าใจก็คืบคลานมาหาพวกเราแทบจะฉับพลัน หลังปีใหม่ผ่านพ้นไป เพียงเดือนหรือสองเดือน ซ้ำร้ายบางคนอาจจะเพียงแค่ไม่กี่สัปดาห์ เป้าหมายที่เคยตั้งไว้ ปณิธานที่เคยตั้งใจ ก็มลายหายไป ลงเหลือไว้แต่เพียงความว่างเปล่า
แล้ววิธีการใดเล่า ที่จะช่วยถมความต้องการและทำให้ปณิธานที่เราตั้งไว้ก่อนที่จะเริ่มปีใหม่นั้น ยังคงสดใหม่ เหมือนวันแรกที่เราตัดสินใจตั้งปณิธาน
ตั้งเป้าหมายและวางแผนให้ชัด
เป้าหมายที่แต่ละคนตั้งไว้ในช่วงสิ้นปี ส่วนใหญ่แล้วก็เป็นเรื่องที่ใกล้ตัว เช่น การออกกำลังกายให้มากขึ้น การลดน้ำหนัก เลิกสูบบุหรี่ ลงเรียนคอร์สเสริมสร้างความรู้ ซึ่งปัญหาในการตั้งเป้าหมายของเรา ก็คือ บางครั้งตั้งเป้าหมายไว้ยากเกินไป อย่างเช่นการเลิกบุหรี่ คงมีน้อยคนแน่ๆ ที่สามารถหักห้ามใจตัวเอง แล้วเลิกบุหรี่ได้อย่างฉับพลัน
โดยในความเป็นจริงแล้ว การเลิกบุหรี่ เป็นผลลัพธ์ระยะยาว การจะหักดิบเลิกเลยในทันทีที่ปีปฏิทินเปลี่ยน มันอาจส่งผลให้เป้าหมายที่เราวางไว้ ‘ทำได้ยากเกินไป’ ทางที่ดีคือ ค่อยๆ ทยอยลดปริมาณการสูบลงไปจะดีกว่า
เช่นเดียวกับการออกกำลังกาย ที่เราสามารถเลือกจากการออกกำลังกายง่ายๆ ทีละน้อยๆ ก่อนที่จะค่อยๆ เพิ่มระดับการออกกำลังกาย การที่เราซอยเป้าหมายออกมาให้มีขนาดเล็ก เพื่อที่จะทำให้เรา ‘มั่นใจ’ ได้ว่าสามารถทำเป้าหมายที่ตั้งไว้ได้สำเร็จ เมื่อทำเป้าหมายขนาดย่อมสำเร็จแล้ว จึงค่อยเพิ่มปริมาณการออกกำลังกาย หรือปรับเพิ่มเป้าหมายให้สูงขึ้นต่อไปภายหลัง
หาเพื่อนทำกิจกรรมร่วมกัน
การที่จะตั้งเป้าให้สำเร็จเรื่องใดเรื่องหนึ่ง บางครั้งการทำกิจกรรมดังกล่าวคนเดียวก็อาจเป็นเรื่องที่ยากและโดดเดี่ยวเกินไป จำเป็นต้องหาตัวช่วยอื่นๆ หนึ่งในนั้นก็คือ การหาเพื่อน สำหรับทำกิจกรรมร่วมกัน
ในโลกที่แอปพลิเคชันบนสมาร์ทโฟน คือ ทุกสิ่งทุกอย่าง หากเราลองสังเกตให้ดี จะเห็นว่าบรรดาแอปพลิเคชันที่มีความเกี่ยวข้องกับการออกกำลังกาย มักมาพร้อมกับระบบท้าทาย (Challenge) กับเพื่อนๆ หรือมี News Feed เพื่อแสดงผลการออกกำลังกายของเพื่อนเราแต่ละคนออกมา
หลักใหญ่ใจความมันอยู่ตรงนี้ การที่เราออกกำลังกาย หรือตัดสินใจจะเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญในชีวิตหนึ่ง บางครั้งเราจำเป็นต้องการสนับสนุนเกื้อกูลของเพื่อนกับเราในการทำสิ่งเดียวกัน แล้วช่วยกันผลักดันให้สำเร็จตามเป้า ซึ่งจะเร็วกว่าการทำกิจกรรมนั้นๆ ตัวคนเดียว
ติดตามผล
หลังจากที่เราลงมือตามเป้าหมายที่วางไว้ ซึ่งนั่นเป็นสิ่งที่คุณกำลังมาถูกทางแล้ว เพียงแต่การแค่ลงมือทำเพียงอย่างเดียว มันทำให้เราไม่มีทางทราบได้เลยว่า สิ่งที่ลงมือทำไปแล้วนั้น มันกำลังเดินทางไปยังทิศทางใด เรากำลังไปในทิศทางที่ถูกต้องหรือไม่
กระนั้นแล้ว การจดบันทึกจึงเป็นสิ่งที่เราควรลงมือทำ เพื่อให้เราเห็นภาพที่ชัดเจนว่า เป้าหมายของเรามีพัฒนาการอย่างไร ดีขึ้นหรือแย่ลง หากมันดีขึ้น นี่คือ กำลังใจสำคัญที่จะทำให้คุณก้าวต่อไป และปฏิบัติตามปณิธานได้อย่างแน่วแน่ แต่ถ้ามันแย่ลงอย่าลืมว่า เรายังมีเพื่อนของเราอยู่ ซึ่งเพื่อนของเรานี่แหละ ที่จะช่วยดึงรั้งให้เรากลับมาอยู่ในเส้นทางตามสิ่งที่เราได้ตั้งปณิธาน
ไม่ตึงเกินไป แต่ต้องไม่หย่อนเกินไป
อุปสรรคสำคัญที่ทำให้ปณิธานที่เราตั้งไว้ ต้องสูญสิ้น นั่นคือ เราจริงจังกับมันมากเกินไป ซึ่งการที่คุณจริงจังกับเป้าหมายมากเกินไปนั้น จะทำให้คุณเหนื่อย ท้อแท้ และสิ้นหวัง จนต้องพานพบกับความล้มเหลวที่กำลังกวักมือรออยู่เบื้องหน้า
ถ้าหากคุณลองเดินไปถามคนที่กำลังยกลูกเหล็ก คนที่กำลังฝึกฝนกล้ามเนื้อเพื่อให้ร่างกายแข็งแกร่งดั่งเหล็กกล้าที่พวกเขากำลังถืออย่างมั่นคงในโรงยิมว่า อะไรที่ทำให้พวกเขาเหล่านั้น ยังคงออกกำลังกายในทุกๆ วัน เชื่อว่าเกินกว่าครึ่งหนึ่งคงให้คำตอบแก่คุณว่า นั่นคือ การยืดหยุ่นกับตัวเอง ไม่ตึงเครียดเกินไป
อย่างที่ทุกคนทราบดี คนที่ออกกำลังกายจำนวนมาก ต้องรับประทานอาหารที่ดี และมีประโยชน์ แต่เพื่อไม่ให้สมองเกิดความเครียด ร่างกายเกิดความเหนื่อยล้า ก็จำเป็นต้องให้ความสุขแก่ตัวเอง กินอาหารทอดๆ อร่อยๆ หรือไอศกรีมรสเลิศ สักสองสามลูก เพื่อให้เกิดการพักผ่อนทั้งร่างกายและจิตใจนั่นเอง
