ตื่นกลางดึกไม่ควรดูนาฬิกาจริงไหม? ไขข้อสงสัยที่ส่งผลต่อวงจรการนอน
ตื่นกลางดึกคือปัญหาที่พบได้ทั่วไปในชีวิตประจำวัน ไม่ว่าจะจากความเครียด ภาวะร่างกาย หรือสภาพแวดล้อม แต่หนึ่งในสิ่งที่คนส่วนใหญ่มักทำโดยไม่รู้ตัวเมื่อตื่นกลางดึกคือการหยิบมือถือขึ้นมาดูนาฬิกา ซึ่งจริงๆ แล้วอาจส่งผลกระทบต่อคุณภาพการนอนโดยตรง
ทำไมไม่ควรดูนาฬิกาหลังตื่นกลางดึก
การดูนาฬิกาทำให้สมองของคุณเริ่ม “คำนวณเวลา” เช่น “เหลืออีกกี่ชั่วโมงก่อนต้องตื่น” ซึ่งจะกระตุ้นความวิตกกังวลโดยไม่รู้ตัว ส่งผลให้ร่างกายเข้าสู่ภาวะตื่นตัว และนอนต่อได้ยากขึ้น
กระตุ้นระบบประสาทอัตโนมัติ
การรู้เวลาจะกระตุ้นระบบประสาทซิมพาเธติก (Sympathetic Nervous System) ซึ่งเป็นระบบ “ตื่น” ของร่างกาย ทำให้หัวใจเต้นเร็ว สมองทำงาน และนอนไม่หลับต่อ
แสงจากหน้าจอมีผลต่อเมลาโทนิน
หากคุณใช้มือถือหรืออุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์เพื่อดูเวลา แสงสีฟ้าจะยิ่งไปรบกวนการหลั่ง “เมลาโทนิน” ซึ่งเป็นฮอร์โมนสำคัญที่ช่วยให้นอนหลับลึก
ควรทำอย่างไรเมื่อตื่นกลางดึก?
- อย่าดูนาฬิกาหรือเช็กเวลา
- พยายามหายใจลึกและช้า เพื่อช่วยให้ระบบประสาทผ่อนคลาย
- ไม่ควรเปิดไฟ หรือหยิบมือถือขึ้นมาดู
- หากนอนไม่หลับเกิน 20 นาที ควรลุกไปทำกิจกรรมเบาๆ เช่น อ่านหนังสือโดยแสงสลัว
- ไม่ควรกลับไปนอนทันทีแบบ “บังคับตัวเอง” ให้หลับ เพราะจะยิ่งเครียด
ตื่นกลางดึกบ่อย สัญญาณอะไรบางอย่างหรือเปล่า?
- ความเครียดหรือความวิตกกังวลที่สะสม
- ดื่มคาเฟอีนหรือแอลกอฮอล์ก่อนนอน
- ภาวะหยุดหายใจขณะหลับ (Sleep Apnea)
- ระบบฮอร์โมนผิดปกติ เช่น ต่อมไทรอยด์
- อุณหภูมิห้องหรือเสียงรบกวน
หากมีอาการตื่นกลางดึกบ่อยครั้งจนรบกวนชีวิตประจำวัน ควรปรึกษาแพทย์หรือนักบำบัดการนอนเพื่อหาสาเหตุที่แท้จริง
สรุป
การตื่นกลางดึกไม่ใช่เรื่องผิดปกติ แต่อย่าให้พฤติกรรมเล็กๆ อย่าง “การดูนาฬิกา” ทำให้การกลับไปนอนหลับยากยิ่งขึ้น เพราะการรับรู้เวลาจะไปกระตุ้นสมองและรบกวนวงจรการนอน หากคุณหลีกเลี่ยงการดูเวลาและใช้เทคนิคผ่อนคลายอย่างเหมาะสม ก็สามารถนอนหลับต่อได้โดยไม่กระทบต่อคุณภาพชีวิต