ไข้เลือดออกมือสอง เมื่อคนดูแลก็ป่วยได้ ผลกระทบที่หลายคนมองข้าม
เมื่อเอ่ยถึง "ไข้เลือดออก" เรามักนึกถึงอาการป่วยที่รุนแรง ความทรมานของผู้ป่วย และความกังวลใจของคนรอบข้าง แต่มีอีกมุมหนึ่งที่หลายคนอาจมองข้าม นั่นคือ "ความทุกข์ทรมานของผู้อยู่เบื้องหลังการดูแลผู้ป่วยไข้เลือดออก" ซึ่งในที่นี้เราอาจเรียกได้ว่าเป็น "ไข้เลือดออกมือสอง" ในเชิงอารมณ์และภาระที่หนักอึ้ง แม้จะไม่ใช่การติดเชื้อโดยตรง แต่ผลกระทบทางกายและใจนั้นมีอยู่จริงและรุนแรงไม่แพ้กัน
รู้จัก "ไข้เลือดออกมือสอง" ภาระและการดูแลผู้ป่วยไข้เลือดออก
คำว่า "ไข้เลือดออกมือสอง" ไม่ได้หมายถึงการติดเชื้อไวรัสซ้ำ หรือการแพร่เชื้อจากผู้ป่วยโดยตรง แต่เป็นการอธิบายถึง ผลกระทบทางอ้อมที่เกิดขึ้นกับผู้ดูแล ผู้ใกล้ชิด และครอบครัวของผู้ป่วยไข้เลือดออก ซึ่งต้องเผชิญกับความกังวล ความเหนื่อยล้า และภาระต่างๆ ตลอดระยะเวลาที่คนที่รักป่วย
ผลกระทบของไข้เลือดออกมือสอง
- ความเครียดและความกังวล: เมื่อคนที่คุณรักป่วยด้วยไข้เลือดออก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกรณีที่อาการรุนแรง ผู้ดูแลต้องเผชิญกับความกังวลอย่างหนักเกี่ยวกับสุขภาพของผู้ป่วย การเฝ้าระวังอาการที่อาจเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว และความไม่แน่นอนของผลลัพธ์การรักษา ความเครียดนี้สะสมและส่งผลต่อสุขภาพจิตของผู้ดูแลอย่างมาก
- ภาระทางกายและเวลา: การดูแลผู้ป่วยไข้เลือดออกต้องใช้เวลาและความเอาใจใส่สูง ไม่ว่าจะเป็นการเช็ดตัวลดไข้ ป้อนยา สังเกตอาการผิดปกติ การพาไปโรงพยาบาลหลายครั้ง การเฝ้าไข้ในโรงพยาบาล ซึ่งอาจหมายถึงการต้องลาหยุดงาน เสียรายได้ หรือต้องจัดการภาระอื่นๆ ในชีวิตที่ทับซ้อนกัน
- ภาระทางการเงิน: ค่าใช้จ่ายในการรักษาพยาบาล ค่ายา ค่าเดินทาง และค่าใช้จ่ายอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับการเจ็บป่วย สามารถสร้างภาระทางการเงินอย่างหนักให้กับครอบครัวได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากผู้ป่วยเป็นเสาหลักของครอบครัว
- ผลกระทบต่อชีวิตส่วนตัว: ผู้ดูแลอาจต้องละทิ้งกิจวัตรประจำวัน การพักผ่อน หรือแม้กระทั่งความต้องการส่วนตัว เพื่อทุ่มเทให้กับการดูแลผู้ป่วยอย่างเต็มที่ ทำให้เกิดความเหนื่อยล้าทางกายและใจสะสม
- การจัดการความรู้สึกผิดและสิ้นหวัง: ในบางกรณีที่อาการป่วยรุนแรงขึ้น หรือมีการสูญเสีย เพราะโรคไข้เลือดออกเป็นโรคคาดเดาไม่ได้ เนื่องจากยังไม่มียารักษาแบบเฉพาะเจาะจง อีกทั้งยังขึ้นอยู่ที่ร่างกายแต่ละบุคคล บางรายอาการอาจจะไม่รุนแรง แต่บางรายอาจรุนแรงถึงขั้นเสียชีวิตเลย ผู้ดูแลอาจต้องเผชิญกับความรู้สึกผิด (ว่าตัวเองดูแลไม่ดีพอหรือไม่) หรือความสิ้นหวัง ที่เป็นบาดแผลทางใจระยะยาว
รับมือกับ "ไข้เลือดออกมือสอง"
- แม้จะไม่มียาสำหรับรักษา "ไข้เลือดออกมือสอง" แต่มีแนวทางในการจัดการและบรรเทาความทุกข์ทรมานนี้ได้
- ขอความช่วยเหลือและแบ่งเบาภาระ: อย่าแบกรับทุกอย่างไว้คนเดียว แจ้งให้ญาติสนิท มิตรสหาย หรือคนรู้จักทราบถึงสถานการณ์ และขอความช่วยเหลือในการดูแล แบ่งเวรเฝ้าไข้ หรือช่วยจัดการเรื่องอื่นๆ เพื่อให้คุณได้มีเวลาพักผ่อนบ้าง
- ปรึกษาแพทย์และพยาบาลอย่างสม่ำเสมอ: ทำความเข้าใจอาการของโรค การเปลี่ยนแปลงที่ต้องสังเกต และแนวทางการรักษาอย่างละเอียด การมีความรู้ที่ถูกต้องจะช่วยลดความกังวลลงได้
- ดูแลสุขภาพของตนเอง: แม้จะยุ่งแค่ไหน ก็ต้องไม่ละเลยการกินอาหารที่มีประโยชน์ การพักผ่อนให้เพียงพอ และพยายามหาเวลาผ่อนคลายเล็กๆ น้อยๆ เพราะหากผู้ดูแลป่วยเสียเอง จะไม่มีใครดูแลผู้ป่วยได้
- พูดคุยและระบายความรู้สึก: อย่าเก็บความกังวลหรือความเครียดไว้คนเดียว ลองพูดคุยกับคนในครอบครัว เพื่อนสนิท หรือผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพจิต หากรู้สึกว่าตัวเองไม่ไหว
- เตรียมพร้อมรับมือกับสถานการณ์: เรียนรู้เกี่ยวกับอาการของไข้เลือดออกที่ต้องระวัง (เช่น ไข้ลดแล้วแต่ยังซึมลง อ่อนเพลียมาก ปวดท้องรุนแรง มีเลือดออกผิดปกติ) เพื่อให้สามารถพาผู้ป่วยไปพบแพทย์ได้ทันท่วงทีหากเกิดภาวะแทรกซ้อน
"ไข้เลือดออกมือสอง" ในบริบทของความทุกข์ทรมานของผู้ดูแลและครอบครัว เป็นอีกด้านหนึ่งที่สะท้อนให้เห็นว่าโรคไข้เลือดออกไม่ได้ส่งผลกระทบแค่ผู้ป่วยโดยตรง แต่ยังรวมถึงบุคคลอันเป็นที่รักที่ต้องคอยเฝ้าระวัง ดูแล และแบกรับภาระทั้งทางกาย ใจ และการเงิน ดังนั้น การร่วมมือกันป้องกันไข้เลือดออกในทุกครัวเรือนและชุมชน จึงไม่ใช่แค่การปกป้องสุขภาพของตนเอง แต่ยังเป็นการช่วยลดความทุกข์ทรมานของผู้อื่น และสร้างสังคมที่ปลอดภัยจากโรคนี้อย่างแท้จริง
อ่านเพิ่ม