วิธีปฐมพยาบาลเมื่อโดนขนบุ้ง พร้อมทริคใช้ตำลึงแก้พิษได้จริง

01/10/2025 (17:00 น.)

ปฐมพยาบาลพิษขนบุ้ง! วิธีใช้ "ใบตำลึง" สมุนไพรใกล้ตัว บรรเทาอาการแสบ คัน ผื่นแดง

เมื่อเข้าสู่ฤดูฝน หลายคนอาจต้องเผชิญกับปัญหาผิวหนังที่แสบ คัน หรือมีผื่นแดงขึ้นหลังจากสัมผัสกับ “หนอนบุ้ง” แมลงตัวเล็กที่มีขนละเอียดซ่อนพิษอยู่ทั่วลำตัว ซึ่งแม้เพียงแตะต้องเพียงเล็กน้อยก็สร้างความเจ็บปวดและความรำคาญใจได้ทันที แต่โชคดีที่ธรรมชาติมอบตัวช่วยใกล้ตัวอย่าง ใบตำลึง ที่สามารถแก้อาการพิษขนบุ้งได้อย่างมีประสิทธิภาพ

บทความนี้ได้รวบรวมวิธีปฐมพยาบาลที่ถูกต้องซึ่งควรรู้ไว้เมื่อต้องเผชิญกับเหตุการณ์ไม่คาดคิดนี้ พร้อมทริคเล็ก ๆ ในการใช้สมุนไพรใบตำลึงที่ปลอดภัยและใช้ได้ทันที

ขนบุ้งคืออะไร และอาการเมื่อสัมผัส

อันตรายจากหนอนบุ้งมาจาก ขนพิษ เล็ก ๆ ที่อยู่บนลำตัว เมื่อสัมผัสผิวหนัง ขนเหล่านี้จะปักเข้าใต้ผิวและปล่อยสารพิษออกมา ก่อให้เกิดอาการระคายเคืองอย่างรวดเร็ว อาการที่พบบ่อยได้แก่ คัน แสบ ปวดแปลบ ผิวหนังแดง หรือมีตุ่มน้ำใสขึ้น

แม้ว่าอาการเหล่านี้จะไม่รุนแรงถึงชีวิต แต่ก็สร้างความทรมานและรำคาญใจได้มาก และหากมีการเกามากเกินไปอาจทำให้เกิดอาการบวมอักเสบรุนแรง หรือเสี่ยงต่อการติดเชื้อแทรกซ้อนได้

วิธีปฐมพยาบาลเมื่อโดนพิษขนบุ้งเบื้องต้น

หากคุณสัมผัสกับหนอนบุ้ง สิ่งแรกที่ต้องจำไว้คือ ห้ามเกาเด็ดขาด เพราะจะยิ่งทำให้ขนพิษฝังลึกและเสี่ยงต่อการติดเชื้อ ควรปฏิบัติตามขั้นตอนเหล่านี้:

• กำจัดขนพิษ: ใช้เทปกาว หรือพลาสเตอร์แปะลงบนบริเวณที่โดนขนบุ้ง แล้วดึงออกอย่างรวดเร็ว เพื่อดึงขนพิษเล็ก ๆ ออกจากผิวหนัง
  
• ล้างทำความสะอาด: ล้างผิวหนังด้วยสบู่อ่อนและน้ำสะอาด หรืออาจใช้น้ำส้มสายชูหรือแอลกอฮอล์เช็ดเพื่อช่วยลดพิษที่ผิวหนังได้
  
• บรรเทาอาการ: ใช้การประคบเย็นเพื่อลดอาการปวดแสบ และทาคาลาไมน์โลชั่น หรือครีมแก้คันเพื่อช่วยบรรเทาอาการคัน

ตำลึง สมุนไพรแก้อาการพิษขนบุ้ง

“ตำลึง” (Coccinia grandis) ผักริมรั้วที่เราคุ้นเคย มีสรรพคุณทางยาที่ช่วยบรรเทาอาการคันและผื่นผิวหนังได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยเฉพาะอาการที่เกิดจากขนบุ้ง เพราะมีฤทธิ์ต้านการอักเสบและช่วยลดอาการระคายเคืองตามธรรมชาติ

ขั้นตอนการใช้ใบตำลึงแก้พิษขนบุ้ง

การใช้ตำลึงเป็นวิธีที่ง่ายและปลอดภัย สามารถทำได้ทันทีเมื่อมีอาการ:

เลือกใช้ใบตำลึงสด ประมาณ 4–5 ใบ โดยให้เลือกใบที่ไม่แก่หรืออ่อนจนเกินไป และล้างทำความสะอาดให้เรียบร้อย

  

นำใบตำลึงมาขยี้ด้วยมือ หรือตำให้ละเอียด อาจเติมน้ำสะอาดเล็กน้อย (ไม่กี่หยด) หรือน้ำมะนาว/เหล้าขาว เพื่อให้ได้น้ำสีเขียวข้น

  

นำน้ำหรือกากที่ได้มา ทาพอก หรือขยี้เบา ๆ บริเวณผิวหนังที่มีอาการคัน แสบ และผื่นแดง

  

ทาทิ้งไว้จนแห้งแล้วล้างออก หรือทาทิ้งไว้สักครู่แล้วจึงทาซ้ำบ่อย ๆ จนกว่าอาการจะทุเลาลง

ข้อควรระวังสำคัญในการรักษาพิษขนบุ้ง

แม้ว่าพิษจากขนบุ้งจะไม่ร้ายแรงถึงชีวิต แต่การดูแลที่ไม่ถูกวิธีอาจสร้างความทรมานได้ ดังนั้นจึงควรใช้ใบตำลึงที่สะอาด และหากมีอาการรุนแรง เช่น ผื่นลามเป็นบริเวณกว้าง หายใจติดขัด หรือหน้าบวม ควรรีบพบแพทย์โดยเร็วที่สุด เพื่อรับการรักษาที่เหมาะสมและปลอดภัย