ไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ A กับ B ต่างกันยังไง? สายพันธุ์ไหนอันตรายมากกว่า

02/11/2025 (10:02 น.)

ไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ A vs B ต่างกันอย่างไร? ความรุนแรงและการกลายพันธุ์ที่ต้องเฝ้าระวัง

ไข้หวัดใหญ่ (Influenza) เป็นโรคติดเชื้อเฉียบพลันในระบบทางเดินหายใจที่เกิดจากไวรัส ซึ่งสายพันธุ์หลักที่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพของมนุษย์คือ ไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ A และ สายพันธุ์ B แม้ว่าจะมีอาการที่คล้ายคลึงกัน แต่ความแตกต่างทางพันธุกรรมและพฤติกรรมการระบาดของทั้งสองสายพันธุ์นี้มีความสำคัญอย่างยิ่ง

ความแตกต่างดังกล่าวส่งผลต่อระดับความรุนแรง การกลายพันธุ์ และศักยภาพในการก่อโรคระบาดใหญ่ทั่วโลก ดังนั้นการทำความเข้าใจความแตกต่างระหว่างไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ A และ B จึงมีความสำคัญในการเฝ้าระวังและเตรียมพร้อมรับวัคซีนป้องกัน

เปรียบเทียบความแตกต่างหลักระหว่างไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ A และ B

การเปรียบเทียบในตารางนี้จะช่วยให้เห็นความแตกต่างที่ชัดเจนในด้านความรุนแรง การระบาด และกลุ่มเสี่ยงของไข้หวัดใหญ่ทั้งสองสายพันธุ์

ลักษณะเปรียบเทียบ	ไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ A (Influenza A)	ไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ B (Influenza B)
ความรุนแรงโดยทั่วไป	มีแนวโน้มรุนแรงกว่า และทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนที่อันตรายได้มากกว่า	โดยทั่วไปมีอาการรุนแรงน้อยกว่าสายพันธุ์ A แต่ยังคงอันตรายในกลุ่มเสี่ยง
การระบาด/กลายพันธุ์	มีการกลายพันธุ์ได้ง่ายกว่า ทำให้เกิดการระบาดใหญ่ได้	กลายพันธุ์ได้ช้ากว่าสายพันธุ์ A มาก
ศักยภาพการระบาด	สามารถทำให้เกิดการระบาดได้ในวงกว้าง	ไม่สามารถทำให้เกิดการระบาดวงกว้าง (มักระบาดจำกัดตามฤดูกาล)
ช่วงการระบาด	มักระบาดและมีสัดส่วนผู้ป่วยสูงในช่วงต้นฤดูไข้หวัดใหญ่ (ฤดูฝน-ต้นหนาว)	มักระบาดในช่วงปลายฤดูไข้หวัดใหญ่ (ปลายฤดูหนาว-ต้นฤดูร้อน)
กลุ่มเสี่ยง	ทุกเพศทุกวัยโดยเฉพาะผู้ใหญ่และผู้สูงอายุมากกว่า	พบในเด็กเล็กและวัยรุ่นมากกว่า

รายละเอียดอาการและภาวะแทรกซ้อน

แม้ว่าอาการเริ่มต้นของทั้งสองสายพันธุ์จะคล้ายกัน เช่น ไข้สูง หนาวสั่น ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ และอ่อนเพลีย แต่ก็มีความแตกต่างในรายละเอียดของอาการ

อาการของสายพันธุ์ A

• มักมีอาการไข้สูงขึ้นอย่างรุนแรงและเฉียบพลันกว่า
• ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อทั่วร่างกายมาก
• มีโอกาสเกิดภาวะแทรกซ้อน เช่น ปอดอักเสบ หรือหลอดลมอักเสบ ได้สูงกว่า

อาการของสายพันธุ์ B

• อาการมักค่อย ๆ ปรากฏ ไม่รุนแรงทันทีเหมือนสายพันธุ์ A
• มีไข้ในระดับปานกลาง
• อาจมีอาการน้ำตาไหล หรือตาแดงร่วมด้วยได้

ความสำคัญของวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่

เนื่องจากไข้หวัดใหญ่ทั้งสายพันธุ์ A และ B มีความเสี่ยงที่จะทำให้เกิดอาการรุนแรงในกลุ่มเสี่ยง เช่น เด็กเล็ก ผู้สูงอายุ และผู้มีโรคประจำตัว การฉีดวัคซีนจึงเป็นมาตรการสำคัญที่สุดในการป้องกัน เนื่องจากไวรัสไข้หวัดใหญ่มีการกลายพันธุ์อยู่ตลอดเวลา โดยเฉพาะ ไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ A ที่กลายพันธุ์ได้อย่างรวดเร็ว ทำให้ความรุนแรงของเชื้อเปลี่ยนแปลงไปในแต่ละปี

วัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ตามฤดูกาลที่ใช้ในปัจจุบันจึงเป็นแบบ 3 หรือ 4 สายพันธุ์ (Trivalent/Quadrivalent) ซึ่งจะครอบคลุมไวรัสหลัก ๆ ได้แก่ ไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ A ชนิด H1N1, ไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ A ชนิด H3N2, และไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ B (อย่างน้อย 1-2 สายตระกูล)

สรุป

ไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ A มีความรุนแรงและมีศักยภาพในการกลายพันธุ์ รวมถึงการระบาดใหญ่ได้มากกว่าสายพันธุ์ B แต่ทั้งสองสายพันธุ์ก็ยังเป็นภัยคุกคามต่อสุขภาพ โดยเฉพาะในกลุ่มเสี่ยง ดังนั้น การฉีดวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่เป็นประจำทุกปีจึงเป็นมาตรการที่ดีที่สุดในการลดความเสี่ยงของการป่วยหนัก การแพร่ระบาด และการเสียชีวิตจากเชื้อไข้หวัดใหญ่ทั้งสองสายพันธุ์