ยาแดงใส่แผลสด ยังใช้ได้ หรือเลิกใช้กันแล้ว?

21/04/2023 (00:07 น.)

เหตุเกิดที่ออฟฟิศสนุกมีเด็กวิ่งซนจนได้รับบาดเจ็บ มีเสียงหนึ่งตะโกนบอกว่าให้ใส่ยาแดงด่วนๆ ตามที่เข้าใจว่าช่วยทำความสะอาด และรักษาแผลสด แต่เพื่อนๆ ที่ทำงานร้องห้ามกันเสียงหลง เพราะเห็นว่าสมัยนี้เขาไม่ใช้ยาแดงกันแล้ว เพราะจำได้ว่ามันอันตราย แล้วก็มีการเถียงกันเล็กๆ ว่าเป็นเรื่องจริงหรือไม่ เลยเป็นหน้าที่ของเราที่เขียนบทความเกี่ยวกับสุขภาพต้องมาไขข้อสงสัยให้ได้อ่านกัน

ที่บ้านเพื่อนๆ ยังใช้ยาแดงกันอยู่หรือเปล่าคะ ถ้าไม่ได้ใช้แล้ว ใช้อะไรแทน แล้วจำได้หรือเปล่าว่าทำไมถึงเลิกใช้ยาแดง

 

ยาแดงใส่แผลสด ยังใช้ได้ หรือเลิกใช้กันแล้ว?

แต่ก่อนทุกบ้านต้องมียาแดงติดไว้ เพื่อใส่แผลสด ยิ่งบ้านไหนมีเด็กเล็ก ยิ่งต้องมีติดบ้านเอาไว้ เพราะคงมีเรื่องให้มีแผลได้ไม่เว้นแต่ละวัน แต่ที่มีข่าวว่าเลิกฮิตไป ใช้ยาตัวอื่นแทน ก็เพราะว่ามีการค้นพบว่า ยาแดง คือ เมอร์คิวโรโครม 2%  ซึ่งเป็นปรอท ดังนั้น การใช้ยาแดงมากๆ และนานๆ อาจเกิดพิษจากปรอทได้ บ้านไหนที่พ่อแม่รู้เรื่องนี้ เลยเลี่ยงไปใช้ยาตัวอื่นกันแทนค่ะ แต่ถ้าไม่ได้ยาแดงมานานแล้ว วันนี้มีแผล แล้วอยากใช้ทำความสะอาดแผลด่วนๆ จะใช้สักครั้งสองครั้งก็ไม่ได้เป็นอะไรมากหรอกค่ะ แต่อย่าใช้บ่อยเท่านั้นเอง

 

ไม่ใช้ยาแดง ใช้แอลกอฮอล์ได้ไหม?

แอลกอฮอล์ เราไม่ได้เอาไว้ใช้ใส่แผลสดตรงๆ แบบราดลงไปบนแผลนะคะ เราเอาไว้ใช้เช็ดรอบๆ แผล เพื่อลดจำนวนเชื้อโรครอบแผลเท่านั้นค่ะ ราดบนแผลตรงๆ ไม่ได้ เพราะจะแสบ และระคายเคืองเนื้อเยื่อบนผิวหนังมากเกินไป

 

ทำความสะอาด และดูแลแผลสดอย่างไรถึงจะถูกวิธี

ล้างแผลด้วยน้ำเกลือที่มาเป็นขวดๆ ในร้านยา (0.9% Normal Saline Solution) เพราะค่า isotonic เข้ากับเนื้อเยื่อเรา ทำให้ไม่แสบ ไม่ระคายเคืองเนื้อเยื่อมากเกินไป ทำความสะอาดแผลได้ดี ขั้นตอนนี้เพื่อล้างสิ่งสกปรก ฝุ่น ผงต่างๆ ออกไปจากแผล

ใช้แอลกอฮอล์เช็ดรอบๆ แผล เพื่อลดจำนวนเชื้อโรครอบแผล ทาเป็นวงกว้างๆ รอบแผล แต่อย่าโดนแผลโดยตรง

ใช้โพวิโดน ไอโอดีน 10% (พวก เบตาดีนนั่นแหละ) ทาบนแผลเพื่อฆ่าเชื้อ

แผลถลอกถากๆ บางๆ อาจจะปิด หรือไม่ปิดผ้าก๊อซก็ได้ แต่หากเป็นแผลที่ลึก หรือมีขนาดใหญ่พอสมควร ควรแปะผ้าก็อซเอาไว้หลวมๆ พอให้อากาศถ่ายเทได้ ผ้าก็อชปิดไว้เพียงเพื่อป้องกันสิ่งสกปรก และฝุ่นละอองระหว่างที่ทำกิจวัตรประจำวัน

อย่าให้แผลโดนน้ำ ก่อนอาบน้ำอาจเปลี่ยนเป็นพลาสเตอร์กันน้ำ คอยดูแลทำความสะอาดแผลเรื่อยๆ เมื่อแผลเริ่มแห้ง เนื้อเริ่มประสาน แผลร่มตกสะเก็ด ไม่มีอาการปวดบวม หรือมีหนอง ก็เอาผ้าก็อซออก รอให้หายสนิทตามเวลา

 

ทั้งนี้ หากเป็นแผลสด หรือแผลค่อนข้างใหญ่ จากการโดนขีดข่วน ทิ่มแทงจากสิ่งที่ดูจะสกปรก หรือมีสนิมเกาะ เช่น ลวดหนาม มีดคัตเตอร์ที่มีสนิม ท่อนเหล็ก และอื่นๆ อาจจะต้องปรึกษาแพทย์ว่าจำเป็นต้องฉีดยากันบาดทะยักหรือไม่ (ส่วนใหญ่จะฉีดกันแล้วตอนเด็กๆ แต่ในกรณีที่ไม่แน่ใจ สามารถปรึกษาแพทย์เพื่อความมั่นใจได้ค่ะ เพราะหากเป็นบาดทะยักจะอาการหนักจนรักษาลำบาก)