ทำไมหนัง AV ญี่ปุ่นถึงต้องเซ็นเซอร์ แล้วพวกค่าย Uncen ไม่ผิดกฎหมายหรือ?
ทำไมหนัง AV ญี่ปุ่นถึงต้องเซ็นเซอร์ แล้วค่าย Uncen (Heyzo, Caribbeancom, 1pondo) ทำได้ไม่ผิดกฎหมายหรือ?
ถ้าพูดถึงหนัง AV ญี่ปุ่น สิ่งที่เป็นเอกลักษณ์มากที่สุดอย่างหนึ่งก็คือ การเซ็นเซอร์อวัยวะเพศ ไม่ว่าจะเป็นของนักแสดงชายหรือหญิง แม้ว่าหนังจะมีฉากเร่าร้อนแค่ไหน ก็ต้องมีการเบลอปกปิดส่วนลับอยู่เสมอ ในขณะที่บางค่ายที่ผลิตหนังแนว Uncensored เช่น Heyzo, Caribbeancom, 1pondo กลับสามารถเผยแพร่เนื้อหาที่ไม่มีเซ็นเซอร์ได้ ทำไมถึงเป็นเช่นนั้น?
1. ทำไมหนัง AV ญี่ปุ่นต้องเซ็นเซอร์?
การเซ็นเซอร์หนัง AV ญี่ปุ่นเป็นผลมาจากกฎหมายของประเทศที่มีชื่อว่า มาตรา 175 ของประมวลกฎหมายอาญาญี่ปุ่น หรือที่เรียกว่า กฎหมายว่าด้วยสื่อลามกอนาจาร (Obscenity Law, わいせつ物頒布等罪 - Waisetsubutsu hanpu tō zai) ซึ่งบัญญัติไว้ว่า:
“การผลิต ครอบครอง หรือแจกจ่ายสื่อที่มีเนื้อหาลามกอนาจารอย่างโจ่งแจ้ง เป็นสิ่งผิดกฎหมาย”
คำว่า “ลามกอนาจาร” ในกฎหมายนี้ไม่ได้มีคำจำกัดความตายตัว แต่ในทางปฏิบัติถูกตีความโดยศาลญี่ปุ่นว่าหมายถึง การเปิดเผยอวัยวะเพศอย่างชัดเจน (เช่น คดีตัดสินเกี่ยวกับหนังสือ Lady Chatterley's Lover ในปี 1957) ดังนั้น ผู้ผลิตสื่อลามกในญี่ปุ่นจึงต้องเซ็นเซอร์อวัยวะเพศด้วยวิธีการเบลอ (mosaic) เพื่อให้สอดคล้องกับกฎหมาย แม้แต่ฉากที่ไม่เกี่ยวกับอวัยวะเพศ หากศาลตีความว่า "ลามกเกินไป" ก็อาจเข้าข่ายผิดกฎหมายได้เช่นกัน
โทษของการแจกจ่ายสื่อลามกอนาจารที่ไม่เซ็นเซอร์ในญี่ปุ่น:
- โทษจำคุกสูงสุด 2 ปี หรือปรับไม่เกิน 2.5 ล้านเยน
- ถ้าผู้กระทำผิดเป็นองค์กร อาจถูกสั่งปรับสูงสุด 5 ล้านเยน
2. แล้วค่าย Uncensored อย่าง Heyzo, Caribbeancom, 1pondo ทำได้ไม่ผิดกฎหมายหรือ?
คำตอบคือ พวกเขาอาศัยช่องโหว่ของกฎหมายและการดำเนินงานนอกเขตอำนาจศาลญี่ปุ่น
ถึงแม้ว่ากฎหมายญี่ปุ่นจะห้ามผลิตและจำหน่ายสื่อลามกที่ไม่เซ็นเซอร์ภายในประเทศ แต่กฎหมายนี้มีผลบังคับใช้เฉพาะในเขตแดนญี่ปุ่นเท่านั้น ค่ายหนัง Uncensored จึงใช้วิธีการดังนี้เพื่อเลี่ยงกฎหมาย:
แม้ว่านักแสดงและทีมงานส่วนใหญ่จะเป็นชาวญี่ปุ่น แต่บริษัทที่จดทะเบียนของค่ายหนัง Uncensored เหล่านี้มักตั้งอยู่ในต่างประเทศ เช่น:
- Caribbeancom - เคยจดทะเบียนที่หมู่เกาะบริติชเวอร์จิน (British Virgin Islands) หรือประเทศอื่นที่มีกฎหมายผ่อนปรน
- 1pondo - มีฐานอยู่ในสิงคโปร์หรือเขตอำนาจศาลอื่นนอกญี่ปุ่น
- Heyzo - ใช้เซิร์ฟเวอร์และการดำเนินงานจากต่างประเทศ
เมื่อบริษัทอยู่นอกญี่ปุ่น กฎหมายมาตรา 175 ก็ไม่สามารถควบคุมได้
ค่ายเหล่านี้ไม่จำหน่ายเนื้อหาภายในญี่ปุ่นโดยตรง แต่ใช้โมเดลธุรกิจแบบสมัครสมาชิกออนไลน์ (Subscription-based) โดยตั้งเซิร์ฟเวอร์ในต่างประเทศ และมุ่งเป้าไปที่ลูกค้าต่างชาติ หากลองเข้าเว็บไซต์อย่าง Caribbeancom หรือ 1pondo จะพบว่าไม่มีตัวเลือกการชำระเงินสำหรับลูกค้าในญี่ปุ่น และเนื้อหามักใช้ภาษาอังกฤษหรือภาษาต่างประเทศเป็นหลัก
มีการคาดการณ์ว่าการถ่ายทำบางส่วนอาจเกิดขึ้นในญี่ปุ่น แต่เพื่อลดความเสี่ยงทางกฎหมาย ค่ายเหล่านี้มักอ้างว่าการผลิตทั้งหมดเกิดขึ้นนอกประเทศ หรือส่งออกเนื้อหาไปประมวลผลในต่างประเทศก่อนเผยแพร่ ในทางทฤษฎี หากพิสูจน์ได้ว่าการถ่ายทำเกิดในญี่ปุ่นและมีเจตนาเผยแพร่แบบไม่เซ็นเซอร์ อาจมีความเสี่ยงที่ผู้ผลิตหรือนักแสดง会被ดำเนินคดี (เช่น ข้อหาสมรู้ร่วมคิด) แต่ในทางปฏิบัติ รัฐบาลญี่ปุ่นมักไม่ดำเนินการหากไม่มีหลักฐานการจำหน่ายในประเทศ
นักแสดงสามารถเซ็นสัญญายินยอมให้ภาพหรือวิดีโอของตนถูกเผยแพร่ไปยังต่างประเทศได้ ตราบใดที่ไม่มีการจำหน่ายในญี่ปุ่นโดยตรง กฎหมายก็ไม่สามารถเอาผิดกับนักแสดงหรือบริษัทได้
หมายเหตุเพิ่มเติม:
คนญี่ปุ่นบางส่วนอาจใช้ VPN เพื่อเข้าถึงเนื้อหา Uncensored เหล่านี้ ซึ่งการครอบครองเพื่อใช้งานส่วนตัวนั้นไม่ผิดกฎหมายในญี่ปุ่น (ตามคำพิพากษาศาลฎีกา) แต่การนำเข้าเพื่อแจกจ่ายต่อในญี่ปุ่นจะถือว่าผิดกฎหมายตามมาตรา 175
3. สรุปแล้ว ค่ายหนัง AV Uncensored ผิดกฎหมายในญี่ปุ่นหรือไม่?
- ถ้าจำหน่ายภายในญี่ปุ่น → ผิดกฎหมายแน่นอนตามมาตรา 175
- ถ้าถ่ายทำในญี่ปุ่น แต่ส่งออกและขายให้ลูกค้าต่างประเทศผ่านบริษัทที่จดทะเบียนในต่างประเทศ → ในทางปฏิบัติไม่ผิดกฎหมาย เพราะอยู่นอกเขตอำนาจศาลญี่ปุ่น แม้ว่าในทางทฤษฎี การถ่ายทำในญี่ปุ่นอาจมีความเสี่ยงหากมีการพิสูจน์เจตนาละเมิดกฎหมาย
4. แล้วอนาคตมีโอกาสที่ญี่ปุ่นจะยกเลิกการเซ็นเซอร์ไหม?
แม้ว่าจะมีเสียงเรียกร้องจากบางกลุ่ม เช่น นักเคลื่อนไหวและผู้ผลิตสื่อ ให้มีการแก้ไขหรือผ่อนปรนกฎหมายมาตรา 175 แต่รัฐบาลญี่ปุ่นยังคงมองว่าการเซ็นเซอร์เป็นสิ่งจำเป็นเพื่อรักษาคุณค่าทางสังคมและป้องกันปัญหาที่อาจเกิดขึ้น นอกจากนี้ ญี่ปุ่นยังเผชิญแรงกดดันจากวัฒนธรรมโลกาภิวัตน์และอุตสาหกรรมบันเทิงต่างชาติ (เช่น หนังโป๊ตะวันตกที่ไม่เซ็นเซอร์) ซึ่งอาจส่งผลต่อการถกเถียงในอนาคต อย่างไรก็ตาม จนถึงปัจจุบัน โอกาสที่กฎหมายนี้จะถูกยกเลิกในเร็ว ๆ นี้ยังคงมีน้อยมาก
ในขณะเดียวกัน หนัง AV Uncensored ได้รับความนิยมเพิ่มขึ้นในต่างประเทศ ทำให้ตลาดหนังผู้ใหญ่ของญี่ปุ่นขยายไปสู่ระดับสากลผ่านช่องทางออนไลน์ และนี่อาจเป็นแรงผลักดันให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในระยะยาว
สรุป
- หนัง AV ญี่ปุ่นต้องเซ็นเซอร์เพราะกฎหมายมาตรา 175 ที่ห้ามเผยแพร่อวัยวะเพศแบบโจ่งแจ้ง
- ค่ายหนัง Uncensored อย่าง Caribbeancom, 1pondo และ Heyzo ดำเนินธุรกิจได้โดยจดทะเบียนบริษัทในต่างประเทศ และไม่ขายในญี่ปุ่นโดยตรง
- การถ่ายทำในญี่ปุ่นอาจมีความเสี่ยงในทางทฤษฎี แต่ในทางปฏิบัติมักไม่ถูกดำเนินคดีหากส่งออกไปต่างประเทศ
- นักแสดงสามารถเซ็นสัญญายินยอมให้เผยแพร่เนื้อหาในต่างประเทศได้
- โอกาสที่ญี่ปุ่นจะยกเลิกการเซ็นเซอร์ยังมีน้อยในปัจจุบัน แต่ตลาดโลกอาจมีอิทธิพลในอนาคต
