ทำไมคำว่า "ไขก๊อก" จึงหมายถึง "ลาออก" มีที่มาอย่างไร?

หากติดตามข่าวการเมืองหรือกีฬาบ่อยๆ คุณอาจเคยเห็นพาดหัวข่าวอย่าง "รัฐมนตรีไขก๊อกจากตำแหน่ง" หรือ "กุนซือไขก๊อกเซ่นผลงานห่วย" แล้วเคยสงสัยไหมว่า ทำไมคำธรรมดาอย่าง "ไขก๊อก" ซึ่งดูเหมือนจะเกี่ยวกับน้ำหรือท่อประปา ถึงกลายมาเป็นคำที่ใช้แทนการ "ลาออก" ได้?

คำนี้ไม่ได้เกิดจากความผิดพลาดทางภาษา แต่เป็นสำนวนไทยที่มีที่มาและภาพเปรียบเปรยชัดเจน น่าสนใจทั้งในแง่ภาษาและวัฒนธรรมการสื่อสาร

ลองมาดูกันว่าต้นตอของคำนี้คืออะไร และเพราะอะไรคนไทยจึงใช้ "ไขก๊อก" แทนการก้าวลงจากตำแหน่งหน้าที่

ที่มาของความหมาย

1. คำว่า "ไขก๊อก" เดิมทีเป็นคำกริยา
หมายถึงการเปิดก๊อกน้ำหรือวาล์ว เพื่อให้น้ำหรือของเหลวไหลออกมา

2. การเปรียบเทียบกับตำแหน่งหน้าที่
เมื่อนำมาใช้ในบริบทของการทำงาน "ไขก๊อก" จึงมีความหมายเปรียบเปรยว่า

- การ "เปิดทาง" ให้ตนเองออกจากตำแหน่ง
- หรือ "ปล่อย" หน้าที่ที่เคยรับผิดชอบไว้ คล้ายกับการเปิดก๊อกน้ำให้น้ำไหลออก ก็เหมือนการเปิดทางให้ตัวเอง "ไหลออก" หรือ "พ้นจากตำแหน่ง"

3. เป็นสำนวนที่นิยมใช้ในข่าวการเมืองหรือกีฬา
โดยเฉพาะเมื่อนักการเมืองหรือโค้ชลาออก เช่น

- "รัฐมนตรีไขก๊อกจากตำแหน่ง"
- "โค้ชปัดข่าวไขก๊อก"

บทสรุป

"ไขก๊อก" จึงเป็นสำนวนไทยที่ใช้เปรียบเปรยถึงการลาออกจากตำแหน่งหน้าที่ โดยเน้นภาพของการ "เปิด" ให้ตัวเองหลุดจากหน้าที่อย่างจงใจ ไม่ใช่ถูกถอดถอนหรือบังคับลาออก

หากต้องการสำเนียงเป็นทางการมากขึ้น คำว่า "ลาออก" หรือ "ยื่นใบลาออก" ก็จะใช้ในบริบททั่วไปหรือในเอกสารราชการ ส่วน "ไขก๊อก" จะเน้นน้ำเสียงของข่าวหรือการแสดงจุดยืนมากกว่า