เปิดความลับ! "ในวังไม่มีตลาด" เหล่าพระสนมราชวงศ์จีน เอา "เงินเดือน" ไปใช้ที่ไหนกันหมด?

29/05/2025 (21:59 น.)

สมัยก่อน "ในวังไม่มีตลาด" แล้วเหล่าพระสนมในยุคราชวงศ์ชิง ใช้จ่ายเงินที่ไหนกันบ้าง ทั้งที่ “ห้ามออกนอกวัง”

แม้ในพระราชวังหลวงสมัยราชวงศ์ชิงจะไม่มีตลาดให้ซื้อขายสินค้า แต่เหล่าพระสนมกลับมี "ค่าใช้จ่ายรายเดือน" จำนวนมาก แล้วพวกเธอใช้เงินไปกับอะไรบ้าง?

ราชวงศ์ชิง นับเป็นราชวงศ์สุดท้ายของจีนที่ปกครองยาวนานเกือบ 300 ปี โดยมีช่วงรุ่งเรืองสูงสุดในยุค “คังซี – หย่งเจิ้น – เฉียนหลง” ที่ได้รับการกล่าวขานว่าเป็น “ยุคทอง” ของจักรวรรดิจีน และแน่นอนว่าภาพของชีวิตในวังหลัง หรือ “ฮองเฮาและเหล่าพระสนม” ได้กลายเป็นแรงบันดาลใจให้ละครย้อนยุคจีนจำนวนมาก

แต่สิ่งที่หลายคนสงสัยคือ ในเมื่อพระราชวังไม่ได้มีตลาด หรือร้านค้าขายของทั่วไป แล้วเหล่าพระสนมที่อยู่แต่ในวังตลอดชีวิต ใช้จ่ายเงินไปกับอะไร?

ระบบลำดับชั้นของพระสนม และรายได้ที่แตกต่างกัน

ในราชวงศ์ชิง การจัดลำดับชั้นของพระสนมถูกกำหนดไว้อย่างชัดเจน เริ่มจาก ฮองเฮา (จักรพรรดินี) เป็นสตรีหมายเลขหนึ่ง ตามด้วย ฮองกุ้ยเฟย (พระสนมเอก), กุ้ยเฟย (พระสนมสูงสุด), เฟย (พระสนม), และ ผิน (พระชายาระดับล่าง)

ระดับของนางสนมในฮาเร็มของราชวงศ์ชิงที่แตกต่างกัน ยังกำหนดระดับรายได้ของแต่ละคน มาตรฐานอาหาร จำนวนคนรับใช้ สภาพแวดล้อมในการดำรงชีวิต ฯลฯ ก็แตกต่างกันออกไปด้วย และแน่นอนว่าลำดับชั้นเหล่านี้ส่งผลต่อรายได้ต่อปี โดยประมาณดังนี้

• ฮองเฮา: 1,000 ตำลึง

• ฮองกุ้ยเฟย: 800 ตำลึง

• กุ้ยเฟย: 600 ตำลึง

• เฟย: 300 ตำลึง

• ผิน: 200 ตำลึง

• กุ้ยเหยิน (ชั้นล่างลงมา): 100 ตำลึง

• ฉางไจ๋ และ ต้าปิ้ง (ลำดับล่างสุด): 50-30 ตำลึง

แน่นอนว่าข้างต้นเป็นเพียงรายได้พื้นฐานเท่านั้น ยังมีรางวัลพิเศษจากจักรพรรดิในโอกาสต่างๆ เช่น วันเกิด คลอดโอรส หรือเทศกาลสำคัญที่มอบโบนัสพิเศษให้กับสาวงามเหล่านี้ ส่วนจะได้รับรางวัลมากน้อยแค่ไหนนั้น ขึ้นอยู่กับอารมณ์ของจักรพรรดิเป็นหลัก ด้วยจำนวนเงินดังกล่าวพร้อมโบนัสและสวัสดิการต่างๆ รายได้ของพระสนมในวังจึงดูไม่น้อยเลย

ไม่มีตลาด แต่มีค่าใช้จ่าย “ไม่ธรรมดา”

ตามบันทึกประวัติศาสตร์ ระบุว่าเงินเดือนและเงินของจักรพรรดิล้วนถูกใช้โดยนางสนมเพื่อจ่ายค่าใช้จ่ายในชีวิตประจำวัน ซึ่งแม้จะไม่มีตลาดให้เดินซื้อของ แต่เหล่าพระสนมกลับมีช่องทางใช้เงินหลายทาง โดยเฉพาะใน 4 ด้านหลักที่ต้องใช้เงินจำนวนมาก ได้แก่

1. ลงทุนกับเสื้อผ้าและความงาม

เป้าหมายหลักของพระสนมคือการได้รับความโปรดปรานจากจักรพรรดิ การดูแลตัวเองจึงเป็นเรื่องสำคัญ แม้รัฐจะจัดสรรเสื้อผ้าตามลำดับชั้น แต่บางคนยังไม่พอใจ จึงต้องจ้างช่างฝีมือดีมาตัดชุดพิเศษ ใช้ผ้าเนื้อดี หรือสั่งทำเครื่องประดับเองเพื่อให้โดดเด่นกว่าคนอื่น แม้ไม่มีแบรนด์แฟชั่นหรือเครื่องสำอางระดับโลก แต่ก็มีเครื่องหอมและเครื่องสำอางทำจากสมุนไพรหรือของหายาก ซึ่งต้องใช้เงินจำนวนมาก

2. จ่ายเงินให้ข้ารับใช้เพื่อ “ฟังข่าว”

เบื้องหลังความงามคือ “สงครามข้อมูล” พระสนมหลายคนจ่ายเงินให้ ขันทีและนางกำนัล เพื่อติดตามความเคลื่อนไหวของจักรพรรดิ หรือแอบถามข่าวในวังหน้า การ “ซื้อใจ” ขันทีใกล้ชิดฮ่องเต้มีความสำคัญมาก เพราะอาจช่วยสร้างโอกาสให้ได้เข้าเฝ้าหรือเป็นที่กล่าวถึงในทางดี

3. ซื้อของนอกวังเพื่อผ่อนคลาย

แม้จะมีการแจกจ่ายของใช้ในวัง แต่ของบางอย่างกลับไม่มี เช่น ของเล่นพื้นบ้าน หนังสือ หรือเครื่องดนตรีจากภายนอก พระสนมบางคนจึงจ้างขันทีออกไปหาซื้อเพื่อคลายเหงา หรือสร้างความแตกต่างที่อาจสะดุดตาฮ่องเต้

4. ให้รางวัลแก่ผู้รับใช้ในวัง

การรักษาความจงรักภักดีของขันทีและนางกำนัลเป็นสิ่งจำเป็น การให้ของขวัญหรือเงินรางวัลในเทศกาล เช่น ตรุษจีน, วันเกิดฮ่องเต้ หรือฮองเฮา, ถือเป็นธรรมเนียมปฏิบัติ หากให้ “น้อยไป” ก็อาจถูกมองว่าใจแคบ จนไม่ได้รับความร่วมมือเต็มที่

แม้ชีวิตในวังจะดูหรูหรา แต่ความจริงคือ “อยู่ในวัง ก็ใช่ว่าจะสุขสบาย” พระสนมในราชวงศ์ชิงต้องเผชิญแรงกดดันสูง ทั้งการแข่งขันภายใน การรักษาความโปรดปรานจากฮ่องเต้ และการสร้างฐานอำนาจเงียบๆ ผ่านข้ารับใช้ ทุกอย่างล้วนต้องใช้เงิน เพราะในโลกของวังหลวง "เงินคืออำนาจเงียบ" ที่อาจเปลี่ยนชีวิตของหญิงสาวคนหนึ่งได้

• กินอะไรอายุยืน? เผยอาหารโปรด "ฮ่องเต้เฉียนหลง" ของบำรุงชั้นเลิศ เมืองไทยราคาถูกมาก!!!
• จาก "ซากศพ" สู่แบบจำลองรูปลักษณ์ "จักรพรรดิ" จีนโบราณ ต่างจากที่เคยคาดคิด