$ทำไม \$

ทำไม "กัมพูชา" ยังมีสถานะ "ประเทศพัฒนาน้อยที่สุด" (LDC) ทั้งที่อารยธรรม "ขอม" รุ่งเรือง

16/06/2025 (09:30 น.)

เหตุใดกัมพูชายังเผชิญความท้าทายในการพัฒนา แม้เคยรุ่งเรืองในยุคอารยธรรมขอม

กัมพูชาเป็นดินแดนที่มีมรดกอันยิ่งใหญ่จากอารยธรรมขอม ซึ่งมีอิทธิพลต่อศาสนา การเมือง และวัฒนธรรมในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ด้วยความรุ่งเรืองของอาณาจักรนครวัด-นครธมในอดีต อย่างไรก็ตาม ในยุคปัจจุบัน กัมพูชายังเผชิญความท้าทายด้านการพัฒนาเมื่อเปรียบเทียบกับบางประเทศในภูมิภาค บทความนี้จะสำรวจปัจจัยที่ส่งผลต่อการพัฒนาของกัมพูชาและความก้าวหน้าที่กำลังเกิดขึ้น

ปัจจุบัน กัมพูชา ดำรงสถานะ "ประเทศพัฒนาน้อยที่สุด" (LDC) ซึ่งทางกัมพูชา ตั้งเป้าจะหลุดพ้นสถานะนี้ภายในปี 2029 แม้ว่าการหลุดพ้นจากสถานะ LDC จะเป็นเป้าหมายที่สำคัญ แต่ก็อาจส่งผลกระทบต่อมาตรการสนับสนุนระหว่างประเทศที่กัมพูชาได้รับ ซึ่งอาจส่งผลต่อการจ้างงานและเศรษฐกิจ

ประเทศพัฒนาน้อยที่สุด (Least Developed Countries) หรือ LDC เป็นกลุ่มประเทศที่ได้รับการจัดอันดับโดยสหประชาชาติ โดยพิจารณาจากรายได้ประชาชาติต่ำ, ทุนมนุษย์อ่อนแอ, และความเปราะบางทางเศรษฐกิจ

1. ผลกระทบจากประวัติศาสตร์และความขัดแย้ง

อารยธรรมขอมเริ่มเสื่อมถอยตั้งแต่ศตวรรษที่ 15 ส่งผลให้กัมพูชาเผชิญกับความท้าทายด้านความมั่นคงและการเปลี่ยนผ่านทางการเมืองเป็นเวลานาน
ในศตวรรษที่ 20 ความขัดแย้งในภูมิภาค เช่น สงครามเวียดนาม และระบอบเขมรแดง (พ.ศ. 2518–2522) นำไปสู่การสูญเสียชีวิตประชาชนจำนวนมาก รวมถึงบุคลากรที่มีความรู้และทักษะ ซึ่งส่งผลต่อการพัฒนาในระยะยาว

2. ความท้าทายด้านธรรมาภิบาล

ปัญหาการทุจริตในบางระดับทำให้การบริหารงานภาครัฐมีประสิทธิภาพจำกัด และการกระจายทรัพยากรยังไม่ทั่วถึง
ความโปร่งใสในระบบกฎหมายและการบริหารยังคงเป็นประเด็นที่ต้องพัฒนา ซึ่งอาจส่งผลต่อความเชื่อมั่นของนักลงทุน

3. โครงสร้างพื้นฐานและการพัฒนาทุนมนุษย์

ประชากรบางส่วนยังขาดการเข้าถึงสิ่งจำเป็นพื้นฐาน เช่น ไฟฟ้า น้ำสะอาด และบริการสุขอนามัย
ระบบการศึกษายังเผชิญข้อจำกัดด้านงบประมาณและคุณภาพ ส่งผลให้แรงงานบางส่วนขาดทักษะที่จำเป็นสำหรับเศรษฐกิจสมัยใหม่

4. โครงสร้างเศรษฐกิจและความเหลื่อมล้ำ

เศรษฐกิจส่วนใหญ่ยังพึ่งพาการเกษตรแบบพึ่งพาตนเองและอุตสาหกรรมที่มีค่าแรงต่ำ ซึ่งจำกัดโอกาสในการสร้างรายได้
ความยากจนในพื้นที่ชนบทเป็นความท้าทายสำคัญ โดยประชากรจำนวนหนึ่งมีรายได้ต่ำกว่าระดับที่เพียงพอต่อการดำรงชีพ

5. อิทธิพลจากปัจจัยภายนอก

เศรษฐกิจของกัมพูชาพึ่งพาการส่งออก การท่องเที่ยว และการลงทุนจากต่างชาติ ซึ่งอาจได้รับผลกระทบจากความผันผวนของเศรษฐกิจโลก
การเปลี่ยนสถานะจากประเทศพัฒนาน้อยที่สุด (LDC) อาจส่งผลให้กัมพูชาสูญเสียสิทธิพิเศษทางการค้าบางส่วนในอนาคต

6. ความก้าวหน้าและโอกาสในการพัฒนา

กัมพูชามีอัตราการเติบโตทางเศรษฐกิจที่น่าประทับใจ เฉลี่ยกว่า 7% ต่อปีตั้งแต่ปี 2011 แสดงถึงศักยภาพในการพัฒนา
รัฐบาลและองค์กรระหว่างประเทศกำลังร่วมมือกันลงทุนในโครงสร้างพื้นฐาน การค้า และการปฏิรูปเพื่อส่งเสริมภาคเอกชนและการพัฒนาที่ยั่งยืน

ตารางสรุป: มรดกอารยธรรมขอม vs. ความท้าทายร่วมสมัย

ด้าน	มรดกจากอารยธรรมขอมโบราณ	ความท้าทายในยุคปัจจุบัน
มรดกทางวัฒนธรรม	สถาปัตยกรรม ศาสนา การปกครอง ศิลปะ	การใช้ประโยชน์เชิงเศรษฐกิจจากมรดกวัฒนธรรมยังมีข้อจำกัด
อิทธิพลต่อภูมิภาค	มีผลต่อวัฒนธรรมในหลายประเทศ เช่น ไทย ลาว และเวียดนาม	การพัฒนายังเผชิญข้อจำกัดเมื่อเทียบกับบางประเทศในภูมิภาค
ฐานเศรษฐกิจ	ระบบชลประทาน การทำนา เมืองยุคต้น	ความท้าทายในชนบท การผลิตจำกัด และโครงสร้างพื้นฐานที่ยังไม่ครอบคลุม
อำนาจการเมือง	จักรวรรดิที่มีระบบบริหารซับซ้อน	ความท้าทายด้านธรรมาภิบาลและประสิทธิภาพการบริหาร
การศึกษาและนวัตกรรม	ความรู้ด้านศาสนาและวิศวกรรมที่ก้าวหน้า	ข้อจำกัดด้านงบประมาณและทักษะแรงงานในระบบการศึกษา

บทสรุป

กัมพูชาเป็นประเทศที่มีมรดกอันรุ่งเรืองจากอารยธรรมขอม ซึ่งมีอิทธิพลต่อภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้มาอย่างยาวนาน อย่างไรก็ตาม การพัฒนาในยุคปัจจุบันยังเผชิญกับความท้าทายจากผลกระทบทางประวัติศาสตร์ ข้อจำกัดด้านโครงสร้างพื้นฐาน และการพัฒนาทุนมนุษย์ ถึงกระนั้น ความก้าวหน้าทางเศรษฐกิจและความร่วมมือกับนานาชาติสะท้อนถึงศักยภาพอันยิ่งใหญ่ของกัมพูชา การลงทุนอย่างต่อเนื่องในด้านการศึกษา ธรรมาภิบาล และเศรษฐกิจที่ยั่งยืนจะเป็นกุญแจสำคัญในการปลดล็อกโอกาสเพื่ออนาคตที่สดใส