ย้อนอดีต "การสำรวจประชากรครั้งแรกในไทย(สยาม)" เมื่อพ.ศ. 2453 เรามีกันกี่คน?
ในยุคที่ประเทศไทยมีประชากรกว่า 70 ล้านคน หลายคนอาจสงสัยว่า รากฐานของข้อมูลประชากรไทยเริ่มต้นจากเมื่อไร และมีรายละเอียดอย่างไรบ้าง?
ย้อนกลับไปเมื่อกว่า 100 ปีก่อน ประเทศไทย หรือ "สยาม" ในเวลานั้น ได้มีการจัดเก็บข้อมูลประชากรครั้งแรกอย่างเป็นทางการในสมัยรัชกาลที่ 5 ซึ่งนับเป็นจุดเริ่มต้นสำคัญของระบบทะเบียนราษฎรและข้อมูลสถิติประชากรไทยที่เราคุ้นเคยกันในปัจจุบัน
การสำรวจประชากรครั้งแรก
ในปีพ.ศ. 2453 กระทรวงมหาดไทยได้ทำการสำรวจประชากร หรือ "สำมะโนครัว" อย่างเป็นทางการครั้งแรก ซึ่งได้จัดเก็บจำนวนประชากรใน 17 มณฑล รวมทั้งประเทศมีประชากรทั้งสิ้น 8,131,247 คน
จำนวนประชากรในแต่ละมณฑล
- มณฑลกรุงเทพ – 931,319 คน
- มณฑลอุดร – 630,681 คน
- มณฑลกรุงเก่า – 553,976 คน
- มณฑลนครศรีธรรมราช – 472,449 คน
- มณฑลนครราชสีมา – 488,131 คน
- มณฑลราชบุรี – 419,714 คน
- มณฑลปราจีนบุรี – 325,681 คน
- มณฑลนครไชยศรี – 281,079 คน
- มณฑลนครสวรรค์ – 287,000 คน
- มณฑลปัตตานี – 269,817 คน
- มณฑลพิศณุโลก – 248,050 คน
- มณฑลภูเก็ต – 220,953 คน
- มณฑลชุมพร – 164,154 คน
- มณฑลจันทบุรี – 134,691 คน
- มณฑลเพชรบูรณ์ – 72,662 คน
- มณฑลพายัพ – 1,216,817 คน
- มณฑลอีสาน – 1,414,073 คน
รวมทั้งประเทศ: 8,131,247 คน
การจำแนกเชื้อชาติ
- ไทย – 7,252,872 คน
- จีน – 185,901 คน
- แขกมลายู – 368,827 คน
- แขกจาม – 1,093 คน
- แขกชวา – 381 คน
- แขกเทศ – 2,330 คน
- แขกซิก – 70 คน
- แขกลังกา – 6 คน
- แขกฮินดู – 92 คน
- แขกกลิง – 49 คน
- มอญ – 28,861 คน
- เขมร – 134,333 คน
- ญวน – 6,521 คน
- กะเหรี่ยง – 60,185 คน
- เงี้ยว – 26,081 คน
- ตองซู่ – 1,027 คน
- พม่า – 6,051 คน
- ญี่ปุ่น – 25 คน
- เติร์ก – 1 คน
- ฝรั่ง – 511 คน
- ชาติอื่นๆ – 56,253 คน
รวมทั้งสิ้น: 8,131,470 คน
ข้อมูลประชากรล่าสุด
จากข้อมูลของสำนักทะเบียนกลาง กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2562 ประเทศไทยมีประชากรที่มีสัญชาติไทยทั้งสิ้น 66,558,935 คน แบ่งเป็น:
- ชาย: 32,110,775 คน
- หญิง: 33,503,382 คน
ประชากรที่ไม่มีสัญชาติไทย: 944,778 คน แบ่งเป็น:
- ชาย: 494,325 คน
- หญิง: 450,453 คน
แรงงานข้ามชาติ (โดยประมาณ): 1,300,000 คน
การสำรวจในปัจจุบัน
สำนักงานสถิติแห่งชาติได้รับหน้าที่ดำเนินการสำรวจสำมโนประชากรตั้งแต่ปีพ.ศ. 2503 โดยมีการสำรวจทุก 10 ปี ในปี 2563 ถือเป็นรอบที่มีการสำรวจครั้งล่าสุด ซึ่งข้อมูลที่ได้จะถูกใช้วางแผนพัฒนาประเทศในหลายด้าน ทั้งเศรษฐกิจ สังคม การศึกษา และบริการสาธารณสุข
บทสรุป
จากจำนวนประชากรเพียง 8 ล้านคนในสมัยรัชกาลที่ 5 สู่ประชากรเกือบ 70 ล้านคนในปัจจุบัน แสดงให้เห็นถึงการเติบโตและเปลี่ยนแปลงของสังคมไทยอย่างชัดเจน
การสำรวจประชากรไม่ใช่แค่การนับจำนวนคน แต่คือเครื่องมือสำคัญในการวางนโยบายสาธารณะ การบริหารทรัพยากร และการวางแผนอนาคตของประเทศ การเข้าใจรากฐานของข้อมูลประชากร คือการเข้าใจรากฐานของชาติ