10 อันดับ “เมืองท่องเที่ยว-เมืองหลวง" สกปรกที่สุด ในปี 2025 ไทยติดกับเขาด้วย!?
จัดอันดับ “เมืองสกปรก/มลพิษสูงสุด” ปี 2025 มีเมืองใหญ่ของไทยติดอันดับด้วย
การจัดอันดับ “เมืองที่สกปรก/มลพิษสูงสุด” ประจำปี 2025 ที่โฟกัสกลุ่มเมืองท่องเที่ยวชื่อดังและเมืองหลวง มาจากหลายแหล่งข้อมูลสากลที่ใช้วิธีวิทยาเชิงวิทยาศาสตร์และสถิติ โดยเฉพาะข้อมูลคุณภาพอากาศแบบเรียลไทม์ (AQI) และค่า PM2.5 นอกจากนี้ยังมีตัวชี้วัดด้านน้ำเสีย โครงสร้างพื้นฐานขยะ และความพึงพอใจของผู้อยู่อาศัย ซึ่งช่วยให้เห็นภาพความสะอาด-น่าอยู่อย่างรอบด้าน
แหล่งข้อมูลหลักและใครเป็นผู้จัดอันดับ
- IQAir: บริษัทเทคโนโลยีจากสวิตเซอร์แลนด์ ติดตามคุณภาพอากาศทั่วโลกผ่านเครือข่ายสถานีวัด จัดทำ World Air Quality Ranking อ้างอิงค่า PM2.5 แบบเรียลไทม์/ค่าเฉลี่ย
- LawnStarter: งานวิจัยเชิงจัดอันดับ “เมืองสกปรก” (เน้นสหรัฐฯ) ใช้เมตริกหลากมิติ ทั้งอากาศ น้ำเสีย โครงสร้างพื้นฐานขยะ และความไม่พึงพอใจของผู้อยู่อาศัย อ้างอิงข้อมูลจากหน่วยงานรัฐ เช่น EPA, CDC, สำมะโนประชากร ฯลฯ
- รายงานระดับภูมิภาค/หน่วยงานรัฐ: โดยเฉพาะเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ใช้ดัชนี AQI, ข้อมูลมลพิษจากภาครัฐ, ความเข้มข้น PM2.5/PM10, มลพิษจราจร และการปล่อยจากอุตสาหกรรม
ปัจจัยสำคัญที่ใช้พิจารณา
- คุณภาพอากาศ (แกนหลัก)—ค่า PM2.5 และ PM10 เป็นตัวชี้วัดหลัก ค่าที่สูงขึ้นสะท้อนความเสี่ยงต่อสุขภาพมากขึ้น
- แหล่งกำเนิดมลพิษ—ไอเสียยานพาหนะ อุตสาหกรรม ฝุ่นก่อสร้าง การเผาขยะ/ไร่ ใช้เชื้อฟอสซิล ฯลฯ รวมถึงก๊าซ NO2, SO2, CO
- น้ำเสีย-ขยะ—ดัชนีการละเมิดมาตรฐานน้ำ โครงสร้างพื้นฐานการจัดการขยะที่ไม่ทั่วถึง ทำให้ภาพรวม “สกปรก” มากขึ้น
- สภาพความเป็นอยู่/ความไม่พึงพอใจ—ความแออัด การอยู่ใกล้ถนนการจราจรหนาแน่น เสียงรบกวน และแบบสำรวจความรู้สึกของผู้อยู่อาศัย
- ผลกระทบต่อสุขภาพ—อัตราโรคทางเดินหายใจ หอบหืด และโรคที่เกี่ยวเนื่องกับมลพิษ ใช้เป็นตัวชี้วัดทางอ้อมในบางการจัดอันดับ
หมายเหตุสำคัญในการใช้งานตัวเลข
ค่า AQI และ PM2.5 ด้านล่างนี้อ้างอิงจากเนื้อหาต้นทางปี 2025 ที่ยกมาและอาจเป็นค่าเฉลี่ยโดยประมาณ/ช่วงค่าที่รายงานในแหล่งนั้นๆ ตัวเลขจริงเปลี่ยนแปลงได้ตามฤดูกาล เวลา และตำแหน่งสถานีวัด
Top 10 เมืองสกปรก/มลพิษสูงสุดปี 2025 (โฟกัสเมืองท่องเที่ยวและเมืองหลวง)
| อันดับ | เมือง | ประเทศ | สถานะ | AQI (โดยประมาณ) | PM2.5 (µg/m³ โดยประมาณ) | หมายเหตุด้านการท่องเที่ยว |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Cairo | อียิปต์ | เมืองหลวง | ~160 | ~68.4 | มลพิษอากาศสูงมาก กระทบสุขภาพและทัศนวิสัย |
| 2 | New Delhi | อินเดีย | เมืองหลวง | ~169 | ~108.3 | ติดโผเมืองหลวงมลพิษสูงต่อเนื่องหลายปี |
| 3 | Los Angeles | สหรัฐฯ | เมืองท่องเที่ยว | ~116 | ~41.5 | นักท่องเที่ยวจำนวนมาก เผชิญปัญหาโอโซน/ฝุ่น |
| 4 | Hong Kong | จีน (เขตปกครองพิเศษ) | เมืองท่องเที่ยว | ~83 | ~26.5 | ความหนาแน่นเมืองสูง อิทธิพลอุตสาหกรรมโดยรอบ |
| 5 | Bangkok | ไทย | เมืองหลวง | ~91 | ~30.8 | ฤดูกาลฝุ่น PM2.5 กระทบทั้งคนท้องถิ่น-นักท่องเที่ยว |
| 6 | San Diego | สหรัฐฯ | เมืองท่องเที่ยว | ~73 | ~20.8 | มีทั้งมลพิษอากาศ เสียง และคุณภาพน้ำบางพื้นที่ |
| 7 | Greater Noida | อินเดีย | มหานครรอบเดลี | 160+ | – | อุตสาหกรรม/ก่อสร้างเข้มข้น ฝุ่นสูง |
| 8 | Noida | อินเดีย | มหานครรอบเดลี | 150+ | – | รูปแบบมลพิษใกล้เคียง Greater Noida |
| 9 | Dubai | สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ | เมืองท่องเที่ยว/ธุรกิจ | ~66 | >17 | ความกังวลเรื่องฝุ่น ลมทราย เสียง และคุณภาพน้ำ |
| 10 | San Francisco | สหรัฐฯ | เมืองท่องเที่ยว | ~82 | ~25.9 | ได้รับผลจากควันไฟป่าฤดูกาลและมลพิษจราจร |
สรุปภาพรวม
- AQI/PM2.5 คือหัวใจของการจัดอันดับ เพราะเป็นตัวชี้วัดที่เปรียบเทียบได้ทั่วโลกและสะท้อนผลกระทบต่อสุขภาพโดยตรง
- เมืองที่ติดอันดับจำนวนมากมี แหล่งกำเนิดฝุ่นจากจราจร อุตสาหกรรม ฝุ่นก่อสร้าง การเผาในที่โล่ง และเชื้อฟอสซิล
- งานจัดอันดับเชิงองค์รวม (เช่น LawnStarter) ยังมองถึง น้ำเสีย-ขยะ-เสียง-ความเป็นอยู่ เพื่อวัด “ความสกปรก” ในชีวิตประจำวัน
คำแนะนำสำหรับนักเดินทาง
- ตรวจค่า AQI และ PM2.5 ก่อนเดินทาง และพกหน้ากากมาตรฐาน (เช่น N95) เมื่อค่าเกินเกณฑ์
- วางแผนกิจกรรมกลางแจ้งในช่วงที่คุณภาพอากาศดีขึ้น เลี่ยงชั่วโมงจราจรหนาแน่น
- ผู้มีโรคทางเดินหายใจ/ภูมิแพ้ ควรปรึกษาแพทย์และพกยาประจำ
เมธอดโลยี & ข้อจำกัดที่ควรทราบ
แต่ละแหล่งใช้วิธีเก็บข้อมูลและให้น้ำหนักตัวแปรต่างกัน (เช่น บางรายงานโฟกัสเฉพาะอากาศ บางรายงานรวมโครงสร้างพื้นฐานขยะ/น้ำเสีย/เสียง) ทำให้ อันดับอาจแตกต่างกัน ทั้งนี้ เป้าหมายร่วมคือชี้ให้เห็นปัญหาด้านสิ่งแวดล้อมในเมืองท่องเที่ยวและเมืองหลวง เพื่อผลักดันการแก้ไขเชิงนโยบายและการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน