เจอสิงโตต้องทำยังไง? 3 เทคนิคเอาตัวรอด เมื่อเผชิญหน้าสัตว์ร้าย
จากเหตุการณ์สิงโตรุมขย้ำเจ้าหน้าที่พนักงานที่ซาฟารีเวิลด์ สร้างความตื่นตระหนกให้หลายคน และย้ำเตือนว่าแม้จะอยู่ในสวนสัตว์ แต่ สิงโตยังคงเป็นสัตว์นักล่า ที่มีสัญชาตญาณป่าเต็มตัว
เพื่อความปลอดภัย เรามีคู่มือ 3 ส่วน ที่ทุกคนควรรู้ไว้
1. เทคนิคป้องกันเหตุการณ์จากสิงโต
ห้ามลงจากรถเด็ดขาด
-
กฎข้อแรกที่ทุกสวนสัตว์แนวซาฟารีเวิลด์เน้นย้ำ เพราะทันทีที่มนุษย์ออกจากรถ จะกลายเป็น “เหยื่อ” ในสายตาของสิงโต
หลีกเลี่ยงการยั่วยุ
-
ห้ามส่งเสียงดัง ห้ามตะโกน หรือใช้แฟลชถ่ายรูป
-
การทำเสียงแปลก ๆ อาจทำให้สิงโตเข้าใจว่าเป็นการท้าทาย
เชื่อฟังเจ้าหน้าที่เสมอ
-
เจ้าหน้าที่มีประสบการณ์ตรงกับสัตว์ รู้จังหวะว่าควรทำหรือไม่ควรทำอะไร
-
หากมีการประกาศแจ้งเตือน ควรปฏิบัติตามทันที
สังเกตพฤติกรรมสิงโต
-
หากเห็นสิงโตเดินวน ก้มตัวต่ำ หรือจ้องเขม็ง แปลว่าอยู่ในโหมดล่า ควรเพิ่มความระมัดระวัง
-
ห้ามเคลื่อนไหวเร็วหรือเปิดประตูรถในช่วงนี้
รักษาระยะห่างเสมอ
-
แม้จะมีการให้อาหารโชว์หรือกิจกรรมพิเศษ แต่ควรอยู่ในพื้นที่ที่สวนสัตว์จัดไว้ ไม่ควรยื่นมือหรือเข้าใกล้เกินไป
2. ถ้าโดนสิงโตจู่โจม ต้องทำอย่างไร
อย่าหนีทันที
-
สิงโตวิ่งได้เร็วกว่า (สูงสุดกว่า 80 กม./ชม.)
-
การวิ่งหนีจะกระตุ้น “สัญชาตญาณการล่า” ของมัน
พยายามยืนหยัด ไม่ล้ม
-
ทำตัวให้ดูใหญ่ขึ้น เช่น ยกแขน กางเสื้อคลุม
-
ส่งเสียงดังเพื่อข่มขู่ แสดงให้เห็นว่า “ไม่ใช่เหยื่อที่ง่าย”
หากถูกเข้าประชิด ให้ปกป้องอวัยวะสำคัญ
-
ใช้แขนป้องกันลำคอและใบหน้า
-
หากมีวัตถุอยู่ใกล้มือ (ไม้ หิน กิ่งไม้) ใช้ป้องกันหรือตีสวนเพื่อให้สิงโตถอย
เล็งที่จุดอ่อนไว้
-
ตา จมูก ปาก เป็นจุดที่สิงโตบอบบาง
-
หากถูกกัดจนหนีไม่ได้ ใช้แรงทั้งหมดโจมตีจุดเหล่านี้เพื่อหาทางหลบ
เรียกขอความช่วยเหลือทันที
-
ส่งสัญญาณให้เจ้าหน้าที่หรือคนรอบข้าง
-
ในซาฟารีหรือสวนสัตว์ มักมีอุปกรณ์ขับไล่และเจ้าหน้าที่ที่ผ่านการฝึกมา
หมายเหตุสำคัญ
-
วิธีเหล่านี้เป็น “ทางเลือกสุดท้าย” หากป้องกันไม่ทัน
-
สิ่งที่ดีที่สุดคือ ปฏิบัติตามกฎอย่างเคร่งครัด และไม่ทำให้เกิดสถานการณ์เสี่ยง
3. วิธีช่วยเหลือเมื่อเห็นคนถูกสิงโตจู่โจม
สิ่งที่ควรทำ
แจ้งเจ้าหน้าที่ทันที
-
เจ้าหน้าที่สวนสัตว์มีอุปกรณ์เฉพาะ เช่น สเปรย์ไล่, ไม้, ประทัดเสียงดัง, หรืออาวุธควบคุมสัตว์
-
ห้ามเข้าไปช่วยโดยตรงหากไม่มีการป้องกัน
ใช้เสียงหรือสิ่งของเพื่อเบี่ยงเบนความสนใจสิงโต
-
การส่งเสียงดัง, ใช้แตรรถ, เคาะเหล็ก, หรือโยนวัตถุไปในทิศทางอื่น
-
จุดประสงค์คือให้สิงโตหันเหความสนใจออกจากผู้ถูกโจมตี
รักษาระยะห่าง
-
ห้ามพุ่งเข้าไปดึงคนออกมาโดยตรง เพราะสิงโตอาจมองว่าเป็นการท้าทายและหันมาทำร้ายเพิ่ม
-
ควรทำงานร่วมกับเจ้าหน้าที่ที่มีเครื่องมือ
หากปลอดภัยพอ ให้ช่วยดึงผู้บาดเจ็บออกมาอย่างรวดเร็ว
-
เลือกจังหวะที่สิงโตถอยหรือถูกเบี่ยงเบนความสนใจ
-
เคลื่อนย้ายไปยังจุดปลอดภัยทันที
ปฐมพยาบาลเบื้องต้น
-
ห้ามปล่อยให้แผลเปิด เพราะน้ำลายสัตว์อาจมีเชื้อโรค → กดห้ามเลือดทันที
-
รีบนำส่งโรงพยาบาลโดยเร็วที่สุด
สิ่งที่ “ไม่ควรทำ”
-
ห้ามใช้มือเปล่าเข้าไปสู้กับสิงโต
-
ห้ามวิ่งหนีออกไปคนเดียว (สิงโตอาจเปลี่ยนเป้าหมายมาโจมตี)
-
ห้ามตะโกนใกล้ผู้ถูกทำร้าย เพราะอาจทำให้สิงโตเข้าใจผิดและก้าวร้าวกว่าเดิม
สรุป: หากเห็นคนถูกสิงโตโจมตี สิ่งแรกคือ แจ้งเจ้าหน้าที่ และ เบี่ยงเบนความสนใจของสิงโต มากกว่าจะเข้าไปสู้ด้วยตัวเอง เพราะการเอาชีวิตเข้าไปเสี่ยง อาจทำให้มีผู้บาดเจ็บเพิ่ม
สิงโตไม่ใช่สัตว์ดุร้ายโดยธรรมชาติ แต่เป็นสัตว์นักล่าที่มี สัญชาตญาณป้องกันตัวและล่าเหยื่อ การเคารพกฎ ความมีสติ และการไม่ประมาท คือเกราะป้องกันที่ดีที่สุด
“การเข้าใกล้สัตว์ป่า คือการเข้าไปในอาณาเขตของพวกมัน” จึงควรระวังและให้เกียรติ เพื่อความปลอดภัยของทั้งคนและสัตว์
แหล่งข้อมูลอ้างอิง
-
Lion attacks on humans in Tanzania — ศึกษาเหตุการณ์การโจมตีโดยสิงโตในชุมชนท้องถิ่น หลักปัจจัยของการโจมตี และแนวทางลดความเสี่ยง
-
Understanding the dynamics of lion attacks on humans and livestock in southern Maasailand, Kenya — ดูกรณีที่สิงโตโจมตีทั้งคนและสัตว์เลี้ยง และการป้องกัน เช่น การเฝ้าปศุสัตว์
-
How effective are interventions to reduce attacks on people by large carnivores — บทวิเคราะห์ถึงวิธีที่ใช้ลดความเสี่ยงการเผชิญหน้ากับสัตว์นักล่าใหญ่ รวมถึงมาตรการความปลอดภัยและอุปกรณ์ไล่สัตว์
-
Perceptions of Risk From Man-Eating Lions in Tanzania — สำรวจว่าคนในพื้นที่เสี่ยงรับรู้ความเสี่ยงอย่างไร และสิ่งที่พวกเขาคิดว่าควรทำเพื่อป้องกัน
-
Your Safety in Mountain Lion Habitat — คู่มือแนะนำโดยอุทยาน (US) สำหรับเผชิญหน้ากับ “mountain lion” (ซึ่งเป็นสายพันธุ์ใกล้เคียงในเชิงพฤติกรรมกับสิงโต) เช่น “อย่าวิ่ง”, “อย่าแสดงสถานะเป็นเหยื่อ”, และ “อย่าหลงกลให้สัตว์เข้ามาใกล้”