เนื้อหาในหมวด ข่าว

ทำไมนกไม่มีฟัน? ความลับวิวัฒนาการอัจฉริยะ ที่ช่วยให้ \

ทำไมนกไม่มีฟัน? ความลับวิวัฒนาการอัจฉริยะ ที่ช่วยให้ "รอด" จากยุคไดโนเสาร์สูญพันธุ์!

ทำไมนกไม่มีฟัน? วิวัฒนาการที่ช่วยให้รอดจากภัยพิบัติเมื่อ 66 ล้านปีก่อน ยุคไดโนเสาร์สูญพันธุ์!

ในขณะที่สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมและสัตว์น้ำหลายชนิดมีฟันเพื่อใช้ในการกินอาหาร แต่นกกลับเป็นสัตว์ที่ไม่มีฟันเลยแม้แต่ซี่เดียว คุณเคยสงสัยไหมว่า ทำไมนกถึงไม่มีฟัน ทั้งที่มีวิวัฒนาการร่วมกับไดโนเสาร์มาแต่โบราณ?

หลักฐานจากงานวิจัย

นักวิทยาศาสตร์จากมหาวิทยาลัยโตรอนโต ประเทศแคนาดา ได้ศึกษาฟันฟอสซิลมากกว่า 3,000 ตัวอย่างของไดโนเสาร์กลุ่ม Maniraptoran ซึ่งเป็นญาติใกล้ชิดของนกยุคใหม่ โดยวิเคราะห์พฤติกรรมการกินและโครงสร้างทางกายภาพของสัตว์กลุ่มนี้ในช่วงปลายยุคครีเตเชียส (Cretaceous)

ทีมวิจัยพบว่า บรรพบุรุษของนกที่รอดชีวิตจากเหตุการณ์ดาวเคราะห์น้อยชนโลกเมื่อประมาณ 66 ล้านปีก่อน มักมีลักษณะร่วมคือไม่มีฟัน แต่มีจะงอยปาก และคาดว่าใช้เมล็ดพืชเป็นอาหารหลัก

อาหารมีบทบาทสำคัญ

หลังจากอุกกาบาตพุ่งชนโลก สภาพอากาศเปลี่ยนแปลงอย่างฉับพลัน แหล่งอาหารหลายอย่างถูกทำลาย แต่ เมล็ดพืช กลับสามารถคงอยู่ได้ในสิ่งแวดล้อม ทำให้นกที่กินเมล็ดสามารถอยู่รอดได้ง่ายกว่าไดโนเสาร์กินเนื้อที่ต้องใช้ฟันในการล่าเหยื่อ

สิ่งนี้ทำให้นักวิจัยเชื่อว่า การไม่มีฟัน และมีจะงอยปากที่เหมาะกับการเจาะเปลือกเมล็ด เป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้บรรพบุรุษของนกยุคใหม่สามารถผ่านพ้นช่วงเวลาวิกฤตนี้ไปได้

ยีนฟันถูกปิดการทำงาน

นอกจากหลักฐานจากฟอสซิลแล้ว งานวิจัยทางพันธุกรรมยังพบว่า นกยุคใหม่ไม่มีการทำงานของยีนที่ใช้ในการสร้าง เคลือบฟัน (enamel) และ เนื้อฟัน (dentin) แล้ว แสดงให้เห็นว่า พวกมันสูญเสียความสามารถในการสร้างฟันไปอย่างถาวรตั้งแต่ในระดับ DNA

นกที่มีฟันสูญพันธุ์ไปแล้ว

แม้ในอดีตจะมีนกบางชนิด เช่น Archaeopteryx หรือ Ichthyornis ที่มีฟัน แต่นกกลุ่มนั้นได้สูญพันธุ์ไปหมดแล้ว ปัจจุบันนกทุกชนิดจึงไม่มีฟัน และใช้จะงอยปากในการกินอาหารแทน

การไม่มีฟันของนกไม่ใช่ข้อเสียทางวิวัฒนาการ แต่กลับเป็นจุดแข็งที่ทำให้พวกมันอยู่รอดจากเหตุการณ์สูญพันธุ์ครั้งใหญ่เมื่อ 66 ล้านปีก่อน การมีจะงอยปากและพฤติกรรมการกินเมล็ดพืชกลายเป็นกุญแจสำคัญที่ส่งต่อมาถึงนกทุกชนิดในปัจจุบัน