"10 อันดับโรงเรียนมัธยมศึกษา" ที่มีอายุเก่าแก่ที่สุดในไทยและยังเปิดทำการสอนอยู่
หากพูดถึง "โรงเรียนเก่าแก่ที่สุดในประเทศไทย" หลายคนอาจนึกถึงโรงเรียนที่ตนเองเคยเรียนหรือโรงเรียนชื่อดังที่คุ้นหู
ความจริงแล้ว บ้านเรามีโรงเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาจำนวนไม่น้อยที่ถือกำเนิดขึ้นตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 4–5 และยังคงสืบทอดประวัติศาสตร์การศึกษาไทยมาจนถึงปัจจุบัน
แต่ละแห่งไม่เพียงเป็นสถาบันการศึกษา หากยังเป็นอนุสรณ์ที่สะท้อนวิวัฒนาการของสังคมไทยในแต่ละยุคสมัยด้วย
10 โรงเรียนมัธยมศึกษาที่มีอายุเก่าแก่ที่สุดในประเทศไทย
อันดับ 10 โรงเรียนพิษณุโลกพิทยาคม
ก่อตั้งเมื่อ พ.ศ. 2442 เดิมใช้ชื่อว่า “โรงเรียนตัวอย่างประจำมณฑลพิษณุโลก” มีพระครูโลกเชษฐ์ชินราชบริบาลเป็นครูใหญ่คนแรก ก่อนจะเปลี่ยนชื่อเป็นพิษณุโลกพิทยาคมในเวลาต่อมา ปัจจุบันโรงเรียนมีอายุกว่า 126 ปี
อันดับ 9 โรงเรียนขอนแก่นวิทยายน
เริ่มก่อตั้งเมื่อ พ.ศ. 2440 เป็นโรงเรียนมัธยมแห่งแรกของจังหวัดขอนแก่น เดิมชื่อ “โรงเรียนขอนแก่น (ชายล้วน)” และโรงเรียนวัดธาตุวิทยาคาร ก่อนจะรวมกันเป็นขอนแก่นวิทยายนในปัจจุบัน มีอายุราว 128 ปี
อันดับ 8 โรงเรียนมหาวชิราวุธ
อยุ่ที่จังหวัดสงขลา ก่อตั้งใน พ.ศ. 2439 โดยเจ้าพระยายมราช (ปั้น สุขุม) และพระยาวิเชียรคีรี (ชม ณ สงขลา) ได้รับพระราชทานพระบรมราชานุญาตจากรัชกาลที่ 5 ให้ตั้งโรงเรียน “มหาวชิราวุธ” ดำเนินการสอนแบบโรงเรียนมหาดเล็กหลวง ปัจจุบันมีอายุ 129 ปี
อันดับ 7 โรงเรียนวัดบวรนิเวศ
ตั้งอยู่ในเขตพระอารามวัดบวรนิเวศวิหาร เดิมชื่อ “มหามงกุฎราชวิทยาลัย” ก่อตั้งโดยรัชกาลที่ 5 เพื่อให้เป็นสถานที่ศึกษาแก่พระภิกษุสามเณร ก่อนจะพัฒนาเป็นโรงเรียนตัวอย่างด้านหลักสูตรการศึกษาที่เผยแพร่ทั่วประเทศ ปัจจุบันอายุราว 132 ปี
อันดับ 6 โรงเรียนทวีธาภิเศก
โรงเรียนชายล้วนในกรุงเทพฯ ที่รัชกาลที่ 5 พระราชทานกำเนิดขึ้น พร้อมตราสัญลักษณ์ดาวห้าแฉก ก่อตั้งเมื่อ พ.ศ. 2428 ปีนี้โรงเรียนมีอายุครบ 141 ปี
อันดับ 5 โรงเรียนอัสสัมชัญ
หนึ่งในโรงเรียนกลุ่ม “จตุรมิตรสามัคคี” ก่อตั้งเมื่อ พ.ศ. 2428 โดยบาทหลวงเอมิล กอลมเบต์ ชาวฝรั่งเศส โรงเรียนชายล้วนชื่อดังแห่งนี้มีอายุ 141 ปี และมีศิษย์เก่ามากมายที่เป็นบุคคลสำคัญในสังคมไทย
อันดับ 4 โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย
โรงเรียนรัฐบาลแห่งแรกของประเทศไทย ก่อตั้งในสมัยรัชกาลที่ 5 ปัจจุบันอายุ 143 ปี สีประจำโรงเรียนคือชมพู-ฟ้า และเป็นอีกหนึ่งโรงเรียนชายล้วนที่มีชื่อเสียง มีศิษย์เก่าทั้งนักร้อง นักแสดง และบุคคลสาธารณะจำนวนมาก
อันดับ 3 โรงเรียนดาราวิทยาลัย
อยู่ในจังหวัดเชียงใหม่ ก่อตั้งเมื่อ พ.ศ. 2429 โดยนางโซเฟีย บรัดเลย์ แมคกิลวารี มิชชันนารีจากสหรัฐอเมริกา เริ่มจากการสอนเด็กหญิงเรื่องการเย็บปักและการดูแลบ้าน ก่อนพัฒนาเป็นโรงเรียนสหศึกษา ปัจจุบันอายุ 148 ปี
อันดับ 2 โรงเรียนวัฒนาวิทยาลัย
ก่อตั้งเมื่อ พ.ศ. 2417 เดิมชื่อ “กุลสตรีวังหลัง” ถือเป็นโรงเรียนสตรีแห่งแรกของประเทศไทย ดำเนินการโดยคณะมิชชันนารีจากอเมริกา เน้นสอนคริสตจริยธรรมและงานฝีมือของกุลสตรีไทย ปัจจุบันอายุ 151 ปี
อันดับ 1 โรงเรียนกรุงเทพคริสเตียนวิทยาลัย
ก่อตั้งในสมัยรัชกาลที่ 4 เมื่อ พ.ศ. 2395 เป็นโรงเรียนโปรเตสแตนท์แห่งแรกของไทยและยังคงเปิดสอนมาจนถึงปัจจุบัน ปัจจุบันมีอายุกว่า 173 ปี และเป็นหนึ่งในกลุ่ม “จตุรมิตรสามัคคี” เช่นกัน
บทสรุป
โรงเรียนเก่าแก่เหล่านี้ไม่ใช่แค่สถานที่ผลิตบัณฑิตและบุคลากรสำคัญให้กับประเทศเท่านั้น แต่ยังเป็นสัญลักษณ์ของการเปลี่ยนผ่านจากการศึกษารูปแบบดั้งเดิมสู่ระบบการศึกษาไทยสมัยใหม่
เรื่องราวของพวกเขาจึงเปรียบเสมือนบันทึกหน้าสำคัญที่ช่วยให้เรามองเห็นรากฐานของการศึกษาไทย และยังคงส่งอิทธิพลต่อการเรียนรู้ของเยาวชนรุ่นใหม่มาจนถึงทุกวันนี้