อ่านไม่ผิด! แอลเบเนีย แต่งตั้ง “รัฐมนตรี AI” คนแรกของโลก คุมงานประมูล-สู้คอร์รัปชัน
ประเทศแอลเบเนียได้จารึกหน้าประวัติศาสตร์ครั้งสำคัญ ด้วยการแต่งตั้ง “ดิเอลลา” (Diella) โปรแกรมปัญญาประดิษฐ์ (AI) ให้ดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีประจำรัฐบาล ถือเป็น “รัฐมนตรี AI คนแรกของโลก” โดยได้รับมอบหมายภารกิจหลักในการดูแลระบบการประมูลภาครัฐ เพื่อสร้างความโปร่งใสและกำจัดการทุจริตให้หมดสิ้น
“ดิเอลลา” ซึ่งชื่อมีความหมายว่า “ดวงอาทิตย์” ในภาษาแอลเบเนีย ปรากฏตัวต่อรัฐสภาผ่านวิดีโอฮอโลกราฟิก ในร่างหญิงสาวสวมชุดประจำชาติ พร้อมกล่าวสุนทรพจน์ย้ำว่า AI ไม่ได้เป็นภัยคุกคามต่อรัฐธรรมนูญ แต่จะทำหน้าที่เป็นผู้สนับสนุนเจ้าหน้าที่มนุษย์ โดยชี้ว่า “อันตรายที่แท้จริง” มาจากการตัดสินใจอันไร้มนุษยธรรมของผู้มีอำนาจ
เป้าหมาย: ขจัดคอร์รัปชันให้หมดไป
นายกรัฐมนตรี เอดี รามา ผู้ผลักดันให้ ดิเอลลา ก้าวสู่ตำแหน่ง ระบุว่า เป้าหมายคือทำให้การใช้เงินทุนสาธารณะมีความโปร่งใสสูงสุด และทำให้กระบวนการประกวดราคาปลอดจากการทุจริต 100% โดยเชื่อว่า AI จะช่วยลดอคติและแรงจูงใจแอบแฝงที่เกิดขึ้นจากการตัดสินใจของมนุษย์
ทั้งนี้ “ดิเอลลา” ไม่ได้ถือกำเนิดขึ้นอย่างกะทันหัน ก่อนหน้านี้เคยเปิดตัวในฐานะผู้ช่วยดิจิทัลบนแพลตฟอร์มบริการประชาชน “e-Albania” เมื่อเดือนมกราคมที่ผ่านมา ก่อนถูกยกระดับขึ้นเป็นรัฐมนตรี
เสียงค้าน: “ขัดรัฐธรรมนูญ”
อย่างไรก็ตาม การแต่งตั้งครั้งนี้ได้จุดกระแสวิพากษ์วิจารณ์อย่างกว้างขวาง โดยฝ่ายค้าน นำโดย ซาลี เบรีชา อดีตนายกรัฐมนตรี ระบุว่า การมีรัฐมนตรี AI เป็นเรื่องที่ขัดรัฐธรรมนูญ และเป็นเพียง “การสร้างภาพ” เพื่อดึงดูดความสนใจจากนานาชาติ มากกว่าจะเป็นการแก้ไขปัญหาคอร์รัปชันจริงจัง
พร้อมตั้งคำถามว่า “ใครกันแน่จะเป็นผู้ควบคุม ดิเอลลา?” และยืนยันว่าจะยื่นฟ้องต่อศาลรัฐธรรมนูญ
เบื้องหลัง: คอร์รัปชันเรื้อรังและเป้าหมายสู่ EU
การแต่งตั้งรัฐมนตรี AI เกิดขึ้นท่ามกลางปัญหาคอร์รัปชันที่ฝังรากลึกในแอลเบเนีย ซึ่งเป็นอุปสรรคสำคัญต่อความพยายามเข้าร่วมสหภาพยุโรป (EU)
นายกรัฐมนตรี เอดี รามา ได้ตั้งเป้าหมายผลักดันประเทศให้เป็นสมาชิก EU ภายในปี 2573 การนำ AI มาทำงานระดับรัฐมนตรีจึงถูกมองว่าเป็น “ก้าวสำคัญ” ในการพิสูจน์ความจริงใจในการปฏิรูปและสร้างภาพลักษณ์ใหม่ของประเทศ