คนไข้ที่หมอจำไม่ลืม ป่วยมะเร็งรอบสอง เป็นพร้อมกัน 2 ชนิด ต้นเหตุมาจาก "อาหารโปรด"
คนไข้ที่หมอไม่ลืม ป่วยมะเร็งรอบที่ 2 เป็นพร้อมกัน 2 ชนิด มะเร็งเต้านม-มะเร็งลำไส้ คาดต้นเหตุมาจากอาหารโปรด
โรคมะเร็งสามารถเติบโตอย่างรวดเร็วหากเราไม่ดูแลอาหารการกินให้ดี โดยเฉพาะการบริโภคเนื้อสัตว์แปรรูปบางประเภทอย่างต่อเนื่อง
ผู้หญิงคนหนึ่งวัยเกิน 40 ปี ทำให้คุณหมอ Qian Zhenghong จากโรงพยาบาล Keelung Chang Gung Memorial จากไต้หวัน จำไม่ลืม เพราะเธอชื่นชอบเนื้อสัตว์ชนิดหนึ่งเป็นพิเศษ จนทำให้เธอป่วยเป็นมะเร็งถึงสองครั้ง ครั้งที่สองพบว่าป่วยมะเร็งสองชนิดพร้อมกัน
ประวัติผู้ป่วยกับมะเร็ง
ผู้หญิงคนนี้นามสกุลจาง อาศัยในไทเป ไต้หวัน โดยครั้งแรกที่ตรวจพบมะเร็งคือ 7 ปีก่อน ครั้งนั้นเธอเป็นมะเร็งเต้านมระยะ 3 ได้รับการผ่าตัดและทำเคมีบำบัดจนหาย แต่เธอไปตรวจซ้ำเพียง 1 ปีแรก จากนั้นละเลยการติดตามผล จนร่างกายเริ่มมีสัญญาณผิดปกติ
เมื่อกลับมาตรวจ พบว่าเธอมีมะเร็งเต้านมกำเริบ และมีมะเร็งลำไส้ใหญ่เพิ่มขึ้น พร้อมกับไขมันพอกตับและโรคเบาหวาน ซึ่งเป็นปัจจัยเสี่ยงทำให้เกิดเนื้องอกใหม่ โดยเบาหวานสามารถเพิ่มความเสี่ยงมะเร็งลำไส้ใหญ่ขึ้นอีก 30%
ความเสี่ยงจากเนื้อสัตว์แปรรูป
เธอสารภาพว่าเป็นแฟนตัวยงของเนื้อสัตว์แปรรูปหลายปี เพราะสะดวกและหาซื้อง่าย โดยเฉพาะไส้กรอกหมู ซึ่งเธอกินแทบทุกวัน ชอบทอดแล้วโรยพริกและเกลือ
ตามองค์การอนามัยโลก (WHO) เนื้อสัตว์แปรรูป เช่น ไส้กรอก แฮม เบคอน ถูกจัดอยู่ในกลุ่มที่มีหลักฐานชัดเจนว่าสามารถก่อมะเร็งในคนได้ การบริโภคเพียง 50 กรัมต่อวัน (เท่ากับไส้กรอก 1 ชิ้น หรือเบคอน 4 แผ่น) อาจเพิ่มความเสี่ยงมะเร็งลำไส้ใหญ่ถึง 18%
สารก่อมะเร็งในเนื้อแปรรูป
สาเหตุหลักมาจากสารเติมแต่งและสารประกอบที่เกิดขึ้นระหว่างการแปรรูป เช่น ไนไตรท์และไนเตรทที่ใช้ถนอมเนื้อสามารถเปลี่ยนเป็น N-nitroso ที่ก่อการกลายพันธุ์ของ DNA นอกจากนี้ การย่างหรือรมควันเนื้อยังสร้างสาร Hydrocarbon Aromatic และ Heterocyclic Amin ซึ่งเชื่อมโยงกับมะเร็งเต้านม กระเพาะอาหาร ตับอ่อน และตับ
นอกจากมะเร็ง การกินเนื้อสัตว์แปรรูปมากเกินไปยังทำให้คอเลสเตอรอลสูง เป็นโรคหลอดเลือดแข็งตัว ความดันโลหิตสูง และเบาหวานชนิด 2 ซึ่งโรคเรื้อรังเหล่านี้ช่วยเร่งการพัฒนาของมะเร็งและเพิ่มความเสี่ยงต่อการเสียชีวิต
ปริมาณที่ปลอดภัยและวิธีลดความเสี่ยง
ผู้เชี่ยวชาญด้านโภชนาการแนะนำว่า ควรจำกัดเนื้อสัตว์แปรรูปให้น้อยที่สุด ปริมาณที่ปลอดภัยคือประมาณ 30 กรัมต่อวัน และไม่ควรเกิน 50 กรัม
เด็กและผู้ที่อ้วนหรือมีโรคประจำตัว เช่น เบาหวานและโรคหัวใจ ควรลดการบริโภคเนื้อสัตว์แปรรูปให้มากที่สุด หากจำเป็นควรเลือกฉลาก “โซเดียมต่ำ” หรือ “ไม่มีไนไตรท์” พร้อมกินคู่ผักและผลไม้ที่มีใยอาหารสูง
การปรุงเนื้อแปรรูปก็สำคัญ ไม่ควรย่างหรือรมควันที่อุณหภูมิสูง ลดการใช้น้ำมันและเกลือ ไม่ควรเก็บอาหารที่ปรุงสุกแล้วค้างคืนหรืออุ่นซ้ำหลายครั้ง รวมถึงหลีกเลี่ยงการกินร่วมกับแอลกอฮอล์เพราะจะเพิ่มโอกาสเกิดสาร N-nitroso
คำแนะนำเพื่อสุขภาพ
การกินอาหารสมดุล เน้นผัก ผลไม้ ธัญพืชเต็มเมล็ด และออกกำลังกายอย่างน้อย 30 นาทีต่อวัน ช่วยลดความเสี่ยงการเกิดมะเร็งใหม่และการกลับเป็นซ้ำ โดยเฉพาะผู้ที่เคยป่วยมะเร็งควรระวังการบริโภคเนื้อสัตว์แปรรูปทุกวัน
รู้จัก "สารก่อมะเร็ง" กลุ่มที่อันตรายที่สุด พบในชีวิตประจำวัน ใกล้ตัวจนเลี่ยงยาก
