เฉลยแล้ว! กษัตริย์ "โจโฉ" ตัวจริงในประวัติศาสตร์ คือคนเดียวกับใน "สามก๊ก" ใช่หรือไม่?
“โจโฉตัวจริง” พระราชาในประวัติศาสตร์ แตกต่างจากวรรณกรรม "สามก๊ก" มากแค่ไหน? นักประวัติศาสตร์เฉลยชัด!
กว่า 600 ปี ที่ โจโฉ เป็นหนึ่งในบุคคลที่ถูกวิพากษ์วิจารณ์และเข้าใจผิดมากที่สุดในประวัติศาสตร์จีน สำหรับคนส่วนใหญ่ ภาพลักษณ์ของโจโฉถูกหล่อหลอมขึ้นจากนวนิยายเรื่อง “สามก๊ก” ของหลัวกวนจง บุรุษผู้ทรยศ ระแวง และโหดเหี้ยม ผู้มีวาทะอันลือลั่นว่า “ข้ายอมทรยศโลก ดีกว่าปล่อยให้โลกทรยศข้า”
อย่างไรก็ตาม นักวิชาการและนักประวัติศาสตร์ยืนยันว่า โจโฉในประวัติศาสตร์จริง (ตามบันทึกใน “บันทึกสามก๊ก” ของเฉินโซ่ว) เป็นบุคคลที่แตกต่างอย่างสิ้นเชิง — เขาเป็น ขุนศึกผู้ปราดเปรื่อง กวีผู้ยิ่งใหญ่ และนักปฏิรูปการเมือง แล้วโจโฉตัวจริงคือคนเดียวกันกับโจโฉในนวนิยายหรือไม่? คำตอบคือ “ไม่เลย” ความแตกต่างอยู่ที่ทั้ง พรสวรรค์ บุคลิกภาพ และวิสัยทัศน์ทางการเมือง
วิสัยทัศน์ทางการเมือง: อัจฉริยภาพที่ถูกบดบังด้วยวรรณกรรม
ในนวนิยาย “สามก๊ก” โจโฉถูกพรรณนาว่าเป็นชายเจ้าเล่ห์ ใช้กลอุบายและทำสิ่งที่ผิดจริยธรรมเพื่อไต่เต้าสู่อำนาจ อย่างไรก็ตาม ในความเป็นจริง โจโฉในประวัติศาสตร์ กลับเป็น อัจฉริยะรอบด้าน ที่มีนโยบายชัดเจนในการฟื้นฟูบ้านเมืองหลังยุคราชวงศ์ฮั่นล่มสลาย
หนึ่งในผลงานสำคัญคือการ ริเริ่มนโยบายการเพาะปลูก นำทหารและผู้ลี้ภัยไปบุกเบิกที่ดินรกร้าง แก้ไขความอดอยาก และสร้างระบบอาหารมั่นคง ถือเป็น รากฐานที่แข็งแกร่งของราชวงศ์เฉาเหว่ย ในภายหลัง
ภายใต้การปกครองของโจโฉ ภาคเหนือของจีนมีกฎหมายเข้มงวด เศรษฐกิจฟื้นตัว และประชากรมีเสถียรภาพ สิ่งเหล่านี้แทบไม่ปรากฏในนวนิยายเลย
โจโฉยังเป็น กวีผู้ยิ่งใหญ่แห่งยุคเจี้ยนอัน บทกวีของเขา เช่น “กวนเซียง” (เฝ้ามองทะเล) ถ่ายทอดทั้งโศกนาฏกรรม ความทะเยอทะยาน และความกังวลต่อบ้านเมืองที่วุ่นวาย แสดงให้เห็นถึง จิตใจอันกว้างใหญ่และจิตวิญญาณของผู้นำ ซึ่งตรงกันข้ามกับภาพลักษณ์ของโจโฉในวรรณกรรมโดยสิ้นเชิง
บุคลิกภาพ: ผู้นำที่ยึดหลักคุณธรรม vs ผู้นำที่ระแวง
อีกจุดหนึ่งที่ทำให้โจโฉถูกเข้าใจผิดคือ บุคลิกภาพ โจโฉในประวัติศาสตร์เป็น ผู้นำที่เปิดกว้างและให้โอกาสผู้มีความสามารถ โดยไม่สนภูมิหลังหรืออดีต เขาไม่บังคับให้ศัตรูสวามิภักดิ์ และพร้อมให้อภัยหากเห็นว่าอีกฝ่ายมีคุณค่า
เขายังออกกฤษฎีกาคัดเลือกผู้มีความสามารถด้วยตัวเอง แม้จะขัดกับราชสำนักก็ตาม ซึ่งแสดงถึง วิสัยทัศน์แบบ Meritocracy อย่างแท้จริง
ในทางกลับกัน นวนิยาย “สามก๊ก” ของหลัวกวนจงกลับ เน้นย้ำความระแวงและโหดเหี้ยมของโจโฉ ผ่านเหตุการณ์ที่แต่งขึ้น เช่น การฆ่าลู่ ปั๋วซา ทั้งที่รู้ตัวว่าเข้าใจผิด รวมถึงคำพูด “ข้ายอมทรยศคนอื่น ดีกว่าปล่อยให้คนอื่นทรยศข้า” ซึ่งไม่มีหลักฐานในประวัติศาสตร์
เหตุการณ์อื่น เช่น การสั่งฆ่า หมอฮัวตั๋ว เพราะเข้าใจผิดว่าหมอต้องการผ่าตัดสมอง ก็ถูกใช้เพื่อเสริมภาพลักษณ์ของ ผู้นำที่ระแวงจนเกินเหตุ ทั้งที่อาจเป็นเพียงเรื่องเล่าในภายหลัง
เหตุใดวรรณกรรมจึง ทำให้พระมหากษัตริย์มืดมน?
เหตุผลหนึ่งที่ทำให้โจโฉในวรรณกรรมแตกต่างจากตัวจริงมาก คือ วรรณกรรม “สามก๊ก” เขียนขึ้นในยุคศักดินา ซึ่งยึดแนวคิด “ซุนหลิว-ต้าเฉา” หรือการยกย่องเล่าปี่ (ผู้สืบสายราชวงศ์ฮั่น) และตำหนิโจโฉว่าเป็นผู้ชิงบัลลังก์
เพื่อ เน้นความเมตตาและคุณธรรมของเล่าปี่ ผู้เขียนจึงต้อง ทำให้โจโฉกลายเป็นตัวร้ายที่ชัดเจน ซึ่งส่งผลให้ภาพของโจโฉกลายเป็นเพียงเงาแห่งความชั่วร้ายในสายตาคนรุ่นหลัง
ยิ่งไปกว่านั้น การพูดถึงนโยบายไร่นาหรือบทกวีของโจโฉอาจไม่เร้าใจเท่าความโหดเหี้ยมและเล่ห์เหลี่ยม จึงไม่ถูกกล่าวถึงมากนักในวรรณกรรม
สรุปแล้ว โจโฉในประวัติศาสตร์คือใคร?
โจโฉตัวจริง คือ กษัตริย์ผู้ยิ่งใหญ่ ที่ยุติสงคราม ฟื้นฟูเศรษฐกิจ และสร้างระเบียบให้ครึ่งหนึ่งของจีน
พระองค์ควรได้รับการยอมรับในฐานะ อัจฉริยะทางการเมือง การทหาร และวัฒนธรรม ไม่ใช่เพียงตัวร้ายในนวนิยาย การแยกแยะ “ตัวละครในวรรณกรรม” ออกจาก “บุคคลในประวัติศาสตร์จริง” จึงเป็นสิ่งสำคัญเพื่อเข้าใจบุคคลผู้ยิ่งใหญ่ผู้นี้ให้ถูกต้อง
- เหตุใด "ซูสีไทเฮา" กินไข่วันละ 20 ฟอง แต่พ่อครัวต้องเบิกถึง 500 ฟอง ที่เหลือเอาไปไหน?
- ย้อนชะตากรรมเศร้า "ผู้ค้นพบ" สุสานจิ๋นซีฮ่องเต้ ที่ไม่ได้ถูกจารึกในประวัติศาสตร์ คำสาปหรือไร?
.jpg)
