พืชเล็กที่สุดในโลก "อาหารแห่งอนาคต" ขุมพลังโปรตีน ซูเปอร์ฟู้ดบำรุงสมอง
พืชมหัศจรรย์เล็กที่สุดในโลก "อาหารแห่งอนาคต" ขุมพลังโปรตีน ซูเปอร์ฟู้ดบำรุงสมอง
พืชน้ำจิ๋วชนิดนี้อัดแน่นด้วยสารอาหารสำคัญ ที่มีงานวิจัยบางชิ้นระบุว่าอาจช่วยป้องกันภาวะสมองถดถอยและโรคอย่างอัลไซเมอร์ได้ นอกจากนี้ ยังอาจช่วยในการลดน้ำหนักและปรับปรุงการเผาผลาญ
พืชที่กำลังกล่าวถึง คนไทยรู้จักกันดีในชื่อ "ผำ" หรือ "ไข่น้ำ" (Wolffia globosa) เป็นพืชพื้นเมือง ตระกูลแหน (Duckweed) ที่พบได้ในแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ รวมถึงไทย ลาว อินเดีย จีน และเมียนมา
ขุมพลังโพลีฟีนอล ชะลอความเสื่อมของสมอง
พลังในการบำรุงสมองของผำ มาจากสาร "โพลีฟีนอล" (Polyphenols) ซึ่งเป็นสารประกอบในพืชที่มีคุณสมบัติต้านอนุมูลอิสระและต้านการอักเสบสูง
สารโพลีฟีนอลช่วยปกป้องสมองหลายทาง เช่น ลดการอักเสบ เพิ่มความจำ และส่งเสริมการทำงานของสมองโดยรวมให้ดีขึ้น
งานวิจัยในปี 2022 พบว่าผู้ที่ทานเนื้อแดงน้อยลง แต่ทานอาหารที่มีโพลีฟีนอลสูง (รวมถึงผำและชาเขียว) มีภาวะสมองถดถอยลดลง พืชชนิดนี้ยังเป็นส่วนประกอบหลักในอาหาร "เมดิเตอร์เรเนียนสีเขียว" (Green Mediterranean diet) อีกด้วย
โปรตีนสมบูรณ์ อุดมด้วยกรดอะมิโนจำเป็น
ผำ ไม่ได้ดีแค่กับสมอง แต่ยังเป็นแหล่งโปรตีนมังสวิรัติชั้นยอด โดยถูกขนานนามว่า "ลูกชิ้นมังสวิรัติ" (Vegetarian Meatball) ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เพราะมีคุณค่าทางโภชนาการสูง โดยมีโปรตีนเป็นส่วนประกอบถึง 45% ซึ่งใกล้เคียงกับไข่
ที่สำคัญ ผำ ถือเป็น "โปรตีนสมบูรณ์" (Complete Protein) ที่มีกรดอะมิโนจำเป็นครบทั้ง 9 ชนิด ทำให้เป็นขุมพลังโปรตีนจากพืชอย่างแท้จริง
มีหลักฐานชี้ว่า เมื่อรับประทาน ผำ ร่วมกับการออกกำลังกายสม่ำเสมอ อาจช่วยในการลดน้ำหนักและจัดการโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ได้
อุดมด้วยสารอาหารอื่นที่จำเป็น
ประโยชน์ยังไม่หมดแค่นั้น "ผำ" ยังมี วิตามินบี 12 (Vitamin B12) ซึ่งจำเป็นต่อ DNA และเซลล์เม็ดเลือดแดง โดยเฉพาะชาววีแกนและมังสวิรัติที่มักขาดสารอาหารนี้ และยังเป็น B12 ในรูปแบบที่ร่างกายดูดซึมได้ดี
นอกจากนี้ยังดีต่อผู้ที่มีภาวะขาดธาตุเหล็ก มีกรดไขมันโอเมก้า 3 ที่ดีต่อหัวใจ และมีวิตามินเอ ช่วยเสริมภูมิคุ้มกันและบำรุงสายตา
ความยั่งยืนและข้อควรระวัง
โดยรวมแล้ว "ผำ" ไม่เพียงแต่มีคุณค่าทางโภชนาการสูง แต่ยังเป็นอาหารที่ยั่งยืน เพราะเติบโตเร็วกว่าพืชผลบางชนิดเช่นข้าวโพด และใช้น้ำน้อยกว่า จึงถือเป็น “อาหารแห่งอนาคต (Future Food)” ที่ได้รับการส่งเสริมทั้งในไทยและต่างประเทศ
อย่างไรก็ตาม แม้จะเป็นอาหารที่มีความเสี่ยงต่ำ แต่ก็อาจอ่อนไหวต่อการปนเปื้อนของธาตุและสารปนเปื้อนต่างๆ ขึ้นอยู่กับแหล่งน้ำที่เพาะปลูกและเก็บเกี่ยว