แปลว่าอะไร? แคมบริดจ์ ประกาศ "Parasocial" เป็นคำแห่งปี 2025
แคมบริดจ์ประกาศ! “parasocial” คำแห่งปี 2025 หมายถึง ความรู้สึกผูกพันกับคนดัง–ตัวละคร–แม้แต่ AI ทั้งที่ไม่เคยรู้จักกันจริง
Cambridge Dictionary พจนานุกรมของมหาวิทยาลัยแคมบริดจ์ ประเทศอังกฤษ ซึ่งเพิ่งเพิ่มคำศัพท์ใหม่กว่า 6,000 คำเมื่อช่วงกลางเดือนสิงหาคมที่ผ่านมา ได้ประกาศคำแห่งปี 2025 ออกมาแล้ว คือคำว่า “parasocial” (พาราโซเชียล) หมายถึง “ความรู้สึกเชื่อมโยงหรือผูกพันที่บุคคลมีต่อคนดัง ตัวละคร หรือสิ่งที่ตนไม่เคยรู้จักจริงๆ” ตั้งแต่ศิลปิน นักแสดง คาแรกเตอร์ในหนังสือ–ซีรีส์ ไปจนถึงปัญญาประดิษฐ์ (AI)
คำนี้ถูกบัญญัติครั้งแรกโดยนักสังคมวิทยา ดอนัลด์ ฮอร์ตัน และ ริชาร์ด วอล์ ในปี 1956 ใช้เพื่ออธิบายรูปแบบความสัมพันธ์ด้านเดียวที่ผู้ชมรู้สึกใกล้ชิดกับผู้ประกาศหรือดาราทีวี ทั้งที่ไม่เคยมีการโต้ตอบกันจริง
แคมบริดจ์อธิบายว่า แม้จะผ่านมาเกือบ 70 ปี แต่ “parasocial” ยังคงชัดเจนในยุคโซเชียลมีเดีย เช่น
-
แฟนๆของ เทย์เลอร์ สวิฟต์ ที่พูดถึงความผูกพันกับคู่หมั้นของเธอ ทราวิส เคลซ์ แม้ไม่เคยพบกัน
-
ศิลปินอังกฤษ ลิลี อัลเลน ที่อัลบั้มใหม่ของเธอก่อให้เกิดกระแสสนใจชีวิตส่วนตัวแบบ “parasocial”
ผู้เชี่ยวชาญชี้ว่า ความสัมพันธ์แบบนี้เด่นชัดยิ่งขึ้นเมื่อผู้คนเริ่ม “ผูกพันทางอารมณ์” กับแชตบอต AI เช่น ChatGPT ทำให้เกิดข้อกังวลเรื่องความสัมพันธ์ที่ไม่สมดุล ซึ่งอาจส่งผลต่อสุขภาพจิต และสร้างความเข้าใจผิดว่ารู้จักอีกฝ่ายจริงๆ
คอลิน แม็กอินทอช นักจัดทำพจนานุกรมระบุว่า “parasocial” สะท้อนวิถีชีวิตปี 2025 อย่างแท้จริง จากคำเฉพาะด้านวิชาการ กลายเป็นศัพท์กระแสหลักที่คนทั่วไปใช้กันในชีวิตประจำวัน
ขณะที่ ศาสตราจารย์ซิโมน ชนอลล์ ผู้เชี่ยวชาญด้านจิตวิทยาสังคมแห่งมหาวิทยาลัยเคมบริดจ์เห็นว่า คำนี้เหมาะสมอย่างยิ่งในยุคที่ความสัมพันธ์ด้านเดียวกลายเป็นส่วนหนึ่งของโลกแฟนด้อมและการเสพสื่อ พร้อมเตือนว่าอาจนำไปสู่ความคลั่งไคล้ระดับสุดโต่งและความเข้าใจผิดว่าตัวเองรู้จักบุคคลนั้นจริง
นอกจากนี้ Cambridge Dictionary ยังเผยคำที่โดดเด่นในปีนี้ เช่น
-
“slop” ใช้เรียกคอนเทนต์คุณภาพต่ำ มักเป็นผลงานที่สร้างโดย AI
-
“memeify” หมายถึงการทำให้เหตุการณ์หรือบุคคล “กลายเป็นมีม” บนโลกออนไลน์