#น้ำท่วมหาดใหญ่ กูรูวิเคราะห์ 3 สาเหตุหลัก จมบาดาลหนักสุดในรอบ 25 ปี เพราะอะไร?

23/11/2025 (11:20 น.)

ดร.สนธิ ไขคำตอบ วิกฤต "น้ำท่วมหาดใหญ่" หนักสุดในรอบ 25 ปี เกิดจาก 3 สาเหตุหลัก

ดร.สนธิ คชวัฒน์ ผู้ทรงคุณวุฒิด้านสิ่งแวดล้อมและสุขภาพ จากชมรมนักวิชาการสิ่งแวดล้อมไทย ได้ออกมาวิเคราะห์ผ่านเฟซบุ๊กส่วนตัวถึงสถานการณ์ "น้ำท่วมภาคใต้" ที่กำลังเผชิญกับวิกฤตหนักใน 10 จังหวัด

สถานการณ์ดังกล่าวทำให้ประชาชนเดือดร้อนถึง 560,000 ครัวเรือน โดยเฉพาะที่จังหวัดสงขลาซึ่งน้ำท่วมครบทั้ง 16 อำเภอ โดยเฉพาะ อ.หาดใหญ่ ที่ประสบภาวะน้ำท่วมหนักที่สุดในรอบ 25 ปี นับตั้งแต่ปี 2543 และประเมินความเสียหายทางเศรษฐกิจแล้วกว่า 500 ล้านบาท

สาเหตุที่ 1: สภาพภูมิประเทศ "พื้นที่ต่ำรับน้ำจากทุกทิศ"

สภาพพื้นที่เมืองหาดใหญ่ค่อนข้างต่ำ เป็นพื้นที่ลุ่มที่ลาดลงสู่ทะเลสาบสงขลา ทำให้น้ำไหลลงมารวมกันได้ง่ายและระบายออกสู่ทะเลสาบได้ยาก หากเป็นช่วงที่น้ำทะเลหนุนสูงยิ่งจะทำให้การระบายน้ำเป็นไปได้ยากขึ้น

โดยมีคลองอู่ตะเภา ซึ่งเป็นคลองสายหลักยาว 116 กิโลเมตร ไหลมาจาก อ.สะเดา ผ่าน อ.หาดใหญ่ ก่อนจะไหลไปลงทะเลสาบสงขลา นอกจากนี้ยังมีคลอง ร.1 หรือคลองภูมินาถดำริ ซึ่งเป็นโครงการบรรเทาอุทกภัยเพื่อผันน้ำให้ระบายลงสู่ทะเลสาบสงขลาโดยเร็ว

น้ำจากทุกทิศทาง ทั้งจากเขาคอหงส์, อ.นาหม่อม, และ อ.จะนะ รวมถึงน้ำที่ไหลมาจากเทือกเขานครศรีธรรมราช ล้วนไหลลงสู่คลองอู่ตะเภา ซึ่งไหลผ่าน อ.หาดใหญ่ ซึ่งเป็นพื้นที่ราบต่ำก่อนลงสู่ทะเลสาบสงขลา

สาเหตุที่ 2: สภาพภูมิอากาศแปรปรวน ฝนตกหนักเป็นประวัติการณ์

ขณะนี้ มวลความกดอากาศสูงหรืออากาศเย็นจากประเทศจีนได้แผ่ลงมากดร่องมรสุมความกดอากาศต่ำที่พาดผ่านภาคกลางให้ลงมายังภาคใต้ใกล้ประเทศมาเลเซีย ประกอบกับเป็นช่วงสภาวะลานิญญาที่เพิ่มความชื้นในอากาศมากกว่าปกติ

ปัจจัยดังกล่าวทำให้เกิดฝนตกหนักมากใน 10 จังหวัดภาคใต้ โดยรวมผลสะสม 3 วัน (19-22 พ.ย. 68) ได้ถึง 595 มิลลิเมตร ซึ่งสูงกว่าปี 2543 และ 2553 ที่เคยทำสถิติสูงสุดไว้ที่ 515 มิลลิเมตร

เฉพาะที่เขาคอหงส์ อ.นาหม่อม มีฝนตกหนักในวันที่ 22 พ.ย. มากถึง 365 มิลลิเมตร ซึ่งส่งผลให้น้ำทุกสายไหลลงมาสู่คลองอู่ตะเภา และล้นท่วมเมืองหาดใหญ่ในที่สุด

สาเหตุที่ 3: การบริหารจัดการรับมือในภาวะวิกฤตยังต่ำกว่ามาตรฐาน

ดร. สนธิ ชี้ว่า การบริหารจัดการน้ำของประเทศไทยในปีนี้น่าจะอยู่ในเกณฑ์ต่ำกว่าปกติมาก เพราะเกิดน้ำท่วมหนักทั่วประเทศครบทุกภาค ตั้งแต่ภาคเหนือ ภาคกลาง ภาคอีสาน และลงมาภาคใต้ ทั้งที่ทราบอยู่แล้วว่าปีนี้เป็นภาวะลานิญญาและเป็นช่วงที่อากาศแปรปรวนหนัก

แม้ว่าการแจ้งเตือนภัยพิบัติจะทำได้ล่วงหน้า 1-2 วันผ่านระบบ Cell Broadcast ซึ่งประชาชนในพื้นที่ได้รับข่าวสารพอสมควร แต่การเตรียมการรับมือและการแก้ไขในภาวะวิกฤตยังถือว่าต่ำกว่ามาตรฐานมาก

ปัจจุบันที่ภาคใต้ยังคงมีคนติดอยู่บนหลังคาและยังไม่ได้รับอาหารและน้ำเป็นจำนวนมาก การช่วยเหลือยังทำได้ล่าช้า ซึ่งเป็นสิ่งที่ต้องปรับปรุงอย่างเร่งด่วน