ระวัง 5 โรคมากับน้ำท่วม ป้องกัน-รักษายังไง? ปล่อยไว้เป็นหนักเสี่ยงถึงชีวิต!
น้ำท่วมต้องระวัง หลายโรคมากับน้ำ รู้เท่าทัน สังเกต-ป้องกัน-รักษาเบื้องต้น ลดความรุนแรงได้
ช่วงน้ำท่วมมักเกิดปัญหาสุขภาพจากน้ำสกปรก แหล่งน้ำขัง และภัยจากสัตว์ที่หนีขึ้นมาพื้นที่อยู่อาศัย ทำให้มี โรคที่มากับน้ำท่วม หลายชนิด เช่น โรคฉี่หนู โรคระบบทางเดินอาหาร ไข้เลือดออก การติดเชื้อผิวหนัง และการถูกสัตว์มีพิษกัดหรือฉก หากทราบวิธีป้องกันและสังเกตอาการเบื้องต้นจะช่วยลดความรุนแรงและเสียชีวิตได้มาก
1. โรคฉี่หนู (Leptospirosis)
สาเหตุและอาการ: เกิดจากเชื้อแบคทีเรียที่ปนมากับปัสสาวะสัตว์ (เช่น หนู) ในน้ำท่วม ผู้ป่วยมักมีไข้สูง ปวดศีรษะ ปวดกล้ามเนื้อ โดยเฉพาะน่อง และอาจมีดีซ่านหรือไตวายในรายรุนแรง.
ป้องกัน: หลีกเลี่ยงการลุยน้ำ หากจำเป็นใส่รองเท้าบูท ถ้ามีแผลต้องปิดแผลให้มิดชิดและล้างด้วยน้ำสะอาดกับสบู่ทันทีหลังสัมผัสน้ำ
ดูแลเบื้องต้น: พักผ่อน ดื่มน้ำมาก ๆ และรีบพบแพทย์หากมีไข้สูง ปวดน่องรุนแรง หรืออาการแย่ลง เพราะการให้ยาปฏิชีวนะตั้งแต่ระยะแรกช่วยลดภาวะแทรกซ้อนได้
2. โรคระบบทางเดินอาหาร (ท้องร่วง/อาหารเป็นพิษ)
สาเหตุและอาการ: น้ำดื่มหรืออาหารที่ปนเปื้อนเชื้อแบคทีเรีย ไวรัส หรือปรสิต ทำให้เกิดท้องเสีย อาเจียน และขาดน้ำได้รวดเร็ว โดยเฉพาะเด็กและผู้สูงอายุ.
ป้องกัน: ดื่มน้ำต้มสุกหรือบรรจุขวดเท่านั้น ล้างมือบ่อย ๆ ก่อนเตรียมอาหารและก่อนรับประทาน ตรวจสอบอาหารว่าได้รับการปรุงสุกและเก็บอย่างถูกสุขลักษณะ.
ดูแลเบื้องต้น: เสริมเกลือแร่ด้วย ORS (oral rehydration solution) หากถ่ายเหลวมากหรืออาเจียน ให้พบแพทย์ทันที ห้ามใช้ยาหยุดถ่ายโดยไม่ปรึกษาแพทย์ในเด็กเล็ก
3. โรคที่เกี่ยวกับผิวหนัง (เชื้อรา แบคทีเรีย น้ำกัดเท้า)
สาเหตุและอาการ: แช่น้ำนานหรือผิวเปื่อยชื้นทำให้เกิดการติดเชื้อราและแบคทีเรีย เช่น น้ำกัดเท้า แผลติดเชื้อที่อาจลุกลามเป็นภาวะที่ต้องใช้ยาฆ่าเชื้อหรือยาปฏิชีวนะ
ป้องกัน: หลีกเลี่ยงการแช่น้ำนาน ซับเท้าและผิวให้แห้ง ทายาต้านเชื้อราหรือใช้แป้งป้องกันเมื่อต้องสัมผัสน้ำเป็นประจำ และปิดแผลให้เรียบร้อยก่อนลงน้ำ.
ดูแลเบื้องต้น: หากผิวหนังแดง บวม หรือมีหนอง ควรปรึกษาแพทย์ เพราะการติดเชื้อเชิงลึกอาจต้องได้ยาปฏิชีวนะจากแพทย์
4. โรคจากยุง — ไข้เลือดออกและโรคอาร์โบไวรัส
สาเหตุและอาการ: น้ำขังเป็นแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลาย ทำให้ความเสี่ยงโรคไข้เลือดออกเพิ่มขึ้น ผู้ติดเชื้อมักมีไข้สูง ปวดเมื่อยและอาจเกิดภาวะเลือดออกในรายรุนแรง.
ป้องกัน: กำจัดแหล่งน้ำขังรอบบ้าน ใช้มุ้งหรือยากันยุง และสวมเสื้อผ้าปกป้องเมื่อต้องอยู่กลางแจ้งในช่วงรุ่งเช้า-เย็น.
ดูแลเบื้องต้น: หากมีไข้สูงและอาการชี้ไปทางไข้เลือดออก ควรพบแพทย์ทันที ห้ามใช้ยาแอสไพรินหรือไอบูโพรเฟนเพื่อลดไข้โดยไม่ปรึกษาแพทย์
5. อันตรายจากสัตว์มีพิษ — งู ตะขาบ แมงป่อง
สาเหตุและอาการ: สัตว์เหล่านี้อาจขึ้นมาพื้นที่อยู่อาศัยเมื่อถิ่นที่อยู่อาศัยถูกน้ำท่วม การถูกกัดอาจทำให้เกิดพิษและบาดแผลรุนแรง ต้องการการดูแลทางการแพทย์ทันที.
ป้องกัน: ระวังพื้นที่รก ใช้ไฟส่องก่อนเดินในที่มืด สวมรองเท้าปิด นิรภัย และปิดช่องทางสัตว์เลื้อยคลานขึ้นบ้าน
ดูแลเบื้องต้น: หากถูกงูหรือสัตว์มีพิษกัด ให้รีบพาไปรพ. ทันที ถอดสิ่งรัดบริเวณนั้น และอย่าพยายามผ่าหรือดูดพิษเองตามวิธีโบราณ—การรักษาที่ถูกต้องตามแนวทางแพทย์มีความสำคัญ
คำแนะนำทั่วไปเมื่อมีน้ำท่วม
1) หลีกเลี่ยงการลุยน้ำถ้าไม่จำเป็น และสวมอุปกรณ์ป้องกัน (รองเท้าบูท ถุงมือ) เมื่อจำเป็นต้องสัมผัสน้ำ ทดแทนด้วยการใช้เครื่องมือเก็บสิ่งของจากที่สูง. 2) รักษาสุขอนามัยส่วนบุคคล ดื่มน้ำสะอาด ล้างมือบ่อย ๆ และทำความสะอาดอาหารก่อนบริโภค. 3) หากมีไข้สูง แผลติดเชื้อ หรืออาการทางเดินอาหารรุนแรง ให้รีบพบแพทย์ทันทีเพื่อรับการวินิจฉัยและการรักษาที่เหมาะสม
สรุป: การรู้เท่าทัน โรคที่มากับน้ำท่วม ทำให้เราสามารถป้องกันและจัดการได้รวดเร็ว คำแนะนำสำคัญคือหลีกเลี่ยงการสัมผัสน้ำท่วมโดยไม่จำเป็น สวมอุปกรณ์ป้องกัน รักษาความสะอาด และพบแพทย์เมื่อมีอาการผิดปกติ
