3 ข้อควรรู้ก่อนกินอาหารเสริม "วิตามินซี"
นพ.นันทพล พงศ์รัตนามาน อาจารย์ที่ปรึกษา แผนกศัลยศาสตร์หลอดเลือด ร.พ.พระมงกุฎเกล้า หรือ หมอท็อป แนะนำ 3 ข้อควรรู้ก่อนกินอาหารเสริมวิตามินซี เพื่อให้การกินวิตามินซีของเราได้ประโยชน์สูงสุดและคุ้มค่า
วิตามินซี หรือ Ascorbic Acid เป็นสารอาหารที่ช่วยซ่อมแซมเนื้อเยื่อ ทำให้ร่างกายเจริญเติบโตสมวัย มีภูมิคุ้มกันเพิ่มขึ้น บรรเทาอาการหวัด แม้ว่าจะเป็นกรดประเภทหนึ่งที่มีประโยชน์ต่อร่างกายมาก และยังมีความปลอดภัยสูง แต่หากไม่มีความรู้ความเข้าใจมากเพียงพอ อาจทำให้เราไม่ได้รับประโยชน์จากวิตามินซีเท่าที่ควรจะเป็น
การกินวิตามินซีมากๆ จนถึงมากเกินไป ไม่ได้ช่วยเพิ่มภูมิคุ้มกันให้มากขึ้นเรื่อยๆ แต่อย่างใด หากเรากินวิตามินซีมากเกินกว่าที่ร่างกายต้องการ อาจทำให้เกิดความผิดปกติต่อร่างกาย เช่น
- ระคายเคืองกระเพาะอาหาร เพราะวิตามินซีที่เรากินเข้าไป ไม่ได้ถูกดูดซึมไปใช้ได้ทั้งหมด เช่น หากกินวิตามิน 1000 มิลลิกรัม อาจจะดูดซึมไปใช้ในร่างกายได้เพียง 50% เท่านั้น วิตามินซีส่วนที่ตกค้างอาจทำให้เราเกิดอาการแสบกระเพาะอาหาร ท้องอืด ท้องเฟ้อ เป็นตะคริวที่ท้อง ไม่สบายท้อง เป็นต้น
- ร่างกายดูดซึมธาตุเหล็กเกินไป ทำให้ในร่างกายมีธาตุเหล็กมากเกินไป ซึ่งทำให้เกิดอาการคลื่นไส้ อาเจียน เวียนหัว ไปจนถึงผิวพรรณมีสีดำเข้ม
- วิตามินซีส่วนเกินถูกขับออกทางปัสสาวะ ซึ่งอาจทำให้เกิดตะกอน และอาจกลายเป็นนิ่วในไตได้ในอนาคต
ปกติแล้วในเด็กต้องการวิตามินซีเพียง 20-50 มิลลิกรัมต่อวัน ผู้หญิงอยู่ที่ราวๆ 50-100 มิลลิกรัม เราสามารถรับวิตามินซีในแต่ละวันได้อย่างเพียงพอผ่านผลไม้รสเปรี้ยว (รวมถึง ฝรั่ง ที่เป็นผลไม้ที่ไม่ได้มีรสเปรี้ยวแต่มีวิตามินซีสูง) วิตามินซีที่ขายในรูปแบบของอาหารเสริมในท้องตลาดมักมีปริมาณ 200-1000 มิลลิกรัม อาจไม่ได้มากเกินไปจนเป็นอันตรายต่อร่างกาย แต่ร่างกายก็ไม่ได้มีความจำเป็นที่จะต้องรับวิตามินซีมากขนาดนั้น แต่ใน 1 วันไม่ควรกินวิตามินเกิน 3000 มิลลิกรัม
หากอยากกินวิตามินเพื่อเสริมสร้างภูมิคุ้มกันร่างกาย รวมไปถึงการดูแลผิวพรรณเพื่อความสวยงาม ไม่ควรกินวิตามินซีเกิน 1000-2000 มิลลิกรัม เวลาที่เหมาะสมในการกินวิตามินซี จะเป็นในช่วงเช้า หรือช่วงเย็นก็ได้ แต่แนะนำให้กินพร้อม หรือหลังอาหาร เพื่อลดอาการปวดหรือแสบท้อง แต่หากอยากกินวิตามินซีเพื่อช่วยให้หายจากหวัดเร็วขึ้น ควรกินวิตามินซีไม่เกิน 3000 มิลลิกรัมต่อวัน
เพื่อให้ร่างกายได้รับประโยชน์จากวิตามินซีชนิดเม็ดได้อย่างเต็มที่ที่สุด ร่างกายดูดซึมนำไปใช้ได้เกือบทั้งหมด แนะนำให้กินวิตามินซีปริมาณ 200-500 มิลลิกรัม ในช่วงเวลาเช้าและเย็น
การเก็บวิตามินซีผิดวิธีอาจทำให้วิตามินซีเสื่อมสภาพ สูญเสียความสามารถของมันไปได้ ไม่ควรเก็บวิตามินซีไว้ในที่ที่มีแสงแดดจัด และมีความชื้น ดังนั้นแนะนำเก็บวิตามินซีเอาไว้ในขวด โดยเฉพาะขวดสีชา สีน้ำตาลที่กรองแสงได้ และไม่ควรเก็บในที่ที่มีอากาศร้อนจัด เช่น ในรถ ในห้องร้อนๆ เป็นต้น
