ไขปริศนา "ลำดับการเกิด" ลูกคนโต-คนกลาง-คนสุดท้อง ใครฉลาดและหาเงินเก่งกว่า?
เผยผลวิจัยทางวิทยาศาสตร์! ลูกคนโต ลูกคนกลาง หรือลูกคนเล็ก ใครจะฉลาดและหาเงินได้ดีกว่ากัน? ลำดับการเกิดส่งผลต่อสติปัญญา บุคลิกภาพ และอาชีพหรือไม่?
ลำดับการเกิดส่งผลต่อสติปัญญาหรือไม่?
ในบทความปี 2001 ที่ตีพิมพ์ในวารสาร American Psychologist นักจิตวิทยาสังคม “โรเบิร์ต ซาจอง” จากมหาวิทยาลัยมิชิแกน สหรัฐอเมริกา ได้ทบทวนการศึกษาจำนวนมากเกี่ยวกับอิทธิพลของ “ลำดับการเกิด” ที่มีต่อพฤติกรรม ความสามารถทางปัญญา และการเรียนรู้ ข้อมูลแสดงให้เห็นว่าลำดับการเกิดและขนาดครอบครัว สามารถส่งผลต่อผลการเรียนของบุคคลได้
นักวิจัยจากสหรัฐอเมริกา สหราชอาณาจักร และออสเตรเลีย ยังได้ตีพิมพ์บทความเรื่อง The Early Origins of Birth Order Differences in Children’s Outcomes and Parental Behavior บทความนี้แสดงให้เห็นว่า ตั้งแต่อายุยังน้อยความฉลาดทางสติปัญญาของลูกคนแรก จะสูงกว่าลูกคนที่สอง และผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของลูกคนแรกก็มักจะเหนือกว่าของน้องของตน
ลำดับการเกิดส่งผลต่อบุคลิกภาพหรือไม่?
“อัลเฟรด แอดเลอร์” นักจิตวิทยาชาวออสเตรีย และผู้ก่อตั้งโรงเรียนจิตวิทยาส่วนบุคคล ซึ่งได้รับการยกย่องให้เป็นบิดาแห่งจิตวิทยาตนเองสมัยใหม่ เคยเสนอทฤษฎี "ผลกระทบลำดับการเกิด" ที่ว่าเด็กแต่ละคนในครอบครัวจะมีประสบการณ์และตำแหน่งที่แตกต่างกันเนื่องจากลำดับการเกิด ซึ่งส่งผลต่อการปรับตัวเข้ากับชีวิตของพวกเขา
“แฟรงค์ ซัลโลวเวย์” ศาสตราจารย์จากสถาบันเทคโนโลยีแมสซาชูเซตส์ หรือ MIT อธิบายปัญหานี้จากมุมมองของจิตวิทยาวิวัฒนาการ แนะนำว่าการแข่งขันและกลยุทธ์ในการดึงดูดความสนใจของผู้ปกครองระหว่างพี่น้อง เป็นปัจจัยสำคัญในการสร้างบุคลิกภาพในภายหลัง หลักฐานมากมายแสดงให้เห็นว่า ลูกคนแรกมักจะเป็นคนอนุรักษ์นิยม ระมัดระวัง และมีความรับผิดชอบมากกว่า ในขณะเดียวกัน ลูกคนเล็กมีจิตวิญญาณแห่งการผจญภัยและชอบลองสิ่งใหม่ๆ
บทความจากวารสาร Journal of Personality and Social Psychology Review ที่ตีพิมพ์เมื่อปี 2010 เขียนโดย“แฟรงค์ ซัลโลวเวย์” และ “ริชาร์ด แอล ซไวเก้นฮาฟท์” พบว่า เด็กแรกเกิดมีโอกาสน้อยที่จะเข้าร่วมในกิจกรรมทางกายและยังค้นคว้านักวิทยาศาสตร์ที่มีคุณูปการสำคัญตั้งแต่ศตวรรษที่ 16 เป็นต้นไป โดยค้นพบว่าคนที่มีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์และออกนอกกรอบอย่างดาร์วิน และโคเปอร์นิคัส มักเป็นลูกคนรองในครอบครัว
ลำดับการเกิดส่งผลต่ออาชีพหรือไม่?
ตามเว็บไซต์ทางการแพทย์ของอเมริกา WebMD ระบุว่า ลำดับการเกิดอาจส่งผลต่ออาชีพการงานในอนาคตของเด็ก ลูกคนแรกหรือลูกคนเดียวมักจะเป็นหมอหรือทนายความ ในขณะที่ลูกคนเล็กมักจะทำงานด้านศิลปะหรืองานกลางแจ้ง
ผลการสำรวจในปี 2007 พบว่า 43% ของซีอีโอเป็นลูกคนแรก 33% เป็นลูกคนกลาง และ 23% เป็นลูกคนสุดท้อง การศึกษาอีกชิ้นหนึ่งยังแสดงให้เห็นว่า นักบินอวกาศส่วนใหญ่เป็นลูกคนแรกในครอบครัว
อย่างไรก็ตาม ยังคงมีการถกเถียงกันมากมายว่าลำดับการเกิดส่งผลต่อสติปัญญาและบุคลิกภาพจริงๆ หรือไม่ และยังไม่มีข้อสรุปสุดท้าย
ขณะเดียวกัน การศึกษาโดยนักสังคมวิทยานอร์เวย์กับผู้คนเกือบ 250,000 คน พบว่าลำดับทางชีววิทยา ไม่สำคัญเท่ากับอันดับทางสังคมในครอบครัว ความฉลาดของบุคคลส่วนใหญ่ได้รับอิทธิพลจาก “ลำดับความสำคัญในครอบครัว” มากกว่าลำดับการเกิด
เช่นเดียวกับ นักจิตวิทยา “เบรนต์ โรเบิร์ตส์” และ “เดเมียน” จากมหาวิทยาลัยอิลลินอยส์ วิเคราะห์ผู้คนจำนวน 377,000 คน และไม่พบความสัมพันธ์ที่มีนัยสำคัญระหว่างลำดับการเกิด กับความฉลาดหรือบุคลิกภาพของเด็ก เชื่อว่าหากบุคลิกภาพหรือสติปัญญาของเด็กในครอบครัวแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญ อาจได้รับอิทธิพลจาก “ทัศนคติในการเลี้ยงดู” หรือสภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงหลังคลอด ไม่ใช่ตามลำดับการเกิด