ทำไม "รถไฟใต้ดินนิวยอร์ก" ถึงสกปรก และเต็มไปด้วยความไม่ปลอดภัย?
ช่วงที่ผ่านมา ภาพจากรถไฟใต้ดินของนครนิวยอร์ก (New York City Subway) ถูกเผยแพร่และส่งต่ออย่างกว้างขวางในโลกออนไลน์
ทั้งภาพของขยะกองพะเนิน กลิ่นเหม็นอับ ความเสียหายของระบบ รวมถึงพฤติกรรมไม่เหมาะสมของผู้โดยสารบางกลุ่ม
ภาพเหล่านี้ทำให้หลายคนตั้งคำถามว่า เหตุใดระบบขนส่งมวลชนที่มีชื่อเสียงระดับโลกอย่าง “รถไฟใต้ดินนิวยอร์ก” จึงกลับเต็มไปด้วยความสกปรกและความไม่ปลอดภัยมากขึ้นทุกวัน?
แม้รถไฟใต้ดินนิวยอร์กจะถือเป็นสัญลักษณ์ของเมืองใหญ่ที่ไม่เคยหลับใหล และเป็นระบบขนส่งที่เก่าแก่ที่สุดแห่งหนึ่งของโลก แต่ในความจริงกลับมีปัญหาที่ฝังรากลึก ทั้งเรื่องงบประมาณ การบริหารจัดการที่ล้าหลัง และสังคมเมืองที่ซับซ้อน
ซึ่งทั้งหมดนี้คือปัจจัยที่ทำให้ “ใต้ดินของมหานครนิวยอร์ก” กลายเป็นภาพสะท้อนของวิกฤตเมืองยุคใหม่ที่กำลังต้องการการฟื้นฟูอย่างเร่งด่วน
รู้จักรถไฟใต้ดินนิวยอร์ก
รถไฟใต้ดินนครนิวยอร์ก สร้างเสร็จและเปิดให้บริการในปีค.ศ. 1904 (พ.ศ. 2447) เป็นเครือข่ายระบบขนส่งมวลชนเทศบาลนครของมหานครนิวยอร์ก แต่ให้สำนักงานควบคุมระบบขนส่งมวลชนมหานครนิวยอร์ก (New York City Transit Authority) เป็นผู้เช่าและผู้ให้บริหาร
รถไฟใต้ดินนครนิวยอร์กเป็นระบบขนส่งมวลชนในเมืองที่มีขนาดใหญ่ และมีผู้ใช้มากที่สุดแห่งหนึ่งของโลก มีเส้นทางให้บริการ 26 เส้นและมี 472 สถานี (หากนับแต่ละสถานีเพียงครั้งเดียวจะมี 424 สถานี) จากการเก็บสถิติเมื่อปีพ.ศ. 2550 พบว่ามีผู้ใช้บริการต่อวันประมาณ 6,432,700 คนในวันธรรมดา ซึ่งนับว่าเป็นระบบขนส่งทางรางที่มีผู้ใช้งานหนาแน่นที่สุดในซีกโลกตะวันตก
ระบบรถไฟใต้ดินนิวยอร์กมีความยาวของเส้นทางรวม 380 ก.ม. (236 ไมล์) หรือคิดเป็นความยาวรางทั้งหมด 1070 ก.ม. (665 ไมล์) ขนาดความกว้างของรางอยู่ที่ 1.435 เมตร ตัวเส้นทางวิ่งให้บริการและมีสถานีบริการครอลคลุม 4 เขตเทศมณฑล (borough) ของนครนิวยอร์ก ได้แก่ แมนฮัทตัน, บรุคลิน, ควีนส์ และ เดอะบร็องซ์ แต่ถึงแม้จะเรียกว่าซับเวย์ (ทางรถไฟใต้ดิน) บริการรถไฟใต้ดินของนิวยอร์กก็มีระบบรางที่เป็นทางรถไฟยกระดับ หรือเป็นเส้นทางรางระดับดินอยู่ไม่น้อยกว่า 40% (ในเขตแมนฮัตตันและเขตโบโรห์ที่ระบบรางอยู่ใต้ดินทั้งหมด)
ระบบเก่าแก่ที่เสื่อมโทรมตามกาลเวลา
รถไฟใต้ดินนิวยอร์กเปิดให้บริการตั้งแต่ปีค.ศ. 1904 หรือกว่า 120 ปีมาแล้ว แม้จะมีการปรับปรุงบางส่วน แต่โครงสร้างหลักของระบบยังคงเป็นแบบเดิมในหลายพื้นที่ ส่งผลให้พื้นผิว ผนัง และทางเดินเริ่มชำรุดทรุดโทรม น้ำรั่วจากเพดาน และระบบระบายน้ำที่ไม่เพียงพอ ทำให้เกิดกลิ่นอับและความชื้นสะสมอยู่เสมอ
งบประมาณไม่เพียงพอและการบริหารที่ล่าช้า
การบำรุงรักษารถไฟใต้ดินต้องใช้งบประมาณจำนวนมหาศาล แต่หน่วยงาน Metropolitan Transportation Authority (MTA) ที่รับผิดชอบ มักเผชิญกับข้อจำกัดด้านงบประมาณและความล่าช้าในการจัดสรร ทำให้โครงการปรับปรุงหลายโครงการต้องหยุดชะงัก หรือใช้เวลานานเกินกว่าจะเห็นผลลัพธ์ที่ชัดเจน
ปัญหาคนไร้บ้านและอาชญากรรมในระบบใต้ดิน
ในช่วงโควิด-19 ทำให้จำนวนคนไร้บ้านในนิวยอร์กเพิ่มสูงขึ้น หลายคนเลือกใช้สถานีรถไฟใต้ดินเป็นที่หลบอากาศหนาวหรือพักอาศัยชั่วคราว ซึ่งแม้จะเป็นเรื่องของความจำเป็น แต่ก็ทำให้ผู้โดยสารรู้สึกไม่ปลอดภัย นอกจากนี้ยังมีรายงานเหตุอาชญากรรมเพิ่มขึ้น ทั้งการทำร้ายร่างกาย การลักทรัพย์ และการคุกคามในขบวนรถ
พฤติกรรมผู้โดยสารและการขาดความรับผิดชอบร่วมกัน
อีกหนึ่งปัญหาที่เห็นได้ชัดคือพฤติกรรมของผู้โดยสารบางส่วน เช่น การทิ้งขยะ การนั่งกินอาหารในขบวน หรือการพ่นสีกราฟฟิตี้บนกำแพงสถานี ซึ่งสะท้อนถึงการขาดจิตสำนึกสาธารณะ และการบังคับใช้กฎระเบียบที่ยังไม่เข้มงวดพอ
ความพยายามในการปรับปรุงและอนาคตของรถไฟใต้ดินนิวยอร์ก
รัฐบาลเมืองนิวยอร์กและหน่วยงาน MTA เริ่มตระหนักถึงปัญหานี้มากขึ้น โดยมีโครงการปรับปรุงระบบไฟ แสงสว่าง กล้องวงจรปิด และการเพิ่มเจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัยในสถานี นอกจากนี้ ยังมีการทดลองใช้เทคโนโลยีใหม่ๆ เช่น หุ่นยนต์ทำความสะอาดอัตโนมัติ และระบบแจ้งเหตุฉุกเฉินแบบเรียลไทม์
บทสรุป
รถไฟใต้ดินนิวยอร์กไม่ได้เป็นเพียง “ทางสัญจรใต้ดิน” เท่านั้น แต่ยังเป็นภาพสะท้อนของความเหลื่อมล้ำ ความซับซ้อน และความท้าทายของเมืองใหญ่ในศตวรรษที่ 21
การแก้ปัญหาความสกปรกและความไม่ปลอดภัยจึงไม่ใช่เรื่องของการทำความสะอาดเพียงผิวเผิน แต่ต้องอาศัยการบริหารจัดการเชิงโครงสร้างและความร่วมมือจากทุกภาคส่วนของสังคม
