ผักสุดขม แต่คนทั้งโลกแย่งกิน! ถูกยกให้เป็น "ศัตรูตัวฉกาจของโรคเบาหวาน"

ที่ไทยมีขายทุกตลาด ผักที่ได้ชื่อว่าเป็น “ศัตรูตัวฉกาจของโรคเบาหวาน” ถูกนำไปใช้เป็นยารักษาโรคในหลายประเทศทั่วโลก

ผักชนิดนี้ถูกนำมาปรุงเป็นอาหารหลากหลายเมนูที่คนไทยคุ้นเคยกันดี และยังเป็นสมุนไพรชื่อดังที่ช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดสำหรับผู้ป่วยเบาหวานได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ผลไม้ที่ว่านี้ก็คือ “มะระ” ซึ่งปรากฏอยู่ในอาหารจานเด็ดมากมายของอาหารไทยตั้งแต่โบราณ ชาวบ้านนิยมใช้มะระเป็นยาช่วยรักษาเบาหวาน และงานวิจัยสมัยใหม่ก็ยืนยันถึงสรรพคุณที่น่าทึ่งนี้เช่นกัน

มะระมีสารประกอบบางชนิดที่ทำหน้าที่คล้ายกับอินซูลินในร่างกาย สารเหล่านี้ช่วยนำกลูโคสเข้าสู่เซลล์มากขึ้น จากนั้นร่างกายจึงสามารถจัดการและเก็บสะสมกลูโคสไว้ในตับ กล้ามเนื้อ และเนื้อเยื่อไขมัน อีกทั้งยังช่วยยับยั้งการเปลี่ยนสารอาหารสำรองให้กลายเป็นกลูโคสและปล่อยเข้าสู่กระแสเลือด ส่งผลให้สามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด ช่วยป้องกันและบรรเทาโรคเบาหวานได้

เว็บไซต์ Healthline อ้างอิงผลการศึกษาที่ตีพิมพ์ในวารสาร Nutrients ปี 2020 ระบุว่า สารเปปไทด์ mcIRBP-19 ที่พบในมะระสามารถช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ โดยการทดลองให้ผู้ป่วยเบาหวานรับประทานแคปซูลสารสกัดจากมะระขนาด 300 มก. วันละ 2 ครั้ง (ก่อนมื้อกลางวันและมื้อเย็น) พบว่าระดับน้ำตาลในเลือดมีแนวโน้มดีขึ้นอย่างชัดเจน

อีกงานวิจัยหนึ่งที่ตีพิมพ์ในวารสาร Food Science and Biotechnology ปี 2022 ได้ศึกษาผลของสารสกัดมะระในผู้ป่วยที่มีภาวะก่อนเบาหวาน พบว่าสารสกัดนี้สามารถช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือดได้เช่นกัน

ข้อมูลจากวารสาร Journal of Pharmacognosy and Phytochemistry ระบุว่า มะระถูกนำมาใช้เป็นสมุนไพรพื้นบ้านในการช่วยรักษาโรคเบาหวาน เนื้องอก หอบหืด การติดเชื้อผิวหนัง และความดันโลหิตสูง ในหลายประเทศ เช่น จีน อินเดีย อินโดนีเซีย ตุรกี ญี่ปุ่น ประเทศในแอฟริกา และบางพื้นที่ทางตะวันออกเฉียงใต้ของสหรัฐอเมริกา

ในตำรายาแผนโบราณของตุรกี มะระถูกนำมาใช้รักษาแผลในกระเพาะอาหาร อาการท้องผูก ภาวะบวมน้ำ และท้องอืด

ขณะที่ในอินเดีย มะระถือเป็นหนึ่งในสมุนไพรสำคัญในระบบการแพทย์แผนโบราณอายุรเวท ซึ่งมีประวัติยาวนานกว่า 3,000 ปี ชาวอินเดียนำมะระมาใช้ในการปรับสมดุลฮอร์โมน ควบคุมและรักษาเบาหวาน บรรเทาอาการผิดปกติของระบบย่อยอาหาร รักษาโรคผิวหนัง ใช้เป็นยาระบาย และช่วยสมานแผล

ในประเทศจีน มะระถูกใช้ในตำรับยาสมุนไพรสำหรับการล้างพิษในร่างกาย บำรุงตับ และรักษาโรคต่าง ๆ เช่น อาหารไม่ย่อย ปวดกระเพาะ แผลที่ผิวหนัง ไอเรื้อรัง และการติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจ

ที่ญี่ปุ่น มะระถือเป็น “ซูเปอร์ฟู้ด” และเป็นผักประจำถิ่นของชาวโอกินาวา ซึ่งเป็นเกาะที่มีผู้สูงอายุอายุยืนมากที่สุดแห่งหนึ่งของโลก โดยชาวโอกินาวาเชื่อว่ามะระมีบทบาทสำคัญในการช่วยคงสุขภาพที่ดี

สำหรับการแพทย์แผนโบราณของไทยและเวียดนาม มะระมีรสขม เย็น ไม่มีพิษ ออกฤทธิ์ต่อระบบตับ ม้าม หัวใจ และกระเพาะอาหาร มีสรรพคุณช่วยลดความร้อน ขับพิษในร่างกาย โดยเฉพาะในฤดูร้อน ช่วยบำรุงตับ บำรุงสายตา บรรเทาอาการไข้แดด กระหายน้ำ อาการท้องเสีย ตาแดงอักเสบ รวมถึงสิวอักเสบ

นอกจากนี้ ยังนิยมนำมะระบดละเอียดผสมน้ำใช้เป็นน้ำอาบให้เด็กเล็ก เพื่อป้องกันและรักษาผดผื่นคันจากอากาศร้อน และยังใช้เป็นสมุนไพรช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด

โดยส่วนที่นำมาใช้ทางยาของมะระ ได้แก่ ผล ใบ และเมล็ด

แม้มะระจะมีประโยชน์ต่อสุขภาพหลากหลายประการ แต่หากใช้เพื่อวัตถุประสงค์ทางการแพทย์ ควรปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญก่อนเสมอเพื่อความปลอดภัย