นักวิจัยญี่ปุ่นคว้ารางวัล "อิกโนเบล" ผลงานทาสีวัวเป็นม้าลาย มีประโยชน์จริงไม่จ้อจี้!

20/09/2025 (14:36 น.)

ญี่ปุ่นคว้ารางวัล "อิกโนเบล" ผลงานการทาสีวัวเป็นม้าลาย ป้องกันแมลงวันตอม งานวิจัยที่ดูตลกแต่มีสาระ

ทีมนักวิจัยชาวญี่ปุ่นได้รับรางวัล อิก โนเบล (Ig Nobel Prize) จากการศึกษาที่มีจุดประสงค์เพื่อหาคำตอบว่า หากวัวถูกทาสีเป็นลายเหมือนม้าลาย จะสามารถหลีกเลี่ยงแมลงวันกัดได้หรือไม่

ทีมวิจัยได้รับรางวัลด้านชีววิทยาประจำปีนี้เมื่อวันพฤหัสบดีที่ผ่านมา รางวัลอิก โนเบล เป็นการล้อเลียนรางวัลโนเบล โดยในปี 1991 วารสารวิทยาศาสตร์ของสหรัฐฯ ได้สร้างรางวัลนี้ขึ้นเพื่อยกย่องงานวิจัยที่ทำให้ผู้คนหัวเราะก่อนแล้วจึงคิดตาม

ทีมญี่ปุ่นได้รับแรงบันดาลใจจากงานวิจัยก่อนหน้านี้ที่ชี้ว่า ลายบนตัวม้าลายสามารถป้องกันไม่ให้แมลงวันกัดได้ ทีมจึงตั้งสมมติฐานว่าการทาสีวัวเป็นลายดำ-ขาว อาจช่วยป้องกันวัวได้ในลักษณะเดียวกัน และได้ทำการทดลองกับ วัวพันธุ์ญี่ปุ่นแบล็ก

ผลการวิจัยพบว่า จำนวนแมลงวันกัดที่ปรากฏบนขาและตัวของวัวที่ถูกทาสีน้อยกว่าครึ่งหนึ่งเมื่อเทียบกับวัวที่ไม่ได้ทาสี นอกจากนี้ วัวที่ถูกทาสียังเคลื่อนไหวเพื่อไล่แมลงน้อยกว่าวัวที่ไม่ได้ทาสี เช่น การส่ายหัวหรือยกขา

ทีมวิจัยระบุว่าผลลัพธ์ของการศึกษานี้สามารถนำไปใช้เพื่อลดความเครียดของวัวและพัฒนาวิธีการปกป้องสัตว์เลี้ยงจากแมลงวันกัดโดยไม่ต้องใช้สารกำจัดแมลง ซึ่งในปัจจุบันแมลงกัดอาจทำให้เกิดการติดเชื้อได้

อย่างไรก็ตาม นักวิจัยชี้ว่า สีที่ใช้ในการทดลองจางหายไปภายในไม่กี่วัน ซึ่งแสดงว่าจำเป็นต้องพัฒนาวิธีการที่สามารถใช้งานได้ยาวนานขึ้น

จากใจนักวิจัย

โคจิมะ โทโมกิ จากองค์กรวิจัยการเกษตรและอาหารแห่งชาติ (National Agriculture and Food Research Organization) เป็นหนึ่งในนักวิจัย เขากล่าวว่างานวิจัยเริ่มต้นหลังจากเกษตรกรผู้เลี้ยงวัวขอคำปรึกษาเกี่ยวกับการป้องกันสัตว์จากแมลงกัด และเขาได้รับแรงบันดาลใจจากรายการโทรทัศน์ที่พูดถึงผลของลายม้าลาย

โคจิมะกล่าวว่า วิธีการของทีมอาจช่วยลดการใช้สารกำจัดแมลง ซึ่งอาจช่วยแก้ปัญหาการดื้อยาของแมลงในสิ่งแวดล้อมได้

ในพิธีมอบรางวัล โคจิมะกล่าวว่า “เราขอขอบคุณเพื่อนร่วมงาน เพื่อน ๆ และครอบครัว” และเสริมว่ารางวัลนี้จะเป็นแรงผลักดันให้ทีมวิจัยยังคงพยายามต่อไป

ทั้งนี้ ปีนี้นับเป็นปีที่ 19 ติดต่อกันที่ญี่ปุ่นได้รับรางวัล Ig Nobel อย่างน้อยหนึ่งรางวัล รวมทั้งหมดมีงานวิจัย 10 โครงการที่ได้รับรางวัล หนึ่งในนั้นเป็นการศึกษาว่า จะเกิดอะไรขึ้นเมื่อบอกคนหลงตัวเองหรือบุคคลอื่นๆ ว่าพวกเขาฉลาด อีกโครงการมุ่งหาคำตอบว่า “กิ้งก่า” ชอบพิซซ่าแบบใดมากที่สุด

รู้จักรางวัล อิก โนเบล (Ig Nobel Prize) 

Ig Nobel Prize คือรางวัลวิทยาศาสตร์ล้อเลียนรางวัลโนเบล (Nobel Prize) ก่อตั้งขึ้นในปี 1991 โดยวารสารวิทยาศาสตร์ของสหรัฐอเมริกา รางวัลนี้มุ่งยกย่องงานวิจัยหรือโครงการทางวิทยาศาสตร์ที่ ทำให้ผู้คนหัวเราะก่อน แล้วจึงคิดตาม (“first make people laugh, then make them think”)

จุดประสงค์ของรางวัลอิก โนเบล คือ:

• ส่งเสริมความสนใจและความตื่นตัวทางวิทยาศาสตร์

• ยกย่องงานวิจัยที่มีความคิดสร้างสรรค์ แปลกใหม่ หรือไม่เหมือนใคร

• แสดงให้เห็นว่างานวิจัยวิทยาศาสตร์สามารถมีความสนุกสนานควบคู่กับประโยชน์ทางความรู้

รางวัลนี้มีหลายสาขา เช่น ชีววิทยา ฟิสิกส์ เคมี การแพทย์ สังคมวิทยา และอื่น ๆ โดยนักวิจัยชั้นนำจากทั่วโลกสามารถได้รับรางวัล แม้ว่าจะเป็นงานวิจัยที่ดูแปลกหรือขบขัน แต่บางงานก็มีคุณค่าทางวิทยาศาสตร์และสามารถนำไปต่อยอดการวิจัยจริงได้