$4 สัญญาณเตือนจาก \$

4 สัญญาณเตือนจาก "เส้นผม" ที่กำลังบอกว่า "ไต" ของคุณอาจไม่แข็งแรง

30/10/2025 (13:05 น.)

การหลุดร่วงของเส้นผมมากผิดปกติ ผมแห้งเสีย หรือหงอกก่อนวัย อาจเป็นสัญญาณเตือนว่า “ไตของคุณกำลังทำงานผิดปกติ”

อาการผมร่วงมากกว่าปกติ ผมแห้งเปราะ หรือผมหงอกก่อนวัย ล้วนเป็นสัญญาณเตือนที่อาจบ่งบอกถึงปัญหาสุขภาพที่เกิดจาก ไต ซึ่งเป็นอวัยวะสำคัญที่มีหน้าที่กรองสารพิษ ปรับสมดุลอิเล็กโทรไลต์ และรักษาสมดุลของร่างกาย เมื่อการทำงานของไตลดลง สารของเสีย เช่น ยูเรียและครีเอตินิน จะสะสมในเลือด ทำให้เกิดภาวะยูรีเมีย (Uremia)

การสะสมของสารพิษนี้สามารถส่งผลกระทบต่อระบบอวัยวะหลายส่วน รวมถึงรูขุมขนบนหนังศีรษะด้วย โรคไต โดยเฉพาะ โรคไตเรื้อรัง (CKD) มักจะรบกวนความสมดุลของสารอาหารและฮอร์โมนที่สำคัญต่อการเจริญเติบโตของเส้นผม เช่น ธาตุเหล็ก สังกะสี วิตามินดี และฮอร์โมนพาราไทรอยด์

การดูดซึมสารอาหารเหล่านี้ได้ไม่ดี หรือการสูญเสียออกไป อาจทำให้รากผมอ่อนแอลง การเติบโตช้าลง และทำให้เกิด ผมร่วง เมื่อเวลาผ่านไป นอกจากนี้ ภาวะไตเรื้อรังยังอาจลดการไหลเวียนของเลือดไปยังหนังศีรษะ ซึ่งจำกัดการนำพาออกซิเจนและสารอาหารที่จำเป็นต่อการบำรุงเส้นผมให้แข็งแรง

ปัญหาเกี่ยวกับเส้นผม 4 ข้อที่เชื่อมโยงกับโรคไต

1. ผมบางแบบกระจายตัว (Diffuse Thinning)

รูปแบบผมร่วงที่พบบ่อยในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง คือ ผมบางแบบกระจายตัว ซึ่งเส้นผมจะบางลงทั่วทั้งหนังศีรษะ อาการผมร่วงชนิดนี้มักเกี่ยวข้องกับการขาดสารอาหารและความไม่สมดุลของฮอร์โมน เนื่องจากการทำงานของไตลดลง

ภาวะนี้อาจดำเนินไปอย่างช้า ๆ และสังเกตเห็นได้ยากในตอนแรก แต่เมื่อเวลาผ่านไป ความหนาแน่นของเส้นผมจะลดลง ทำให้หนังศีรษะดูบางลงอย่างเห็นได้ชัด นอกจากนี้ ผมบางแบบกระจายตัวยังสามารถส่งผลกระทบต่อบริเวณอื่น ๆ ของร่างกาย เช่น ขนคิ้วและขนตาได้อีกด้วย

2. ผมแห้ง เปราะ และแตกปลาย

ผมที่เปราะและแตกปลายอยู่บ่อยครั้ง อาจเป็นสัญญาณบ่งบอกถึงปัญหาในกระบวนการกรองและการดูดซึมสารอาหาร ซึ่งเชื่อมโยงโดยตรงกับการทำงานของไต ไตมีส่วนช่วยในการรักษาสมดุลของแร่ธาตุ เช่น แมกนีเซียมและธาตุเหล็ก ซึ่งมีความสำคัญต่อการรักษาความแข็งแรงของเส้นผม

งานวิจัยจากสถาบันสุขภาพแห่งชาติของสหรัฐอเมริกา (NIH) ได้กล่าวถึงบทบาทของแร่ธาตุเหล่านี้ในการรักษาสุขภาพเส้นผม เมื่อร่างกายไม่สามารถดูดซึมหรือสูญเสียแร่ธาตุเหล่านี้ผ่านปัสสาวะได้อย่างถูกต้อง เส้นผมอาจสูญเสียความยืดหยุ่นและความเงางามตามธรรมชาติไป

3. ผมร่วงเป็นหย่อม (Alopecia)

ภาวะผมร่วงเป็นหย่อม หรือผมร่วงเฉพาะที่ ถือเป็นผลที่อาจเกิดขึ้นจากความเจ็บป่วยทั่วร่างกายหลายอย่าง รวมถึงภาวะไตวายด้วย ภาวะนี้มักพบในผู้ป่วยที่มีภาวะตับวายและไตวาย รวมถึงผู้ที่มีความผิดปกติของโรคข้ออักเสบและโรคลูปัสเอริทีมาโตซัส

ในกรณีที่รุนแรง ผู้ป่วยอาจประสบกับภาวะผมร่วงที่ชัดเจนกว่า คือการร่วงเป็นหย่อมหรือร่วงทั้งศีรษะ ปัจจัยต่าง ๆ เช่น ความเครียด ความเจ็บป่วยทางระบบ ยา และการขาดสารอาหาร อาจทำให้อาการนี้รุนแรงขึ้น ซึ่งการเข้าถึงการรักษาแต่เนิ่น ๆ และการจัดการกับสาเหตุที่ซ่อนอยู่ จะช่วยชะลอการลุกลามของอาการได้

4. ผมหงอกก่อนวัย (Premature Graying)

ตามศาสตร์การแพทย์แผนตะวันออก (แพทย์แผนจีน) ผมหงอกก่อนวัย มักเชื่อมโยงกับความเสื่อมของ “พลังชี่” (พลังงาน) ของไต ภาวะนี้ไม่ได้เกิดจากพันธุกรรมหรือความเครียดเพียงอย่างเดียวเสมอไป

เมื่อไตทำงานหนักเกินไปเนื่องจากการอดนอน ดื่มน้ำน้อย หรือรับประทานเกลือมากเกินไป พลังงานที่ใช้ในการหล่อเลี้ยงเซลล์เม็ดสีผมจะอ่อนแอลง ซึ่งอาจนำไปสู่การเกิดผมหงอกก่อนวัยได้ แม้กระทั่งในวัย 20 ปี