ระวังให้ดี! 6 เหตุผลที่นายจ้าง "เลิกจ้าง-ไล่ออก" ได้ทันที ไม่ต้องจ่ายเงินชดเชย
6 สาเหตุที่นายจ้าง "เลิกจ้าง" ได้ทันที ไม่ต้องจ่ายเงินชดเชย ตามกฎหมายแรงงาน
หลายคนอาจเข้าใจว่าการถูกบริษัทให้ออก หรือ "เลิกจ้าง" จะต้องได้รับเงินชดเชยเสมอ แต่ในความเป็นจริงแล้ว พระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน พ.ศ. 2541 มาตรา 119 ได้กำหนดข้อยกเว้นที่ทำให้นายจ้างสามารถเลิกจ้างลูกจ้างได้ทันทีโดย "ไม่ต้องจ่ายค่าชดเชย" หากลูกจ้างกระทำความผิดในกรณีที่กฎหมายระบุไว้
เพื่อความเข้าใจที่ถูกต้องและป้องกันสิทธิ์ของทั้งลูกจ้างและนายจ้าง นี่คือ 6 กรณีตามกฎหมายที่บริษัทสามารถใช้สิทธิ์เลิกจ้างได้โดยไม่ต้องจ่ายเงินชดเชย พร้อมรายละเอียดที่อัปเดตล่าสุด
1. ทุจริตต่อหน้าที่หรือกระทำความผิดอาญาโดยเจตนา
ถือเป็นความผิดร้ายแรงที่สุด หากลูกจ้างมีการทุจริตในการทำงาน เช่น ยักยอกเงินบริษัท ปลอมแปลงเอกสารเพื่อเบิกเงิน หรือกระทำความผิดทางอาญาใดๆ โดยเจตนาต่อนายจ้าง นายจ้างมีสิทธิ์เลิกจ้างได้ทันทีโดยไม่ต้องบอกกล่าวล่วงหน้าและไม่ต้องจ่ายค่าชดเชย
2. จงใจทำให้นายจ้างได้รับความเสียหาย
หากลูกจ้างมีเจตนา "จงใจ" สร้างความเสียหายแก่บริษัท ไม่ว่าจะเป็นทรัพย์สิน ชื่อเสียง หรือกระบวนการผลิต แม้ความเสียหายนั้นจะไม่รุนแรงถึงขั้นวิกฤต แต่หากพิสูจน์ได้ว่ามีเจตนาทำลายหรือทำให้เสียหาย ก็เข้าข่ายข้อนี้ทันที
3. ประมาทเลินเล่อจนได้รับความเสียหายร้ายแรง
ความประมาทที่ไม่ได้ตั้งใจ โดยปกติอาจแค่ถูกตักเตือน แต่หากความประมาทนั้นส่งผลให้บริษัทได้รับความเสียหาย "อย่างร้ายแรง" (เช่น ทำเพลิงไหม้โรงงาน, ทำเครื่องจักรหลักพังเสียหายมูลค่าสูง) นายจ้างสามารถเลิกจ้างได้โดยไม่ต้องจ่ายชดเชย
4. ฝ่าฝืนข้อบังคับการทำงาน (กรณีร้ายแรงและไม่ร้ายแรง)
การฝ่าฝืนระเบียบหรือคำสั่งอันชอบด้วยกฎหมาย แบ่งเป็น 2 กรณีตามกฎหมาย:
- กรณีร้ายแรง: หากพฤติการณ์รุนแรง (เช่น เล่นการพนัน ดื่มสุราในเวลางาน หรือทำร้ายร่างกาย) นายจ้างเลิกจ้างได้ทันทีโดยไม่ต้องออกหนังสือเตือน
- กรณีไม่ร้ายแรง: นายจ้างต้องออก "หนังสือเตือน" ก่อน หากลูกจ้างทำผิดซ้ำในเรื่องเดิมภายในระยะเวลา 1 ปี นับตั้งแต่วันที่กระทำผิดครั้งแรก จึงจะสามารถเลิกจ้างโดยไม่จ่ายค่าชดเชยได้
5. ละทิ้งหน้าที่ 3 วันทำงานติดต่อกัน
หากลูกจ้างหายไปจากงาน หรือละทิ้งหน้าที่เป็นเวลา 3 วันทำงานติดต่อกัน โดยไม่มีเหตุอันสมควร ไม่ว่าจะมีวันหยุดคั่นหรือไม่ก็ตาม และไม่สามารถติดต่อได้หรือไม่มีหลักฐานการลาที่ถูกต้อง นายจ้างมีสิทธิ์ให้ออกได้ทันที
6. ได้รับโทษจำคุกตามคำพิพากษาถึงที่สุด
หากลูกจ้างถูกศาลตัดสินให้จำคุก และต้องรับโทษจริง (ยกเว้นเป็นความผิดที่กระทำโดยประมาท หรือความผิดลหุโทษ) ถือว่าลูกจ้างไม่สามารถมาปฏิบัติงานได้ตามสัญญาจ้าง นายจ้างจึงมีสิทธิ์เลิกจ้างโดยไม่ต้องจ่ายค่าชดเชย
สรุป
การถูกเลิกจ้างโดยไม่ได้รับเงินชดเชยนั้น จะต้องเข้าข่าย 6 ข้อนี้อย่างชัดเจนตามกฎหมายแรงงาน หากลูกจ้างถูกเลิกจ้างด้วยเหตุผลอื่นนอกเหนือจากนี้ หรือนายจ้างอ้างเหตุผลไม่ตรงกับข้อเท็จจริง ลูกจ้างยังมีสิทธิ์ร้องเรียนต่อกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน เพื่อเรียกร้องความเป็นธรรมและเงินชดเชยตามสิทธิ์ได้