ชายนิ่งอึ้ง ถูกวินิจฉัย "สมองเสื่อมก่อนวัย" หลังแพทย์เอ่ยคำถามง่ายๆ เกี่ยวกับโทรศัพท์มือถือ!

แพทย์วินิจฉัยชายวัย 55 ป่วยสมองเสื่อม หลังตั้ง "คำถามง่ายๆ" เกี่ยวกับโทรศัพท์มือถือ แต่ผู้ป่วยนิ่งอึ้ง... นึกไม่ออกว่าต้องทำอย่างไร?

จิม โรเจอร์ส คุณพ่อวัย 58 ปีชาวอังกฤษ ที่ใช้ชีวิตและทำงานอยู่ในออสเตรเลีย ถูกวินิจฉัยว่าเป็นโรคสมองเสื่อมชนิดเริ่มต้นในวัยหนุ่ม (Younger-onset dementia) เมื่ออายุเพียง 55 ปี จุดเริ่มต้นของการรับรู้ถึงความผิดปกติเกิดขึ้นจากคำถามง่ายๆ ของแพทย์เกี่ยวกับการปิดเสียงโทรศัพท์

ก่อนหน้านั้นประมาณ 2 ปี จิมเริ่มมีอาการผิดปกติ เช่น ความจำสั้นและความสับสน จนครอบครัวและเพื่อนร่วมงานเริ่มสังเกตเห็นความเปลี่ยนแปลง เมื่ออาการไม่ดีขึ้น คนรักของเขาจึงพาไปพบแพทย์โรคหัวใจเพื่อตรวจสอบ ว่าความเครียดจากการทำงานเกี่ยวข้องกับอาการหรือไม่

ซึ่งจุดเปลี่ยนสำคัญเกิดขึ้นระหว่างการตรวจ แพทย์ขอให้จิมปิดเสียงโทรศัพท์ที่ส่งเสียงรบกวนอยู่ตลอด แต่เขากลับทำไม่ได้และนิ่งไปชั่วขณะ ซึ่งทำให้แพทย์ตั้งข้อสังเกตว่าอาจมีปัญหาทางระบบประสาท จึงส่งเขาไปยังคลินิกความจำเพื่อตรวจเชิงลึกและเข้ารับการสแกนสมอง

“เธอถามฉันว่า ‘คุณช่วยปิดเสียงได้ไหม?’ แล้วฉันก็รู้สึกว่างเปล่าจนคิดไม่ออกเลย และเธอก็บอกฉันว่า ‘คุณกำลังประสบปัญหาแบบนี้อยู่หรือเปล่า’  จากนั้นเธอจึงส่งตัวฉันไปที่คลินิกความจำ คลินิกจะวิเคราะห์ข้อมูลทุกประเภทเกี่ยวกับวิธีการรับรู้ข้อมูลของคุณ พวกเขาส่งฉันไปสแกนสมอง พวกเขาทำหลายๆ อย่าง พวกเขาขอให้ฉันนัดพบแพทย์ระบบประสาท” จิมกล่าว

หลังจากการวินิจฉัยอย่างละเอียด จิมได้รับการยืนยันว่าเขาเป็นโรคสมองเสื่อมก่อนวัยชนิดเริ่มต้น (Younger-onset dementia)  ซึ่งมักพบได้น้อยในคนอายุก่อนอายุ 65 ปี นับตั้งแต่นั้นมา เขาได้เป็นกระบอกเสียงในการสร้างความตระหนักรู้เกี่ยวกับโรคนี้ในสังคม

“ตอนที่หมอบอกผม ผมหันไปมองไทเลอร์ เขาดูเสียใจมาก ผมรู้ทันทีว่ามันเป็นเรื่องใหญ่ แต่ตอนนั้นยังไม่รู้มากนักเกี่ยวกับโรคอัลไซเมอร์ ผมเคยคิดว่าเป็นโรคของผู้สูงอายุเท่านั้น” จิมกล่าว

ข่าวของจิมถูกเผยแพร่ออกมาไม่นานหลังจากออสเตรเลียอนุมัติ Kisunla ยาใหม่ที่ใช้รักษาโรคอัลไซเมอร์ระยะเริ่มต้น ซึ่งเป็นสาเหตุหลักของภาวะสมองเสื่อม แม้การอนุมัติจะถือเป็นก้าวแรกที่สำคัญในวงการแพทย์ แต่ผู้เชี่ยวชาญเตือนว่า มีผู้ป่วยน้อยกว่า 20% เท่านั้นที่จะมีคุณสมบัติครบตามข้อกำหนดในการใช้ยา และค่าใช้จ่ายสูงถึง 80,000 ดอลลาร์ออสเตรเลีย

ศาสตราจารย์ คริสโตเฟอร์ โรว์ ให้สัมภาษณ์กับ The Guardian ว่า “เราคาดว่ามีเพียง 10-20% ของผู้ป่วยสมองเสื่อมที่สามารถใช้ยานี้ได้ ซึ่งแม้จะเป็นส่วนน้อย แต่ก็ยังถือว่าเป็นจำนวนมาก เพราะในออสเตรเลียมีผู้ป่วยสมองเสื่อมมากถึง 400,000 คน และเพิ่มขึ้นประมาณ 40,000 คนต่อปี”

เว็บไซต์ของ NHS (ระบบสุขภาพแห่งสหราชอาณาจักร) ยังระบุสัญญาณเตือนโรคสมองเสื่อมระยะแรก เช่น ความจำเสื่อม สมาธิสั้น สับสนในการทำกิจกรรมประจำวัน ลืมคำศัพท์ง่ายๆ สับสนเรื่องเวลาและสถานที่ รวมถึงอารมณ์แปรปรวน ขณะที่อัลไซเมอร์ซึ่งเป็นสาเหตุหลักของโรคสมองเสื่อม มักแสดงอาการเด่นชัด เช่น ลืมเหตุการณ์หรือชื่อคนซ้ำๆ ทำกิจกรรมซับซ้อนได้ยากขึ้น สับสนในสถานที่ไม่คุ้นเคย และเริ่มมีความวิตกกังวลมากขึ้น