ความเข้าใจผิดๆ ที่พังตับ หญิงช็อกผลตรวจสุขภาพ ทั้งที่กินอาหารนึ่ง เลี่ยงไขมันทุกมื้อ

ความเข้าใจผิดๆ ที่พังตับ หญิงช็อกผลตรวจสุขภาพ ทั้งที่กินอาหารนึ่ง เลี่ยงไขมันมาตลอด หมอชี้พลาดตรงไหน

แม้จะหลีกเลี่ยงของหวานและอาหารมันมาโดยตลอด แต่ผู้หญิงคนนี้กลับพบว่าตัวเองเป็น โรคไขมันพอกตับ จนรู้สึกสับสนว่าเธอทำผิดพลาดตรงไหน

นพ. หลี่ อวิ่นผิง จากไต้หวัน อธิบายว่า ภาวะไขมันพอกตับเกิดขึ้นเมื่อไขมันสะสมในตับมากเกินไป (เกิน 5% ของน้ำหนักตับ) จนรบกวนการทำงานของเซลล์ตับและอาจก่อให้เกิดภาวะแทรกซ้อนร้ายแรง หลายคนมักเข้าใจผิดว่าโรคนี้เกิดจากการกินเนื้อ ของทอด ของมัน หรือของหวานมากเกินไป แต่ความจริงแล้ว อาหารที่ดูเหมือน “สุขภาพดี” หากกินไม่ถูกวิธีก็อาจเป็นต้นเหตุได้เช่นกัน

เคสผู้ป่วยตัวอย่าง

ในรายการสุขภาพ Focus 2.0 นพ.หลี่ได้เล่าเหตุการณ์ของแม่บ้านวัยเกือบ 60 ปี รูปร่างไม่อ้วน แถมยังใส่ใจสุขภาพ เธอเชื่อว่าการนึ่งอาหารดีกว่าการปรุงแบบอื่น จึงทาน มันเทศและฟักทองนึ่ง เป็นหลักทั้งสามมื้อแทบทุกวัน อีกทั้งยังเลี่ยงน้ำตาลและอาหารมัน

หลังจากทำเช่นนี้ต่อเนื่องยาวนาน ระหว่างตรวจสุขภาพพบว่าเธอเป็น โรคไขมันพอกตับระดับปานกลาง ซึ่งทำให้เจ้าตัวช็อกและไม่เข้าใจว่าเกิดขึ้นได้อย่างไร จนเมื่อแพทย์อธิบายว่าสาเหตุมาจาก “อาหารสุขภาพ” ที่เธอกินทุกวัน จึงเปลี่ยนจากตกใจเป็นเสียใจ

เหตุผลทางการแพทย์

นพ.หลี่อธิบายว่า:

• การนึ่งอาหารถือว่าเป็นทางเลือกที่ดีเพราะลดน้ำมัน เกลือ และน้ำตาล แต่ มันเทศและฟักทองมีแป้งสูง

• หากรับประทานมากเกินไป ร่างกายจะเปลี่ยนแป้งส่วนเกินเป็นไตรกลีเซอไรด์และสะสมในตับ

• ถ้าอาหารขาดโปรตีนและวิตามิน C จะยิ่งเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคไขมันพอกตับ เพราะโปรตีน (โดยเฉพาะ apolipoprotein) มีหน้าที่ช่วยลำเลียงไขมันออกจากตับ

การป้องกันไขมันพอกตับ

• โรคนี้มักไม่มีอาการเจ็บปวดหรือคัน แต่ถือเป็น “ฆาตกรเงียบ” เพราะเพิ่มความเสี่ยงต่อ เบาหวาน โรคหัวใจ และมะเร็งบางชนิด เช่น มะเร็งตับ มะเร็งเต้านม และมะเร็งกระเพาะอาหาร

• งานวิจัยจากสหรัฐฯ ยังพบว่า ผู้ที่มีระดับวิตามิน C ต่ำ มีความเสี่ยงไขมันพอกตับมากขึ้น เนื่องจากวิตามิน C มีบทบาทสำคัญในการต้านอนุมูลอิสระ ลดการอักเสบ และปกป้องเซลล์ตับ

คำแนะนำ

• รับประทานอาหารที่สมดุล หลีกเลี่ยงการพึ่งพาอาหารเพียงชนิดเดียว

• เสริมโปรตีนคุณภาพดี เช่น ปลา ไข่ เนื้อไม่ติดมัน เต้าหู้ และถั่ว

• เพิ่มผักผลไม้สดที่อุดมด้วยวิตามิน C และสารต้านอนุมูลอิสระ เช่น พริกหวาน บรอกโคลี ฝรั่ง กีวี ส้ม มะนาว

• อาหารบางชนิดที่ช่วยบำรุงตับ เช่น ขมิ้นชัน กระเทียม ชาเขียว และกาแฟดำในปริมาณพอเหมาะ

• ควบคู่กับการออกกำลังกายสม่ำเสมอ