หมอเตือน 4 อาการดวงตา บ่งชี้ "เริ่มสมองเสื่อม" โฟกัสช้า-กระพริบบ่อย ติดลิสต์เสี่ยงไหม?!

05/09/2025 (09:02 น.)

สัญญาณจากดวงตา บ่งชี้สุขภาพสมอง! หมอเตือน 4 อาการเสี่ยง "สมองเสื่อมระยะเริ่มต้น"

คำกล่าวที่ว่า "ดวงตาคือหน้าต่างของหัวใจ" อาจไม่ได้หมายถึงแค่ความรู้สึกภายในเท่านั้น แต่ยังสามารถสะท้อนสุขภาพของสมองได้อีกด้วย ล่าสุดแพทย์เตือนว่า หากมีอาการอย่าง สายตาเหม่อลอย หรือ โฟกัสสิ่งต่างๆ ได้ยาก อาจเป็นสัญญาณเริ่มต้นของการทำงานของสมองที่กำลังเสื่อมลง

การเคลื่อนไหวของดวงตา สะท้อนการทำงานของสมอง

นพ.จาง เจียหมิง แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านพันธุกรรม ได้อ้างอิงงานวิจัยจากต่างประเทศว่า การเคลื่อนไหวของดวงตาที่เรียกว่า “การสแกนด้วยสายตา” (Saccadic Eye Movement) เช่น การมองจากด้านหนึ่งไปอีกด้าน หรือการสแกนใบหน้าของคนอย่างรวดเร็ว เป็นผลลัพธ์จากการทำงานร่วมกันของสมองหลายส่วน ทั้ง สมองส่วนหน้า (Frontal Lobe), สมองส่วนข้าง (Parietal Lobe), ปมประสาทฐาน (Basal Ganglia), ก้านสมอง และ สมองน้อย

หากดวงตาเคลื่อนไหวช้า ผิดพลาด หรือไม่สม่ำเสมอ อาจบ่งบอกถึงความผิดปกติเล็กๆ ในเครือข่ายระบบประสาท นักวิทยาศาสตร์พบว่า การสแกนด้วยสายตาสามารถตรวจพบเบาะแสของโรคอย่าง อัลไซเมอร์, พาร์กินสัน, ปลอกประสาทเสื่อมแข็ง ไปจนถึง ภาวะสมองกระทบกระเทือน ได้เร็วกว่าแบบสอบถามหรือการสแกนสมองบางประเภท

เช่น คนไข้บางรายที่ดูปกติในชีวิตประจำวัน เมื่อทำแบบทดสอบการสแกนด้วยสายตากลับพบว่ามี ปฏิกิริยาตอบสนองล่าช้า, สายตากวาดตัวหนังสือผิดบรรทัด หรือ ตอบสนองต่อสิ่งกระตุ้นทางสายตาได้ช้า สิ่งเหล่านี้สะท้อนถึงปัญหาด้านการควบคุมของสมองส่วนหน้า, ความจำใช้งาน และการรวมศูนย์สมาธิ

4 อาการจากดวงตา ที่อาจเป็นสัญญาณสมองเสื่อมระยะแรก

นพ.จาง เจียหมิง ระบุว่า หากมีพฤติกรรมดังต่อไปนี้เป็นประจำ ควรเฝ้าระวังเพราะอาจเป็นสัญญาณเตือนจาก สมองส่วนหน้า, สมองส่วนข้าง หรือ ปมประสาทฐาน ที่เริ่มเสื่อมลง

มองข้ามเป้าหมายบ่อยๆ เช่น มองแต่ไม่ตรงจุดที่ต้องการ

อ่านหนังสือลำบาก ใช้เวลานานกว่าปกติ

กระพริบตาบ่อยผิดปกติ

โฟกัสสิ่งต่างๆ ไม่ได้ หรือโฟกัสช้า

•  ทำไมควรมอง "ตาซ้าย" ของคู่สนทนา นักประสาทวิทยาเฉลย เทคนิคดีๆ ที่คนไม่ค่อยรู้!
• หลายคนเป็นแต่ไม่รู้ "อาการทางตา" ที่บ่งบอกว่า "สมองขาดเลือด" ชั่วคราว รู้ให้ทันก่อนล้ม!

เริ่มต้นดูแลสมองได้อย่างไร?

นพ.จางแนะนำว่า เราสามารถเริ่มปกป้องสมองได้ตั้งแต่วันนี้ ด้วยวิธีง่ายๆ เช่น

• ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
• รับประทานอาหารที่มีประโยชน์
• นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ
• ลดความเครียด
• ฝึกสมองด้วยกิจกรรมกระตุ้นความคิด

การดูแลสมองไม่ควรรอให้ป่วยก่อนจึงจะเริ่ม เพราะปัจจุบันเราสามารถใช้ "ดวงตา" เป็นเครื่องมือในการตรวจจับความผิดปกติของสมองได้ตั้งแต่ระยะแรก ยิ่งรู้เร็ว ยิ่งดูแลได้ทัน แววตาของเราอาจกำลังบอกใบ้ว่า... ได้เวลาหันมาใส่ใจสมองแล้ว