นิสัยการนอนที่ผิด เพิ่มความเสี่ยงโรคหลอดเลือดสมอง แม้นอนครบ 7-8 ชั่วโมง

นิสัยการนอนที่ผิด อาจเพิ่มความเสี่ยงโรคหลอดเลือดสมอง แม้นอนครบ 7-8 ชั่วโมง

หลายคนเชื่อว่า แค่นอนให้ครบ 7-8 ชั่วโมงต่อคืนก็เพียงพอและช่วยป้องกันปัญหาสุขภาพได้ รวมถึงโรคหลอดเลือดสมอง แต่การศึกษาขนาดใหญ่ที่เผยแพร่เมื่อต้นปีนี้พบว่า ความจริงกลับไม่ใช่อย่างนั้น แม้จะนอนครบ แต่หากเข้านอนไม่เป็นเวลาเดียวกันทุกวัน ความเสี่ยงหัวใจวายและโรคหลอดเลือดสมองอาจเพิ่มขึ้นถึง 26%

ทำไมการนอนไม่เป็นเวลาจึงเพิ่มความเสี่ยงโรคหลอดเลือดสมอง?

งานวิจัยนี้ตีพิมพ์ในวารสาร Journal of Epidemiology & Community Health นักวิจัยยืนยันว่า

“ไม่เพียงแค่ระยะเวลาการนอนเท่านั้น แต่ความสม่ำเสมอของเวลาเข้านอนก็มีความสำคัญต่อสุขภาพหัวใจและหลอดเลือด เข้านอนตรงเวลาในแต่ละวันสำคัญพอ ๆ กับการกินอาหารที่สมดุลและการออกกำลังกายสม่ำเสมอ”

เพื่อหาข้อสรุปนี้ นักวิทยาศาสตร์ติดตามรูปแบบการนอนของผู้ใหญ่กว่า 72,000 คน อายุระหว่าง 40–79 ปี ที่ไม่มีประวัติโรคหัวใจ โดยใช้เครื่องติดตามการนอนเป็นเวลา 1 สัปดาห์ จากนั้นจึงประเมินคะแนน SRI (Sleep Regularity Index) ที่วัดความสม่ำเสมอของเวลาเข้านอนและตื่นนอนในช่วง 0–100 คะแนน

ผลการศึกษาเผยว่า ผู้ที่มีคะแนน SRI ต่ำกว่า 72 (แสดงว่ามีพฤติกรรมเข้านอนไม่เป็นเวลา) มีความเสี่ยงต่อโรคหัวใจและโรคหลอดเลือดสมองสูงขึ้น 26% เมื่อเทียบกับผู้ที่มีคะแนน SRI สูงกว่า 87

สาเหตุเพราะร่างกายมนุษย์ถูกควบคุมด้วย นาฬิกาชีวภาพ (circadian rhythm) ที่กำหนดวงจรนอน-ตื่น การผลิตฮอร์โมน ความดันโลหิต และระบบเผาผลาญ เมื่อเวลานอนผันผวน นาฬิกาชีวภาพจะถูกรบกวน ส่งผลให้เกิดการอักเสบเรื้อรัง ฮอร์โมนไม่สมดุล ความดันโลหิตสูง ภาวะดื้อต่ออินซูลิน และเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคหัวใจหรือหลอดเลือดสมองในระยะยาว

นอนชดเชยวันหยุด ไม่ช่วยแก้ปัญหา

หลายคนมีพฤติกรรม นอนดึกในวันทำงาน แล้วนอนชดเชยในวันหยุด แต่ข้อมูลวิจัยชี้ชัดว่า การนอนชดเชยไม่ได้ลบล้างผลเสียจากการนอนไม่เป็นเวลาในแต่ละวัน

แม้คุณจะนอนเฉลี่ย 7–8 ชั่วโมงต่อคืน แต่หากเวลาเข้านอนไม่สม่ำเสมอ คุณภาพการนอนก็จะลดลง และนอนชดเชยสุดสัปดาห์ก็ไม่สามารถแก้ไขได้

วิธีปรับพฤติกรรมนอนให้เป็นเวลา

นักวิทยาศาสตร์แนะนำว่า ไม่จำเป็นต้องเปลี่ยนแปลงทันทีแบบหักดิบ แต่สามารถค่อย ๆ ปรับด้วยเคล็ดลับต่อไปนี้:

• กำหนดเวลานอนและเวลาตื่นที่แน่นอน แม้ในวันหยุด

• หลีกเลี่ยงการใช้มือถือ/คอมพิวเตอร์ 30–60 นาทีก่อนนอน

• ทำกิจกรรมผ่อนคลาย เช่น อ่านหนังสือ ทำสมาธิ หรือต้มน้ำอุ่นอาบก่อนนอน

• ลดคาเฟอีนและอาหารย่อยยากในช่วงเย็น

• สร้างบรรยากาศห้องนอนที่เหมาะสม เช่น อากาศเย็น เงียบ และมืด

การปรับพฤติกรรมเหล่านี้จะช่วยให้ร่างกาย “จดจำ” เวลาเข้านอน ทำให้นอนหลับมีคุณภาพ และลดความเสี่ยงโรคหัวใจและหลอดเลือดสมองได้