เปรียบเทียบ เนย vs น้ำมันพืช ผลวิจัยใหม่ชี้ชัด กินอะไรเสี่ยงตายน้อยกว่ากัน?

02/11/2025 (22:06 น.)

เปรียบเทียบ เนย vs น้ำมันพืช ผลวิจัยใหม่ชี้ชัด ไขมันจากอะไรที่กินแล้วเสี่ยงตายน้อยกว่ากัน?

ผลการศึกษาล่าสุดที่ตีพิมพ์ในวารสาร JAMA Internal Medicine พบว่า การแทนที่เนยด้วยน้ำมันจากพืช เช่น น้ำมันถั่วเหลือง น้ำมันคาโนลา หรือน้ำมันมะกอก อาจช่วยลดความเสี่ยงการเสียชีวิตจากทุกสาเหตุ ได้อย่างมีนัยสำคัญ

งานวิจัยชิ้นนี้มีขึ้นในช่วงที่เกิดกระแสถกเถียงบนโซเชียลมีเดีย โดยเฉพาะจากความเห็นของ โรเบิร์ต เอฟ. เคนเนดี จูเนียร์ รัฐมนตรีสาธารณสุขของสหรัฐฯ ที่ตั้งข้อสงสัยว่า “น้ำมันเมล็ดพืช” (seed oils) อาจไม่ดีต่อสุขภาพเท่าไขมันจากสัตว์ เช่น เนยหรือน้ำมันหมู

ศึกษาในกลุ่มใหญ่กว่า 2 แสนคน ติดตามยาวนานกว่า 30 ปี

ดร.หยู จาง (Yu Zhang) นักวิจัยจากโรงพยาบาล Brigham and Women’s Hospital กล่าวว่า จุดเด่นของการศึกษาครั้งนี้คือ “ขนาดกลุ่มตัวอย่างและระยะเวลาการติดตามที่ยาวนาน” โดยมีผู้เข้าร่วมกว่า 221,000 คนในสหรัฐฯ และมีการเก็บข้อมูลพฤติกรรมการกินซ้ำทุก 4 ปี เป็นเวลากว่า 30 ปี

ทีมวิจัยใช้เทคนิค “การวิเคราะห์การแทนที่โดยตรง” (Direct Substitution Analysis) เพื่อจำลองผลของการเปลี่ยนอาหารเพียงชนิดเดียวต่อความเสี่ยงการเสียชีวิต เช่น การเปลี่ยนจากเนยเป็นน้ำมันพืช

น้ำมันพืชแตกต่างจากเนยอย่างไร?

ความแตกต่างที่เห็นได้ชัดคือ เนยเป็นของแข็งที่อุณหภูมิห้อง ขณะที่น้ำมันพืชเป็นของเหลว ความแตกต่างนี้เกิดจากชนิดของกรดไขมันภายใน — เนยมีไขมันอิ่มตัวสูง (saturated fat) ส่วนใหญ่ของน้ำมันพืชมีไขมันไม่อิ่มตัว (unsaturated fat)

ข้อมูลจากมหาวิทยาลัย Baylor ระบุว่า เนยมีไขมันอิ่มตัวถึง 70% ขณะที่น้ำมันมะกอกมีเพียง 14% น้ำมันถั่วเหลือง 16% และน้ำมันคาโนลาเพียง 7% เท่านั้น นอกจากนี้ น้ำมันพืชยังมีสารต้านอนุมูลอิสระ เช่น วิตามินอี ซึ่งในเนยไม่มี

ผลลัพธ์จากการศึกษาของ JAMA

• ผู้ที่บริโภคเนยมากที่สุด มีความเสี่ยงเสียชีวิตสูงกว่าผู้ที่บริโภคน้อยที่สุดราว 15%
• ผู้ที่บริโภคน้ำมันพืชมากที่สุด มีความเสี่ยงเสียชีวิตลดลงราว 16%
• การแทนเนยวันละ 10 กรัม (ประมาณ 2 ช้อนชา) ด้วยน้ำมันพืช สามารถลดความเสี่ยงการเสียชีวิตรวมและจากโรคมะเร็งได้ถึง 17%

อย่างไรก็ตาม งานวิจัยยังมีข้อจำกัด เช่น การพึ่งพาข้อมูลจากแบบสอบถาม ซึ่งอาจมีความคลาดเคลื่อนจากความจำของผู้ตอบ รวมถึงบางคนอาจสับสนระหว่างเนยกับมาการีน

ทำไมการใช้น้ำมันพืชแทนเนยจึงช่วยลดความเสี่ยงเสียชีวิต?

ไขมันอิ่มตัวในเนยมีแนวโน้มเพิ่มระดับคอเลสเตอรอลและกระตุ้นการอักเสบ ซึ่งเชื่อมโยงกับโรคหัวใจและหลอดเลือด ขณะที่ไขมันไม่อิ่มตัวในน้ำมันพืชช่วยลดระดับคอเลสเตอรอลชนิดเลว (LDL) และลดการอักเสบในร่างกาย

ดร.จางอธิบายว่า “ไขมันไม่อิ่มตัวในน้ำมันพืชช่วยปกป้องหัวใจและลดความเสี่ยงมะเร็ง ส่วนสารต้านอนุมูลอิสระในน้ำมัน เช่น วิตามินอี ยังช่วยลดการอักเสบและความเสียหายจากออกซิเดชันได้อีกด้วย”

วิธีลดการใช้เนย และเพิ่มน้ำมันพืชในชีวิตประจำวัน

• ใช้เนยเฉพาะจุดจำเป็น — เช่น ทาบนมันฝรั่งอบหรือขนมปังที่ต้องการรสสัมผัสเฉพาะตัว
• ใช้น้ำมันพืชแทนเนยในการทำอาหาร — น้ำมันมะกอกหรือน้ำมันคาโนลาเหมาะกับการผัดหรือทำซอส
• ราดป๊อปคอร์นด้วยน้ำมันมะกอก — เป็นของว่างรสกลมกล่อมและดีต่อสุขภาพ
• ผสมเนยกับน้ำมันพืชในการอบขนม — ช่วยให้ขนมชุ่มนุ่มโดยยังคงรสหอมมัน
• ลองทำอาหารแบบไม่ใช้น้ำมัน — เช่น การนึ่ง ต้ม หรือใช้หม้อทอดไร้น้ำมัน

โดยสรุป งานวิจัยนี้ยืนยันอีกครั้งว่า “การลดเนยและเพิ่มน้ำมันจากพืชในอาหารประจำวัน เป็นทางเลือกที่ดีต่อหัวใจและอายุยืนยาว” โดยไม่จำเป็นต้องเลิกเนยโดยสิ้นเชิง แต่ควรใช้ในปริมาณที่เหมาะสมควบคู่กับอาหารหลากหลายชนิด