ด.ญ.วัย 13 ไตวายรุนแรง หมอถาม 3 ข้อ เจอต้นเหตุทันที คือน้ำที่ "ผู้ใหญ่ยังติดใจ"

05/08/2025 (12:57 น.)

พ่อแม่ช็อกจนยืนไม่ไหว เด็กหญิงวัย 13 ปี ไตวายรุนแรง หมอถาม 3 คำถาม ก็เจอต้นเหตุทันที นั่นคือน้ำที่ “ผู้ใหญ่ยังติดใจ”

พ่อแม่เคยคิดว่า ลูกสาวน้ำหนักขึ้นเพราะเข้าสู่วัยรุ่น และที่เป็นลมบ่อยคงเพราะเครียดเรื่องเรียน กระทั่งวันหนึ่งเห็นคำว่า “ไตวาย” ในผลวินิจฉัย ถึงกับช็อกจนยืนแทบไม่ไหว

นายแพทย์หง หย่งเสียง ผู้เชี่ยวชาญด้านโรคไตจากไต้หวัน เตือนว่า “เมื่อพูดถึงโรคไตวาย หลายคนมักคิดว่าเป็นโรคของผู้สูงอายุหรือวัยกลางคน หรือคนที่ดื่มแอลกอฮอล์หนัก

แต่ความจริงแล้ว ปัจจุบันโรคนี้กำลังมีแนวโน้มเกิดในคนอายุน้อยลงเรื่อย ๆ และอาจคุกคามเด็กได้ หากพฤติกรรมการกินในชีวิตประจำวันถูกปล่อยปละละเลย” กรณีของเด็กหญิงวัย 13 ปี แซ่จาง ซึ่งเป็นผู้ป่วยของคุณหมอหง ถือเป็นตัวอย่างที่น่าเศร้า

เมื่อประมาณ 1 ปีก่อน พ่อแม่สังเกตว่าลูกสาวปัสสาวะบ่อยผิดปกติและมักรู้สึกปวดปัสสาวะทันที แต่ก็คิดเพียงว่าเพราะลูกดื่มน้ำเยอะ จนกระทั่งแม่เริ่มเห็นฟองในปัสสาวะและลูกเริ่มมีอาการบวม พวกเขาก็ยังไม่พาไปพบแพทย์ ด้วยติดงานและคิดว่าอาจเป็นเพียงอาการเปลี่ยนแปลงตามวัยรุ่นเท่านั้น

จนกระทั่งวันหนึ่ง หนูจางเกิดเป็นลมหมดสติที่โรงเรียน ต้องถูกหามส่งโรงพยาบาลฉุกเฉิน และได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคไตวายขั้นรุนแรง เข้าสู่ภาวะยูรีเมีย (uremia) หรือภาวะที่สารพิษคั่งในเลือดจากการทำงานของไตล้มเหลว ความจริงทั้งหมดจึงปรากฏ แม่ของเด็กถึงกับช็อกจนทรุดตัวลงหมดสติในโรงพยาบาล ส่วนพ่อก็ยืนแทบไม่ไหว โทษตัวเองซ้ำ ๆ ว่าทำไมไม่พาลูกไปตรวจให้เร็วกว่านี้

“คู่หู” ของกิน + เครื่องดื่ม ที่ทำลายไตอย่างเงียบ ๆ แม้ไม่มีแอลกอฮอล์เลยสักหยดเดียว

ระหว่างการซักประวัติคนไข้ แพทย์หงถามเพียง 3 คำถามง่าย ๆ เกี่ยวกับอาหารและเครื่องดื่มที่เด็กหญิงชื่นชอบ ก็พบต้นตอของปัญหาในทันที

“คนไข้รายนี้ติดน้ำอัดลมและอาหารฟาสต์ฟู้ดทอด ๆ อย่างหนัก โดยเฉพาะไก่ทอด ซึ่งกินต่อเนื่องมาแล้วถึง 4 ปี บางวันถึงขั้นกินทั้งสองอย่างนี้ครบทั้ง 3 มื้อ พอผมถามว่าทำไมถึงดื่มน้ำอัดลมเยอะขนาดนั้น เด็กกลับตอบอย่างไร้เดียงสาว่า "ก็เพราะมันอร่อยมากนี่คะ ผู้ใหญ่ยังชอบเลย" ที่บ้านเองก็ชอบซื้อติดตู้เย็นไว้กินกันทั้งครอบครัว” นายแพทย์หงเล่า

ขณะเดียวกัน แพทย์ยังเตือนว่า การดื่มน้ำอัดลมทุกวัน และดื่มในปริมาณมากเป็นเวลานาน ถือเป็น “ความทรมานอย่างที่สุด” สำหรับไต แม้แต่ในผู้ใหญ่เองก็ยังเสี่ยง

โดยเขาอธิบายว่า “น้ำอัดลมมีฟรุกโตสสูง ซึ่งเป็นน้ำตาลชนิดหนึ่งที่กระตุ้นให้ไตไวต่อสารแองจิโอเทนซิน II โปรตีนที่มีหน้าที่ควบคุมสมดุลเกลือและน้ำในร่างกาย ส่งผลให้ไตเก็บกักเกลือไว้มากเกินไป ก่อให้เกิดความผิดปกติในระบบเผาผลาญ เพิ่มความเสี่ยงโรคเบาหวาน โรคอ้วน ความดันโลหิตสูง และภาวะไตวาย

นอกจากนี้ ในน้ำอัดลมยังมีกรดฟอสฟอริก ซึ่งจะเปลี่ยนสภาพความเป็นกรดด่างของปัสสาวะ กระตุ้นการก่อตัวของนิ่วในไต และเร่งให้การทำงานของไตเสื่อมลงอย่างรวดเร็วอีกด้วย”

นอกจากน้ำอัดลมแล้ว อาหารทอดและเนื้อสัตว์แปรรูปที่น้องจางรับประทานเป็นประจำ ก็มีส่วนอย่างมากที่ทำให้เกิดผลเสียร้ายแรงต่อสุขภาพ

อาหารเหล่านี้มีปริมาณน้ำมันสูง โปรตีนเกินความจำเป็น และมีโซเดียมมากเกินไป ซึ่งล้วนส่งผลให้สมดุลของจุลินทรีย์ในลำไส้ถูกรบกวน ทำให้ร่างกายผลิตสารกระตุ้นการอักเสบ เช่น แอมโมเนียและสารประกอบกำมะถัน ส่งผลให้ไตทำหน้าที่กรองของเสียได้น้อยลง

ยิ่งไปกว่านั้น ยังทำให้น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้น ไขมันในเลือดผิดปกติ และความดันโลหิตสูง ซึ่งล้วนเป็นปัจจัยเสี่ยงสำคัญต่อภาวะไตวายทั้งสิ้น

หมอหงตั้งความหวังว่าเหตุการณ์นี้จะเป็นบทเรียนราคาแพง ที่ช่วยเตือนใจพ่อแม่ผู้ปกครองทุกคน

อย่ารักลูกในทางที่ผิด หรือเพิกเฉยต่อพฤติกรรมการกินของเด็ก เพราะผู้ใหญ่นั่นเองคือแบบอย่างของวิถีชีวิตที่เด็กจะซึมซับเมื่ออยู่ร่วมกัน

โดยเฉพาะอย่างยิ่ง หากพบว่าเด็กมีอาการผิดปกติ และอาการยังคงอยู่เป็นเวลานาน ควรรีบพาไปพบแพทย์โดยเร็ว อย่าปล่อยให้พลาด “ช่วงเวลาทอง” ของการรักษา